De chemie van organisatieverandering

Het is geen conclusie die Schuiling zelf trekt maar een onderdeel van het mooie theoretische kader dat hij schetst in Hoofdstuk 1. In dit hoofdstuk worden enkele diffuse, misschien soms zelfs modieuze begrippen als empowerment, rekenschapsrelatie, interventie, participatieniveau, sociaalcognitieve vermogens, competentie, competentiefeedback en self-efficacy uitgelegd en geïllustreerd met voorbeelden uit de interne adviespraktijk. 'De chemie van organisatieverandering' is de publieksversie van het proefschrift van Gertjan Schuiling. Hij promoveerde in 2001 aan vakgroep Bedrijfskunde van de Vrije Universiteit. Schuiling onderzocht de stelling dat het aanspreken en erkennen van medewerkers als medeontwerpers van de organisatie de kans vergroot dat veranderingen zowel de effectiviteit van de organisatie als de persoonlijke ontwikkeling van de betrokkenen ten goede komt. Dat is een thema dat onmiddellijk de vraag opwerpt of Schuiling ons kan vertellen hoe we door medewerkers te erkennen en aanspreken als medeontwerpers van de organisatie kunnen voorkomen dat de zo gewenste organisatieveranderingen mislukken en dat dit bovendien leidt tot een stimulans van de persoonlijke ontwikkeling van medewerkers. De drie cases in 'De chemie van organisatieverandering' beschrijven drie zeer verschillende verandertrajecten: het Gezamenlijk Herontwerp: empowerment in een fabriek , In-company Business Course: interactie high potentials en managers en Large Group Intervention: werkdruk bij Research & Development. De cases zijn prettig leesbaar; ze zijn goed geschreven en zullen herkenbaar zijn voor veel managers en adviseurs. Schuiling is optimistisch over de mogelijkheden van het veranderen van organisaties door participatie van medewerkers. Toch is dit boek niet een beschrijving van alweer een nieuwe, trendy maar onbewezen visie. Schuiling laat zien hoe organisatieveranderingen in de praktijk verlopen: om allerlei redenen altijd anders dan verwacht en gepland. Beantwoordt Schuiling de vraag die hierboven wordt gesteld? Wel en niet. Organisatieveranderingen vinden plaats in de cases. Er is sprake van persoonlijke ontwikkeling van medewerkers maar of dit door participatie van medewerkers wordt gerealiseerd wordt niet onomstotelijk vastgesteld. Er spelen te veel factoren een rol tijdens de veranderingen en er zijn andere verklaringen te geven voor de veranderingen die worden gerealiseerd. 'De chemie van verandering' is geen managementboek met een kant en klaar recept voor organisatieveranderingen met gegarandeerd succes. Het is een aanrader voor managers die aan de vooravond van een veranderproces staan en nog eens goed allerlei factoren van een organisatieverandering willen doordenken. 'De chemie van verandering' geeft een genuanceerd beeld van wat er allemaal kan meespelen bij organisatieveranderingen en geeft zinvolle handreikingen om het succes een handje te helpen.