trefwoord
Etnisch profileren in Nederland
Etnisch profileren is een omstreden praktijk waarbij mensen door autoriteiten worden geselecteerd of gecontroleerd op basis van hun etniciteit, afkomst of uiterlijke kenmerken in plaats van hun gedrag. In Nederland is dit fenomeen de afgelopen jaren steeds meer onder de aandacht gekomen, zowel bij politiecontroles als bij overheidsinstanties zoals de Belastingdienst. Op deze pagina vindt u informatie over wat etnisch profileren inhoudt, welke maatschappelijke discussies hierover spelen en welke boeken en experts meer inzicht bieden in dit complexe onderwerp.
Wat is etnisch profileren?
Etnisch profileren verwijst naar het gebruik van raciale, etnische, religieuze of nationale kenmerken bij het nemen van beslissingen over wie onderworpen wordt aan controles, onderzoeken of andere vormen van handhaving. Deze praktijk komt onder meer voor bij de politie, douane en andere overheidsinstanties.
Boek bekijken
Spotlight: Janine Janssen
Auteurs die schrijven over 'etnisch profileren'
Etnisch profileren in de Nederlandse strafrechtketen
Binnen het Nederlandse rechtssysteem is de vraag relevant of en in welke mate etnisch profileren plaatsvindt. Hoewel gelijkheid voor de wet een fundamenteel beginsel is, blijkt uit onderzoek dat er in de praktijk mogelijk sprake is van ongelijke behandeling.
Boek bekijken
"Etnisch profileren kan worden gezien als een vorm van institutionele discriminatie, waarbij niet expliciet racistische intenties maar impliciete vooroordelen en systemische praktijken leiden tot ongelijke behandeling van verschillende bevolkingsgroepen." Uit: Klassenjustitie in de Nederlandse strafrechtketen
Persoonlijke ervaringen met etnisch profileren
Naast academische analyses is het belangrijk om ook naar persoonlijke ervaringen te kijken. Etnisch profileren heeft een grote impact op de levens van degenen die ermee te maken krijgen, wat kan leiden tot gevoelens van uitsluiting en discriminatie.
Boek bekijken
365 dagen Nederlander Een belangrijke les uit dit boek is dat etnisch profileren niet alleen een juridisch of beleidsprobleem is, maar ook een diepgaande psychologische impact heeft. De constante ervaring beoordeeld te worden op basis van etniciteit of uiterlijk ondermijnt het gevoel van burgerschap en gelijkwaardigheid, zelfs bij personen die hun hele leven in Nederland hebben gewoond.
Etnisch profileren en overheidsbeleid
Recente schandalen hebben aangetoond dat etnisch profileren niet beperkt blijft tot politiecontroles, maar ook binnen overheidsinstanties kan voorkomen. Het toeslagenschandaal bij de Belastingdienst is hier een schrijnend voorbeeld van.
Boek bekijken
Spotlight: Renske Leijten
Etnisch profileren en maatschappelijke polarisatie
De effecten van etnisch profileren reiken verder dan alleen de direct betrokkenen. Deze praktijken kunnen bijdragen aan bredere maatschappelijke spanningen en polarisatie tussen verschillende bevolkingsgroepen.
Boek bekijken
Spotlight: Emile Kolthoff
Aanpak en alternatieven voor etnisch profileren
De erkenning dat etnisch profileren problematisch is, roept de vraag op welke alternatieven er bestaan. Verschillende experts en instanties werken aan het ontwikkelen van meer rechtvaardige methoden voor ordehandhaving en controles.
"Effectieve handhaving is niet gebaat bij etnisch profileren. Integendeel, de focus op etnische kenmerken leidt de aandacht af van werkelijk verdacht gedrag en ondermijnt het vertrouwen dat nodig is voor goede samenwerking tussen politie en gemeenschappen." Uit: Diversiteit
Conclusie
Etnisch profileren is een complex fenomeen dat raakt aan fundamentele vragen over gelijkheid, rechtvaardigheid en discriminatie in onze samenleving. De genoemde boeken tonen aan dat deze praktijk voorkomt in verschillende lagen van de Nederlandse samenleving - van politiecontroles op straat tot het beleid van de Belastingdienst. Het aanpakken van etnisch profileren vereist niet alleen bewustwording maar ook concrete beleidsveranderingen en een cultuuromslag binnen organisaties. Alleen zo kunnen we toewerken naar een samenleving waarin mensen daadwerkelijk beoordeeld worden op hun gedrag in plaats van op hun afkomst of uiterlijk.