'Sterrenteam' is leverbaar in drie varianten: een met als thema leidinggeven, een over samenwerken in teams en een voor de leerlingen van de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het is ontworpen door Rita Bakker en Nettie Aarts, die in de loop der jaren hun sporen hebben verdiend als organisatieadviseurs en -ontwikkelaars. Het doel van het spel is mensen uit te nodigen tot een bezinning op diverse aspecten van teamwork. De spellen zijn alledrie verdeeld in vijf hoofdcategorieën: rationaliteit, vaardigheid, emotionaliteit, gedrevenheid en professionaliteit. Iedere categorie staat voor een specifieke competentie: rationaliteit voor denken en weten, vaardigheid voor doen, emotionaliteit voor motivatie en professionaliteit voor gedrag en resultaat. 'Sterrenteam' is een bordspel. In de fraai vormgegeven doos bevindt zich dus een bord, maar ook zes sets met kaarten - voor iedere hoofdcategorie een -, zes pionnen en een grote hoeveelheid gekleurde sterren. Ook op het bord zijn sterren afgedrukt. Het is de bedoeling dat de spelers hun eigen weg op het bord kiezen en daarbij in ieder geval van iedere kleur minstens één ster verzamelen. Vooraf spreken de spelers een maximale speeltijd af. U kunt het individueel en in teamverband spelen. Wie in het verleden al eens dit soort spellen heeft aangeschaft, weet dat je je niet moet laten verblinden door de vormgeving; veel spellen doen het sowieso goed als cadeau. Maar uiteindelijk gaat het om wat je ermee kunt. En om daarover iets zinnigs te zeggen, moet je het gespeeld hebben. Dat heb ik dus gedaan. Dat wil zeggen: ik heb het tijdens een tweedaagse door deelnemers laten spelen. En die waren erg enthousiast. De vragen en opdrachten zetten inderdaad aan tot nadenken en stevige discussies. Ik geef wat voorbeelden van vragen: - Hoe laat jij zien dat je een waardevolle bijdrage levert in jouw team? - Door wie word jij scherp gehouden? - Jouw leidinggevende spreekt tijdens het werkoverleg iedereen aan op het hoge ziekteverzuim. Jij hebt je echter nog nooit ziek gemeld. * Wat voor gevoel roept dat bij jou op? * En wat ben je geneigd te doen? * Wat voor effect zou dat hebben? - Het is bij jullie heel normaal om langer door te werken omdat het werk nu eenmaal af moet. Als je een keer op de 'normale' tijd naar huis gaat, vragen je collega's of je een halve snipperdag hebt. Wat voor gevoel roept dat bij jou op? Enzovoort. Ook de doe-opdrachten zijn zeer herkenbaar en mede daardoor uitermate geschikt voor bespreking: - Eén van je collega's is verbaal nogal sterk. Wat je ook zegt, er komt altijd een weerwoord. De meeste mensen in je team durven niet goed tegen deze collega in te gaan omdat ze bang zijn voor een botte opmerking. * Wat kun je hiertegen doen? * Hoe pak je dat aan? * Wanneer is het resultaat voor jou goed? - Eén van je collega's kan moeilijk omgaan met feedback. Zowel tips om te verbeteren als complimenten worden meteen van tafel geveegd. Wat kun je hiertegen doen? Enzovoort. - Je hebt een collega die alles weglacht en overal een geintje van maakt. Ook als iets op jou een diepe indruk maakt, dan blijft deze collega oppervlakkig. Zeg maar eens welke reactie je liever van deze collega wilt zien! - Je wilt minder gaan werken en je bespreekt met je leidinggevende jouw wensen. Deze heeft totaal geen aandacht voor jouw belangen en focust alleen op het organisatiebelang. Vertel maar eens waarom het ook belangrijk is om aan jouw wensen tegemoet te komen! De vragen en opdrachten doen een krachtig beroep op het kritisch vermogen van de groep en vragen een serieuze houding van de spelers. Zij bepalen namelijk met elkaar of een ster wordt toegekend of niet en dat mag zeker geen automatisme worden. Ook moeten reflectievermogen en communicatieve vaardigheden van de spelers van een behoorlijk niveau zijn om steeds een heldere motivatie te kunnen geven. We vroegen ons af of dit spel even effectief is met een groep mensen die in diverse echelons van eenzelfde bedrijf werken. Het vraagt immers om een grote mate van veiligheid; je moet het achterste van je tong durven en kunnen laten zien. Maar als die veiligheid gewaarborgd is, kun je met 'Sterrenteam' uitstekend het nuttige met het aangename verenigen.
Over Bert Peene
Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.