Wie kent ze niet, de filmpjes van TED? Korte inspirerende presentaties van vrijdenkers en wereldverbeteraars over boeiende ideeën op het gebied van Technology, Entertainment of Design. Oorspronkelijk begonnen als een jaarlijkse conferentie in Palm Springs, Californië en inmiddels uitgegroeid tot een wereldwijde beweging in zestig landen.

De titel van het jongste boek over verandercommunicatie doet vermoeden dat er opnieuw een gereedschapskist vol instrumenten voor maakbare veranderingen over de communicatiewereld is uitgestort. Niets is echter minder waar. Monica Wigman heeft met 'Regel jij het draagvlak?' weliswaar een praktisch boek geschreven, maar dan vooral vanuit de kennis en ervaring dat instrumentele communicatie hooguit voor matige resultaten zorgt op het gebied van draagvlak en beweging.

Normaliter heb ik het niet zo op zelfhulpboeken in relatie tot psychologie. Toch is het boek 'Vergroot je zelfvertrouwen' van Robert Haringsma zeker het lezen waard. Op bepaalde gebieden ben ik het niet met de auteur eens maar over het algemeen is de onderbouwing prima op orde. Het boek staat boordevol praktische tips en oefeningen. Voor eenieder die aan de slag wil of gaat met het ontwikkelen van aspecten die van belang zijn voor het zelfvertrouwen is dit boek een zeker een aanrader.

Wetenschappelijk onderzoek is eeuwenlang bedreven vanuit een onwankelbaar vertrouwen dat wij natuurverschijnselen kunnen begrijpen, beschrijven, kwantificeren en uiteindelijk ook kunnen beheersen. Dat heeft ons welvaart en de nodige technologische verworvenheden opgeleverd. Ondanks alle revolutionaire wetenschappelijke ontwikkelingen is het dagelijkse gedrag van mensen en groepen nog steeds raadselachtig en verwarrend. Het is dan ook de vraag of mensen aan verborgen wetten gehoorzamen, anders dan de wetten die zij zelf opgesteld hebben.

De actuele ontwikkelingen op het gebied van leiderschap in Nederland waren in 2011 onderwerp van het jaarlijkse congres van tijdschrift M&O. Voor uitgeverij Kluwer was dat opnieuw aanleiding de congresbijdragen te bundelen in boekvorm: 'Leiderschap in organisaties'.

Piramidale organisaties hebben hun nut gehad en ons zeker geen windeieren gelegd. Zij zijn echter te inflexibel en te traag om met de complexiteit en dynamiek van de huidige samenleving om te kunnen gaan. Ook belemmeren zij innovatie. Of, zoals Eric Koenen het zo mooi schrijft: 'Wie piramides bouwt...krijgt mummies.' Hij ontwikkelde een alternatieve, metaforische manier van denken over organiseren die hij de Atomiumorganisatie noemt.

Het doel van het leven is zoeken naar en vinden van betekenis. Karel de Vries besloot zijn levenswerk 'Corporate Entity' eraan te wijden. Een boek over de essentie van leven en werken. 

Lekt je energie weg door telkens opnieuw op zoek te moeten naar problemen en hun oplossingen? Wil je veranderen op een manier waar je juist energie van krijgt? Ga dan aan de slag met Appreciative Inquiry. Na Waarderend organiseren, de eerste Nederlandstalige introductie in de theorie en methoden van Appreciative Inquiry (zie elders op deze site) is er nu ook een werkboek om zelf in de praktijk mee aan de slag te gaan: 'Het waarderend werkboek' van Robbert Masselink en Jelmer Ijbema.

Ook last van de energiecrisis die in de traditionele organisatievormen rondwaart? Op zoek naar een uitweg? Lees dan 'We hebben er zin in!' Zin is de brandstof waar organisaties op lopen. Over dit onderwerp is in de breedte nog maar weinig gepubliceerd. Hans van der Loo heeft het fenomeen zin uitgebreid bestudeerd en zijn bevindingen vastgelegd in een handboek.

Ondanks de beschikbaarheid van een uitgebreide veranderbibliotheek en uitstekende trainingen voor verandermanagers mislukken nog altijd te veel veranderingsprocessen. Arend Ardon promoveerde op een onderzoek naar de achterliggende redenen. 'Doorbreek de cirkel' is de handelseditie van zijn proefschrift.

De titel 'Business Exposed' intrigeert direct. Daarmee staat u al op scherp voordat u het openslaat. Ook de omslag suggereert nogal het een en ander, een scalpel en een snede beloofd een chirurgische precisie. Het boek bevat een op feiten gebaseerde analyse van de wereld van CEO's. De vraag komt dan op welke feiten dat zijn en tot welke conclusies dit leidt. Op welke manier zegt dit iets over het huidige beeld dat we hebben van ondernemingen?

Cultuurverandering wordt tegenwoordig niet meer gezien als een geplande aanpak om gedrag van managers en medewerkers binnen een organisatie te veranderen. Succesvolle organisaties op dit terrein gebruiken de term cultuurverandering niet en zien ook af van geprogrammeerde gedragsverandering. Zij leggen juist de nadruk op de identiteit van de organisatie, de achterliggende aannames en het organisatieconcept. De cultuurverandering is geen doel op zich, maar is gericht op het realiseren van het idee achter de organisatie en het creëren van waarde voor de afnemers.

Heb je een goede strategie voor je organisatie ontwikkeld, dan is de vervolgvraag of er aangrijpingspunten zijn om de strategie te realiseren en of er feedback is op basis waarvan je kunt sturen. Ofwel, kun je als manager voldoende houvast vinden om in de toekomst in control te blijven? Managementinstrumenten die strategie en implementatie met elkaar verbinden zijn schaars en richten zich vooral op sterk presterende organisaties. Wouter ten Have onderzocht welke managementprocessen het verschil maken tussen 'goed' en 'heel goed' presteren. De resultaten van die zoektocht legde hij vast in zijn proefschrift 'Weg van verandering'.

Een overzichtswerk met inzichten en interventies om op individueel niveau te gebruiken bij het faciliteren van verandering was er nog niet. 'Mensen veranderen' van Yvonne Burger, Léon de Caluwé en Paul Jansen voorziet daar nu in.

Mensen willen heel graag dingen kunnen voorspellen en invloed uit oefenen op de toekomst. Regelmaat en voorspelbaarheid zijn sterk bepalende factoren in hun leven. Vaak echter, moeten zij belangrijke beslissingen nemen in situaties waarin voorspellingen nauwelijks mogelijk zijn, evenmin als controle over de resultaten. Veel mensen lijden aan de illusie van controle en denken daardoor dat de toekomst voorspelbaarder is en minder onzeker dan zij in feite is. Of zij geloven zelfs dat zij toevallige gebeurtenissen door hun eigen handelen kunnen beïnvloeden. Zij ontkennen dan de rol van het lot in hun leven.

Een meesterlijk verhaal! Eigenlijk zegt dit al genoeg maar dat is feitelijk ook waar het om gaat. Het boek 'No story No Glory' van Theo Hendriks gaat over het belang van storytelling en is wat mij betreft een juweeltje. Belangrijkste conclusie is dat verhalen vertellen gaat over emotie, eenvoud en authenticiteit en dat individuen en organisaties, in het tijdperk van camouflagegedrag en managersjargon, hier baat bij kunnen hebben. Het boek komt op één van de meest prominente plaatsen in mijn boekenkast te staan.