Een geweldige toespraak bestaat uit vier onderdelen: een belangrijk persoon, een opmerkelijke gebeurtenis, een boeiende boodschap en een meesterlijke voordracht. Dit is wat Demosthenes bijna vijfentwintighonderd jaar geleden vaststelde en deze vier onderdelen zijn nu nog steeds van toepassing op een goede toespraak. 'Echte leiders gebruiken geen Powerpoint' is dan ook uit deze vier klassieke onderdelen opgebouwd. Een goede voorbereiding is belangrijk, dat wist u waarschijnlijk al. 'Spreek niet, behalve als je het goed kunt doen', aldus Witt. U moet uw publiek leren kennen, de gelegenheid, de plek van samenkomst. En als u niet de geschikte persoon bent, kunt u beter 'nee' zeggen. Aardig is de tip die Witt geeft hoe om te gaan met spontane verzoeken te spreken. Waar u in andere gevallen beleefdheden achterwege laat, zoals het bedanken van de organisatie, kunt u deze nu wel gebruiken. Al is het maar om tijd te rekken en uzelf de mogelijkheid te verschaffen te bedenken wat u gaat zeggen. Er is altijd een onderwerp waar u veel van weet en de kunst is de spreekgelegenheid zo'n draai te geven dat u op uw bekende gebied uitkomt. De boodschap die u overbrengt moet bij uw reputatie passen. Misschien nog belangrijker: blijf vooral uzelf. Charisma is niet aan te leren, uzelf zijn wel. In tegenstelling tot wat vaak wordt gezegd, doet de boodschap van uw betoog er wel degelijk toe. Elke toespraak behandelt slechts één idee en duurt hooguit twintig minuten. Nog iets wat u is geleerd, maar wat u beter niet kunt doen: beginnen met een grapje. Zeker als u geen moppenverteller bent, kunt u de waardering van het publiek volledig verliezen. Verhalen, zeker persoonlijke verhalen, zijn daarentegen wel aan te raden. Verhalen zijn het krachtigste onderdeel van een presentatie, ze verlevendigen de presentatie. U heeft zich goed voorbereid op de presentatie. Als u de presentatie laat schrijven door een professionele speechschrijver, zoek dan iemand die u goed leert kennen. Zoals eerder gezegd, de presentatie moet bij u en uw reputatie passen. Wees uzelf dus en Witt voegt daar nog aan toe: wees doelbewust. Wat u ook doet, weet wat u ermee wilt bereiken. Als leider geeft u niet alleen details (of u laat een medewerker de details vertellen), u verschaft ook het kader die betekenis geeft aan de details. Een visie dus. U rondt uw presentatie niet af met 'Dat was het. Zijn er nog vragen?' U rondt af met een zachte afronding. Dan behandelt u vragen. Vervolgens eindigt u met een harde afsluiting. Een pakkende conclusie, die u heeft voorbereid. Hiermee voorkomt u dat de presentatie langzaam in rook opgaat en houdt u het heft in handen. Witt geeft tips voor het omgaan met lastige vragen, iets waar veel sprekers bang voor zijn. 'Echte leiders gebruiken geen PowerPoint' is een boek waar sprekers (leider of niet) veel van kunnen leren. Witt benadrukt misschien wat u eigenlijk al wist, maar vaak vergeet toe te passen. Verschuilen achter PowerPoint is verleden tijd, bij uw volgende presentatie bent u het middelpunt!
Over Carla Verwijs
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.