Het begrip 'flow' laat zich moeilijk omschrijven. Volgens psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi zijn de volgende kenmerken van toepassing op iemand die flow meemaakt: - opperste concentratie: - geen tijdsbesef; - grip op zaken; - egoverlies. Met andere woorden; een staat van opperste concentratie. Patricia van Amen toont in 'FLOW in projecten' aan dat deze conditie ook valt te realiseren voor medewerkers binnen een projectteam. Hiervoor beschrijft ze in detail de verschillende pijlers en fundamenten die noodzakelijk zijn om tot een 'state of flow' te komen. Doelen, normen en vaardigheden passeren de revue. De toch wel abstracte thema's worden belicht aan de hand van praktijkvoorbeelden. Deze voorbeelden worden onder andere gehaald uit de televisieserie 'Expeditie Robinson'. Wat direct weergeeft dat de flow-methode niet alleen toepasbaar is op klassieke automatiseringstrajecten. Naast de uitgebreide theoretische uitleg biedt Van Amen ook verschillende gereedschappen om het geleerde direct in de praktijk te brengen. Door middel van verschillende checklists en invulmatrices is het mogelijk om de verwachtingen en belevingswerelden rondom een project in kaart te brengen. Daarbij zijn niet alleen de teamleden belangrijk, maar ook de wensen van de uiteenlopende aandeelhouders. Het uiteindelijke doel is om de drijfveren van zowel projectleden als aandeelhouders zodanig te kunnen inschatten, dat de werkomgeving rondom een traject geoptimaliseerd kan worden. Met het uiteindelijke doel: het bereiken van flow. Het ligt voor de hand dat een gemiddelde projectmanager nogal sceptisch tegenover deze methode staat. Flow is immers een concept dat direct de persoonlijke belevingswereld van medewerkers belicht. Dit betekent dat een projectmanager naast de gebruikelijke verdeling van rollen en taken ook rekening moet houden met spanningsvelden en drijfveren. En dit lijkt nu net een taak van een HRM-medewerker. Echter, in een tijd van Agile software ontwikkelmethodieken is de rol van een projectmanager aan verschuiving onderhevig. Deze klassieke procesvolger wordt steeds meer een facilitator voor zelfsturende teams. Voor deze groep van projectmanagers is 'FLOW in projecten' een perfect handboek om de omgeving van een team zodanig onder controle te houden, dat het vanzelf gaat excelleren. Toch blijft een prangende vraag in het achterhoofd hangen: gaat dit echt in de praktijk werken? De genoemde voorbeelden komen bijvoorbeeld uit slechts twee businesscases. Echte succesverhalen blijven een beetje achterwege. En hoewel de auteur veel bezieling en enthousiasme in haar verhaal legt, blijft enige scepsis hangen. Of is dit de stem van een klassieke procesmanager die veranderingen schuwt? Het wachten is op een projectleider met het lef om deze methodiek in de praktijk te brengen. Aan hulpmiddelen zal het niet liggen, daar voorziet dit boek wel in. Tot die tijd de vraag onbeantwoord. Projectmanagers van Nederland: wie durft?
Over Mark Murkes
Drs. Mark Murkes is Digital Media Advisor en helpt organisaties bij het formuleren en realiseren van digitale oplossingen. Hij is te bereiken via mark@monomedia.nl