Toen ik 'De Zeven bronnen van arbeidsvreugde' ter beoordeling kreeg aangeboden heb ik me direct voor genomen na te gaan in hoeverre het lezen van dit boek arbeidsvreugde geeft. In eerste instantie geeft het de indruk dat het een werkboek is en nogal een 'druk' exemplaar. Veel tabellen, figuren en citaten en ook nog af en toe een interview. Het boek is geen doorsnee boek en wil dat gelukkig ook niet zijn. Het is dan ook geen boek om in een ruk uit te lezen. Het is een werkboek en dat bepaalt dan ook min of meer de doelgroep.

Bij begrippen als 'medezeggenschap' en 'overleg in de onderneming' denken de meesten van ons aan de traditionele vormen: de overlegvergadering met de ondernemingsraad (OR) en de onderhandelingen met de vakbonden. De auteurs van 'maatwerk in overleg' wijzen erop dat de afgelopen decennia een veelheid aan andere vormen van participatie is ontstaan: in projectgroepen, werkoverleg, verbeterteams, klankbordpanels en dergelijke. praten werknemers mee over de werkprocessen en het ondernemingsbeleid. Dat roept de vraag op, of de OR inmiddels niet overbodig is. De verrassende uitkomst van het onderzoeksrapport 'Maatwerk in overleg' is dat, hoewel de auteurs op zoek gingen naar nieuwe vormen van participatie, zij uitkwamen bij de vaststelling dat moderne participatie juist tot stand komt in de combinatie van oude en nieuwe vormen.

Het begrip coaching heeft een vaste plaats veroverd in de vakbladen en vakliteratuur voor de manager.Ik noem er slechts een paar: ' Succesvol coachen' van John Whitmore, 'Professioneel coachen' (Wijchers), 'Meesterlijk coachen' (Hargrove), 'Veelzijdig Coachen' (Scheweer), 'Coaching' (Schreyogg) en zelfs 'De Tao van het coachen' (Landsberg). Zowel het begrip coach(ing) zelf als de rol van coach is kennelijk voor meerdere interpretaties vatbaar, lijkt de veelheid aan titels te willen zeggen. Steevast staan vragen als "Wat is coachen?" en 'Wat doet een effectieve coach?' in de inhoudsopgave vermeld. Wat heeft 'Effectief coachen' van Marshall Cook te bieden?

Er zijn vele tientallen boeken verschenen over internetbedrijven, E-commerce, nieuwe economie, dotcoms en E-business. Door de mogelijkheden van het internet zijn vele veranderingen in gang gezet op maatschappelijk, sociaal en economisch vlak waardoor bedrijven zich moeten gaan instellen op een andere manier van zakendoen. Nieuwe en andere producten en diensten worden aangeboden die andere organisatievormen vereisen. Internettechnologie dient hierbij vooral als facilitator voor deze veranderingen en creëert nieuwe mogelijkheden die leiden tot een verandering in de bestaande organisatie en in de relaties tussen de organisaties.

In tijden van grote verandering is het bewonderenswaardig dat auteurs een blik durven werpen op de toekomst. Auteurs Prahalad en Ramaswamy schreven in 2004 het boek 'De toekomst van concurrentie'. De ondertitel die zij aan het boek meegaven was Waarde creëren samen met de klant.

De titel is veelbelovend en dat wordt in dit geval ook volledig waargemaakt. Vooruitlopend op de conclusie van de recensie: auteurs Henry Mintzberg, Bruce Ahlstrand en Joseph Lampel hebben met 'Strategie slaat terug' een fantastisch boek geschreven en samengesteld over strategie.

De titel van het boek triggerde bij mij al een bekend onderbuik gevoel van er is iets gaande in de organisatie, maar ik kan er geen vinger achter krijgen. Tijdens het lezen wordt steeds goed duidelijk gemaakt wat de verschijnselen van gedoe zijn en vervolgens worden de achterliggende mechanismen duidelijk gemaakt.

In 'Gedoe komt er toch' worden 'klassieke' wijsheden over organisatieverandering aan de kaak gesteld. Met vaak rake observaties worden ideeën als 'heldere doelstellingen', 'betrokkenheid van medewerkers' en 'draagvlak creëren' tegen het licht gehouden.

Met plezier en herkenning las ik het boek 'Gedoe komt er toch'. Ik begeleid veranderingstrajecten. Keer op keer proef ik angst voor gedoe. De directie verwacht (en krijgt dus) weerstand. De werkvloer vreest opnieuw niet gehoord te worden (terecht). Zo gezamenlijk een positief proces ingaan?

Heilig had ik me voorgenomen nu eens niet een managementboek te lezen. Het werd 'Dromen van Buffalo Bill'. Een boek van Amerika-correspondente Hélène Schilders die vanuit Seattle (het Wilde Westen) regelmatig bericht voor Elsevier, de Volkskrant en De Morgen.

Een van leukste dingen die je kan overkomen als recensent is een boek toegestuurd krijgen, er niets van verwachten en dan blij verrast worden. Dat gebeurde met dit boek. Het is een slim boek. Niet slim in de betekenis van boerenslimheid of de slimheid van de vos. Meer slim in de betekenis van intelligent, verrassend, aardig en onverwacht. 'De duurzame arbeidsorganisatie' is heel specifiek. De titel vertelt waar het over gaat en dat is het. Geen opsmuk. Het is een boek over de duurzame arbeidsorganisatie. Wat, hoe, waarom en op welke manier kunnen we die het beste bereiken. Wat zijn de voorwaarden en vooral wat kan er fout gaan in ons streven naar die duurzame arbeidsorganisatie. In een tijd waarin er veel te doen is om duurzaam ondernemen, met respect omgaan met elkaar, plezierig samenwerken en doelgerichtheid is het een duidelijk boek over hoe je dat nu kunt realiseren. Specifiek op je doel af gaan.

'De 8ste eigenschap' van Stephen Covey is een controversieel boek, zo blijkt alleen al uit de zeer uiteenlopende reacties van lezers. Waar sommigen het als een briljante synthese van zijn denken beschouwen, zien anderen het hooguit als een soort 'best of'-compilatie van eerder werk. Waar sommigen spreken van een boek 'packed with knowledge', doen anderen de inhoud af als onsamenhangende flauwekul.

Paul van Haaren geeft in 'Doeltreffende adviesrelaties' een overzichtelijk, compact en helder beeld van het speelveld van de adviseur gegeven, zonder dat het boek door zijn verdieping over professionaliteit omkomt in beschrijvingen van onnodige details. 

Een projectmanager heeft geen tijd. En daarom is een praktisch boek over communiceren wel zo praktisch. 'Als de projectmanager gaat communiceren' is niet te lang, niet te dik, zo'n kleine 120 pagina's. De laatste vier pagina's zijn ook nog eens op zo'n manier gemaakt dat ze uitgeknipt een nog kleiner boekje (creditcardformaat) vormen waarin de belangrijkste concepten worden samengevat. Kortom uiterst praktisch.

Het best laat het boek van De Laat zich omschrijven als een bloemlezing van bestaande verbetertechnieken en een vrij basaal stappenplan voor verbetering. Gelukkig pretendeert de schrijver ook niet dat hij iets nieuws verkondigt. De doelgroep wordt gedefinieerd als 'iedereen die met veranderprocessen te maken heeft ... in de dienstverlening'. In het boek worden beperkt voorbeelden gebruikt uit de dienstverlening. Uit niets blijkt verder dat het boek specifiek voor de dienstverlening bedoeld is, want de technieken en methodes stammen uit de kwaliteitskunde die ontwikkeld is in de product en procesindustrie en zijn daar een-op-een uit overgenomen.

Of zij ooit op een delftsblauw tegeltje zal verschijnen, weet ik niet, maar de volgende spreuk zou aan menige huiskamer- en kantoormuur niet misstaan: 'Een mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest, maar dat nooit op komt dagen. Zo krijgt hij meer te dragen dan God te dragen geeft.' Zij komt uit de koker van Albert Ellis, de grondlegger van de RET, de Rationele Effectiviteits Training. RET is een methode die mensen duidelijk wil maken dat hun gevoelens in belangrijke mate bepaald worden door hun gedachten en niet door wat zich feitelijk in de werkelijkheid afspeelt.

Robert Quinn zet de ingezette lijn van zijn meesterwerken 'Diepgaande verandering' en 'Verander de wereld' voort en komt nu met een vervolg dat een als praktisch boek bedoeld is. Ervaringen van mensen die een diepgaande verandering hebben doorgemaakt worden beschreven. 

Wie het inmiddels niet meer ziet zitten met de traditionele opvattingen over veranderen, kan zijn hart ophalen in 'Gedoe komt er toch'. Op een luchtige maar tevens duidelijke manier wordt beschreven wat er mis is met de op de klassieke leest geschoeide manier van veranderen.