'Sterrenteam' is leverbaar in drie varianten: een met als thema leidinggeven, een over samenwerken in teams en een voor de leerlingen van de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Het is ontworpen door Rita Bakker en Nettie Aarts, die in de loop der jaren hun sporen hebben verdiend als organisatieadviseurs en -ontwikkelaars. Het doel van het spel is mensen uit te nodigen tot een bezinning op diverse aspecten van teamwork. De spellen zijn alledrie verdeeld in vijf hoofdcategorieën: rationaliteit, vaardigheid, emotionaliteit, gedrevenheid en professionaliteit. Iedere categorie staat voor een specifieke competentie: rationaliteit voor denken en weten, vaardigheid voor doen, emotionaliteit voor motivatie en professionaliteit voor gedrag en resultaat. 'Sterrenteam' is een bordspel. In de fraai vormgegeven doos bevindt zich dus een bord, maar ook zes sets met kaarten - voor iedere hoofdcategorie een -, zes pionnen en een grote hoeveelheid gekleurde sterren. Ook op het bord zijn sterren afgedrukt. Het is de bedoeling dat de spelers hun eigen weg op het bord kiezen en daarbij in ieder geval van iedere kleur minstens één ster verzamelen. Vooraf spreken de spelers een maximale speeltijd af. U kunt het individueel en in teamverband spelen. Wie in het verleden al eens dit soort spellen heeft aangeschaft, weet dat je je niet moet laten verblinden door de vormgeving; veel spellen doen het sowieso goed als cadeau. Maar uiteindelijk gaat het om wat je ermee kunt. En om daarover iets zinnigs te zeggen, moet je het gespeeld hebben. Dat heb ik dus gedaan. Dat wil zeggen: ik heb het tijdens een tweedaagse door deelnemers laten spelen. En die waren erg enthousiast. De vragen en opdrachten zetten inderdaad aan tot nadenken en stevige discussies. Ik geef wat voorbeelden van vragen: - Welke zaken belemmeren je om je doelen te halen? - Wat is de belangrijkste eigenschap die je bij anderen wilt stimuleren? - Je krijgt alsmaar extra taken toegeschoven vanuit de organisatie. Bovendien zit er ook tijdsdruk op; de zaken moeten voor een bepaalde tijd af. De administratieve druk neemt toe en je moet wel werk mee naar huis nemen. * Wat voor gevoel roept dat bij jou op? * En wat ben je geneigd te doen? * En wat voor effect zou dat hebben? - Jouw collega-leidinggevenden hebben nogal wat commentaar op de prestaties van jouw team. Wat voor gevoel roept dat bij jou op? Enzovoort. Ook de doe-opdrachten zijn zeer herkenbaar en mede daardoor uitermate geschikt voor bespreking: - Jouw team klaagt dat je te weinig op de werkvloer bent en te ver van de dagelijkse praktijk af staat. * Wat kun je hiertegen doen? * Hoe pak je dat aan? * Wanneer is het resultaat voor jou goed? - Er zijn nieuwe taak- en functieomschrijvingen gemaakt. Een van je medewerkers is opstandig hierover en weigert simpelweg om taken te doen die niet in de beschrijving staan. Wat kun je hiertegen doen? Enzovoort. - Je hebt een functioneringsgesprek met iemand die zich vaak kritisch uitlaat. Jij hebt gezien dat deze medewerker creatief is en goed kan organiseren. Deze talenten worden niet of nauwelijks benut voor en door het team. Daag deze medewerker maar eens uit! - Een medewerker moet naar een training toe op een dag waarop hij of zij eigenlijk niet werkt. Zonder overleg blijft de medewerker thuis om deze uren te compenseren. De regel is dat de trainingsdag gewoon wordt uitbetaald en dus als extra werk gezien moet worden. Spreek deze collega aan op het eigengereide gedrag. De vragen en opdrachten doen een krachtig beroep op het kritisch vermogen van de groep en vragen een serieuze houding van de spelers. Zij bepalen namelijk met elkaar of een ster wordt toegekend of niet en dat mag zeker geen automatisme worden. Ook moeten reflectievermogen en communicatieve vaardigheden van de spelers van een behoorlijk niveau zijn om steeds een heldere motivatie te kunnen geven. We vroegen ons af of dit spel even effectief is met een groep mensen die in diverse echelons van eenzelfde bedrijf werken. Het vraagt immers om een grote mate van veiligheid; je moet het achterste van je tong durven en kunnen laten zien. Maar als die veiligheid gewaarborgd is, kun je met 'Sterrenteam' uitstekend het nuttige met het aangename verenigen.
Over Bert Peene
Bert Peene werkte jarenlang als kerndocent bij IMAGO Groep, Via Vinci Academy en C-Lion, opleiders voor het onderwijs. Daarnaast voerde hij als zelfstandige opdrachten op het gebied van organisatieontwikkeling uit in profit en non-proft. Tegenwoordig werkt hij als free lance docent en schrijft hij voor diverse bladen over managementliteratuur.
