Online Communities

'Online Communities' bestaat uit twee delen. Deel 1 is een introductie op het onderwerp. Hier wordt uitgelegd wat communities zijn en eveneens komen de kernbegrippen 'sociability' en 'usability' aan bod. Hiermee onderscheidt Preece zich van vele andere auteurs die over communities hebben geschreven: ze gaat uit van een goed toegankelijk ontwerp ('usability'), waar de sociale processen in communities centraal staan ('sociability'). De laatste term, 'sociability', wordt uitgelegd aan de hand van drie componenten, te weten: doel, mensen en beleid. Wat is het doel van de community, of de motivatie van de deelnemers? Preece adviseert dit duidelijk te beschrijven, bijvoorbeeld in de introductie voor nieuwe leden. De mensen vormen het kloppend hart van de community. Zij kunnen verschillende rollen hebben en meer of minder actief betrokken zijn. Daarnaast hebben communities regels nodig die het gedrag van de leden in goede banen leidt. Voor een goede 'usability' van de software is het essentieel de taken, capaciteiten en voorkeuren van de gebruikers te begrijpen. Bovendien moet men de software die beschikbaar is, kennen. Deze drie onderdelen (taken, gebruikers en software) vormen de kern van 'usability'. Wat zijn de dingen die leden doen in een community? Dit is gerelateerd aan het doel van de community. Vervolgens: wat zijn kenmerken van de leden. Deze kenmerken zijn van invloed zijn op de software die men kiest voor de community. In het tweede deel van 'Online Communities' behandelt Preece de ontwikkeling van online communities, en dan gezien vanuit de technologie. Ook hier komen de kernbegrippen 'sociability' en 'usability' aan bod. Dit deel heeft een meer praktische insteek. De onderwerpen die in het eerste deel zijn behandeld, worden nu voorzien van richtlijnen en adviezen. Ten slotte behandelt Preece methoden voor evaluatie van de community. Preece heeft een boek over communities geschreven dat vooral als een basisboek kan worden beschouwd. Allerlei aspecten van communities worden grondig uitgelegd en voorzien van veel voorbeelden. Daarmee is het echt een boek voor nieuwkomers op dit gebied. Lezers die al bekend zijn met het onderwerp en die interesse hebben in het ontwerp van een community-omgeving, zullen het meest hebben aan het tweede deel. Deze lezers zullen 'Online Communities' als praktisch boek met veel ontwerprichtlijnen waarderen. Hoe enthousiast ik ook ben over de wijze waarop communities worden behandeld, is het bijzonder jammer dat er in deze herdruk uit 2006 (de eerste druk verscheen in 2000) niets is gewijzigd. De literatuur in dit boek gaat tot 1999, de voorbeelden stammen ook uit die tijd. In de tussentijd, zes jaar is heel wat in 'internetland', is er natuurlijk wel een en ander gebeurd. Zo waren er bijvoorbeeld in 2000 geen kant-en-klare softwarepakketten voor communities beschikbaar, waardoor het ontwerpaspect een belangrijker rol speelt dan nu. Veel bedrijven hebben intussen ervaring met communities (opgedaan) waardoor ze andere vragen hebben dan in de periode toen communities een minder bekend fenomeen waren. Het is spijtig dat de geleerde lessen uit de afgelopen jaren ontbreken. Wanneer er bij de herdruk aandacht was gegeven aan een degelijke en grondige inhoudelijke update, was het boek 'Online Communities' van Jenny Preece veel bruikbaarder geweest, en voor een grotere doelgroep, dan nu het geval is.