Na de boekhoudschandalen bij Enron, Parmalat en Ahold is de aandacht voor corporate governance en risicomanagement groter dan ooit. In hun boek Greep op de zaak hebben Francis Bouman en zijn partners van 4Partners de belangrijkste instrumenten voor risicomanagement geïnventariseerd.

Steeds vaker besteden bedrijven de uitvoering van IT-diensten uit aan derden. Daarbij is het zaak de nodige zorgvuldigheid te betrachten, want uitbesteden kost ook geld en het is altijd nog maar afwachten wat je ervoor terugkrijgt. Daarom laten nogal wat bedrijven zich bijstaan door een in outsourcing gespecialiseerde bureau. Waar dan, mutatis mutandis, weer hetzelfde voor geldt. Gelukkig is er nu De kleine CMMI voor acquisitie, een handboek voor succesvol uitbesteden.

Als serieus boekbespreker ben je voortdurend op zoek naar de juiste balans tussen niets ontziende eigenwijsheid en gepaste nuancering. Daarvan werd ik me weer eens bewust toen ik het boek Praktisch Lean Management van Bas Lohman en Jeroen van Os onder ogen kreeg. ‘Don’t judge a book by the cover.’ Of titel in dit geval!

Vooral in deze tijd van tegenvallende bedrijfsresultaten zullen bedrijven meer belangstelling hebben voor managementtechnieken die zich richten op kostenbesparing. Zo is er ook verhoogde aandacht voor Lean. Belangrijk is wel dat Lean niet zozeer een techniek is maar een filosofie, die weliswaar op korte termijn al tot resultaatverbetering kan leiden, maar die vooral op langere termijn ongeëvenaarde kostenbesparingen kan opleveren. Bas Lohman en Jeroen van Os beschrijven in hun boek 'Praktisch Lean Management' op een zeer heldere wijze wat Lean nu precies is, maar, belangrijker nog, wat je kunt doen om de Lean-filosofie in een organisatie te introduceren.

Het kuddegedrag van de consument tijdens de huidige economische crisis was voor bioloog Patrick van Veen aanleiding om op zoek te gaan naar het kuddedier in de mens. Dit leverde een heel aardig boekje op: Kuddegedrag in crisistijd.

Achterberg en Obers schrijven over het bouwen van nieuwe of het verbouwen van bestaande processen. Daarbij onderscheiden de auteurs het analyseren, het ontwerpen èn het inrichten (implementeren) van processen. Die driedeling is terug te vinden in de structuur van het boek. Het is een doorwrocht geheel, dat duidelijk is gericht op de vakman in de praktijk, de student, de procesanalist en op de procesontwerper. De vraag is of het boek ook interessant is – zoals de auteurs stellen – voor proces- en lijnmanagers.

Nederlandse ondernemingen zijn opvallend vaak betrokken bij grensoverschrijdende fusies. Helaas leidt dat lang niet altijd tot het gewenste resultaat. Maurits van Os onderzocht voor zijn boek Grensoverschrijdende fusies in de twintigste eeuw zes spraakmakende cases en stelde als eerste een gedetailleerd overzicht op van succes- en faalfactoren. Conclusie: een fusie heeft pas echt kans van slagen als het eigenlijk een overname is.

De titel van dit boek nodigt uit tot lezen. 'Hoezo nieuwe stijl?', denk je dan als lezer. En de ondertitel verleidt nog verder: 'Aanpak, instrumenten en modellen voor een excellente bedrijfsvoering'. Alhoewel het boek een goed overzicht geeft van alle instrumenten en methoden, blijft het daar ook bij: de 'aanpak' komt er erg mager van af. Wie daar mee kan leven heeft een overzichtelijk boek met een schat aan informatie. Maar veel meer dan een modellenboek is het niet geworden.

Jos van der Lans ziet paarse krokodillen bij de publieke dienstverlening. Protocolgestuurde professionals durven geen betrekking aan te gaan met de burgers waarvoor ze werkzaam zijn. Soms kijken ze met z'n twintigen toe tot er iets heel erg mis gaat, zoals de moord op de 3-jarige Savanna in 2002. Van der Lans is publicist en zat 8 jaar in de Eerste Kamer voor GroenLinks. Hij verbaast zich over de vastgelopen dienstverlening in de publieke sector. Als antwoord presenteert hij in 'Ontregelen' het optimaliseren van de betrekking tussen de professional en de burger. Er weer op af gaan, is zijn boodschap!

In 'De jacht op een idee' laat Jos Kessels zien hoe de ideeënleer van Plato orde kan scheppen in moderne organisaties. Bestuur en besluitvorming worden door snelle communicatie en vluchtige denkbeelden steeds complexer en onoverzichtelijker. Om mensen samen te brengen en bijeen te houden heb je een idee nodig: een visie, doel of ambitie, een essentieel principe dat medewerkers verbindt en energie geeft. Een toegankelijk en inspirerend boek voor individuen en organisaties.

Met de ontegenzeggelijke opmars van het Rijnlands denken hebben sommige tot voor kort gangbare managementinstrumenten wat aan glans verloren. Performance management bijvoorbeeld. Terecht? Ja. En nee. Soms moet je wel meten en dan is het handig om te weten wat je meet. Wat nog steeds niet veel aan glans heeft verloren, is het boek De cockpit van de organisatie van Leo Kerklaan.

Het wordt tijd dat we na eenzijdige nadruk op financieel-economische ratio's (hoe actueel...) weer stil staan bij datgene waar het ook om draait in onze organisaties: de betekenis die mensen ontlenen aan het met elkaar werken in organisaties. Aldus filosoof en organisatieadviseur Joep Wijsbek in 'De dialogische organisatie'. De klassieke mechanistische metafoor heeft afgedaan. Zingeving van een organisatie kan door je te richten op drie kernvragen: wie zijn we, waar komen we vandaan en welke zijn onze ambities voor de toekomst? De antwoorden op deze vragen kunnen worden gevat in de vorm van een verhaal, een corporate story.

Veel organisaties koesteren hun vrijwilligers. Terecht, want het is een mooie eigenschap als mensen zich in hun vrije tijd inzetten voor mens, dier, milieu of andere maatschappelijke doelen. De organisaties waar zij voor werken zijn veelal dolblij met de aanmeldingen van nieuwe vrijwilligers: vele handen maken licht werk. Toch is het heel zinvol om een gedegen vrijwilligersbeleid op te zetten. Hilde de Brandt en Eva Hambach geven u in tien heldere stappen alle tools die u daarvoor nodig heeft. Daarnaast zijn de vele praktijkvoorbeelden uit 'IN-Team' erg inspirerend.

Gestructureerd projectmanagement is een project op een logische, planmatige manier managen, op georganiseerde wijze, volgens van tevoren bepaalde stappen. Een gestructureerde projectmanagementmethode is de geschreven uitwerking van een dergelijke logische, georganiseerde benadering. PRINCE2 is een methode die u daartoe handvatten biedt en 'Managen van succesvolle projecten met PRINCE2' is een van de meest uitgebreide boeken over het onderwerp.

In zijn nieuwe boek Bij welke reorganisatie werk jij? dat hij schreef in samenwerking met Hester Heringa, betoogt Jaap Peters dat organiseren en managen twee verschillende dingen zijn. ‘Mensen vinden mij vaak een dwarskijker, maar ik vind dat mijn visie getuigt van realisme voor de dagelijkse praktijk’, zegt hij. Eind juni ligt zijn boek op de schappen, maar Management & Literatuur sprak alvast even met de auteur.

In zijn zojuist verschenen boek How the Mighty Fall gaat managementgoeroe Jim Collins voor de verandering niet in op de vraag wat organisaties succesvol maakt, maar wat hen ten val brengt. De kaft van het boek is niet voor niets inktzwart. En het eerste hoofdstuk, ‘De stille kriebels van de dreigende ondergang’, laat aan duidelijkheid niets te wensen over: dit is een echt griezelboek.

Omdat organisaties steeds meer documenten digitaal bewaren krijgen medewerkers steeds meer te maken met het vormen van digitale dossiers. Ook bepaalde beroepsgroepen, denk aan auditors of accountants, hebben met digitale dossiers te maken. 

Bureaucratie in de publieke sector: hierover gaat het boek 'Ontregelen'. Dit boek is een vervolg op 'Koning Burger'. In zijn nieuwe boek onderzoekt Jos van der Lans waar al die professionals die de samenleving als werkvloer hebben, zijn gebleven. Ze zijn steeds minder op de werkvloer te zien. Bureaucratische regels, angstige protocollen en geduldig registrerende computersystemen houden hen steeds meer van hun werk. Waar komt die bureaucratisering vandaan en, nog veel belangrijker, hoe valt het tij te keren? Een boek dat u aan het denken zet.

Managers zijn verantwoordelijk voor het behalen van doelstellingen, moeten continu verbeteren en risico's beperken. Als zij daar niet in slagen, kan dat vervelende consequenties hebben. 'Greep op de zaak' geeft enig inzicht omtrent risicomanagement en interne beheersing. Echter, een overzichtswerk is het zeker niet. Francis Bouman heeft jarenlange ervaring als consultant en interim-manager en is specialist op het vakgebied van interne beheersing.

Aandacht voor het begrip kennis is er al weer even, maar aan het goed organiseren ervan wordt volgens René Tissen nog (te) weinig aandacht besteed. Tissen, die al meer over het onderwerp kennis geschreven heeft, schetst in 'Geef ze de ruimte' samen met Frank Lekanne Deprez, Rosalie Burgers en Frank Halmans een beeld van de toekomstige, ruimtelijk georganiseerde onderneming.