De chemie van organisatieverandering

Het is mogelijk om de effectiviteit van organisaties te verbeteren en tegelijk de competentie van de betrokken individuen te ontwikkelen. Dit blijkt uit deze studie over drie veranderingsprojecten die hebben plaatsgevonden bij een middelgrote Nederlandse multinational. In antwoord op economische en culturele ontwikkelingen worden de laatste jaren nieuwe, meer op zelfregulering gebaseerde organisatieconcepten ingevoerd. Managers verwachten vervolgens van hun medewerkers 'niet-hiërarchisch' en 'empowered' gedrag. Tegelijkertijd blijft de hiërarchie in stand. Deze paradoxale situatie kan tot stevige frustraties en confrontaties leiden. Om hier doorheen te komen is een wederzijds leerproces nodig waardoor over en weer een meer realistische kijk ontstaat. Openbare uitwisseling van ervaringen en erkenning van diversiteit zijn daarbij voorwaarde. Bij deze uitwisseling kunnen situaties ontstaan waarin een partij - een medewerker, een manager, of de adviseur zelf - in verlegenheid komt omdat nu antwoorden worden verwacht op vragen waar men eerder om heen kon. Als men zich uit de verlegenheid bluft, blijkt de kritiek niet mals. Als men in die situatie een onderzoekende houding weet op te brengen, ontwikkelt men responsiviteit: een gevoel voor wat de andere groep voor zijn taak.