Eind 2016 realiseerde ik me dat het goed zou zijn om een boek te schrijven dat beelden bevat over het mbo van de toekomst. Ik sprak jonge en oudere mensen in het onderwijs die uitspraken onzeker te zijn over de toekomst van hun werk, maar bovendien te ervaren dat de zorg van studenten steeds groter werd ten aanzien van de arbeidsmarktrelevantie. En de toenemende signalen over de veranderende arbeidsmarkt. Dat het werk – dat wordt gedaan met veel bezieling – elke dag veel vraagt, maar dat de onzekerheid steeds meer begint te knagen. En ook of het werk er over een poosje nog wel zal zijn. En dat er van de jongeren echt andere dingen lijken te worden gevraagd dan enkele jaren geleden, terwijl de opleidingen veel moeite hebben om dat allemaal bij te houden. De druk van het dagelijkse werk is erg groot met de administratieve verplichtingen. En inhoudelijk is de opdracht van de school om de jongeren voor te bereiden ook echt fors geworden. De ontwikkeling van de student kan gewoon niet maximaal centraal staan in het huidige systeem.
Specifiek wilde ik hierover schrijven, omdat ik erin geloof dat de samenwerking van beroepsonderwijs en bedrijfsleven van cruciaal belang is; wat mijn core business als ondernemer is. Overigens kom ik uit het (commerciële) onderwijsmanagement, projectmanagement voor samenwerking ter versterking van de audiovisuele industrie, maar werkte ook jaren als docent in het mbo en hbo. Ik ken het mbo dus ook van binnenuit. Ik merk op dat de scholen het niet altijd goed voor elkaar krijgen om hoogwaardige samenwerkingen op te tuigen. Er is (snel) meer lef nodig. Meer ondernemingsgezindheid ook. Ondertussen is er de angst om door de media negatief afgeschilderd te worden, dus fouten maken lijkt uit den boze.
Het samenwerken gebeurt natuurlijk al zeer veelvuldig; op enkele plekken in het land al op een zeer innovatieve, ‘kennisdelende’ manier. Dus echt samen leren, ten behoeve van de regionale kracht. Dat gaat veel verder dan wat ik door de bank genomen zie gebeuren. Hierin zou ik de lerende studenten nog veel meer gunnen. Maar dat tempo mag wel wat opgevoerd worden om dat te bereiken.
Er is veel gaande in de wereld en het beroepsonderwijs staat met 500.000 studenten midden in de samenleving. Dat er 230.000 bedrijven en zo’n 55.000 man personeel bij zijn betrokken verduidelijkt dit perspectief. Op de werkvloer is men prima op de hoogte van het feit dat er veel zal moeten gaan veranderen de komende tien jaar, om goed antwoord te kunnen blijven geven op de veranderende vraag om goed personeel. En bovendien om mensen die de toekomst aankunnen, waarbij het willen blijven ontwikkelen een basishouding zal moeten zijn. Ondertussen neemt het aantal jongeren door vergrijzing af. Er verdwijnen ook beroepen. Ondertussen komen er nieuwe beroepen bij. En bovendien constateerde ik dat de behoefte om het mbo sterk regionaal te verankeren – terwijl er sprake is van landelijk beleid – op veel plekken expliciet uitgesproken wordt.
Om een landelijk beeld te schetsen van het mbo nu en in de toekomst, besloot ik sleutelfiguren van het mbo te vragen voor interviews. Dus de mensen die elke dag bezig zijn met het voorsorteren op de toekomst, zoals de bestuurders. Veel mensen werkten daar graag aan mee, omdat ze aangaven te begrijpen dat de mensen in het mbo behoefte hebben aan extra beelden over die toekomst. Met name doordat bijzonder hoogleraar Marc van der Meer een slotbetoog heeft toegevoegd, met een beschouwing van alle interviews, de actualiteit en trends, is er een serieuze optekening van waar het mbo naartoe lijkt te gaan. Dit biedt inspiratie en houvast. Ook voor de ondernemingen rondom de onderwijsinstellingen van het land!
In april ben ik gestart met de interviews. Deze zijn allemaal voor de zomer van 2017 afgenomen. In de zomer zijn deze uitgewerkt in concept. Veel mensen zijn ook in de weken voor de zomervakantie gefotografeerd. De afwerking heeft plaatsgevonden in het najaar en per 9 november lag het eindresultaat er. Ik ben er heel trots op, want het was extreem veel werk. Ik hoop oprecht dat veel mensen het boek gebruiken om ‘hun leiders’ beter als persoon te leren kennen en bovendien te gaan zien dat de komende veranderingen ook hoop geven.
Coen Pots kent het mbo van binnenuit als oud-docent, voormalig algemeen manager van het contractonderwijs van mbo-instelling SintLucas én als (projectmatig) bruggenbouwer tussen het onderwijs en bedrijven. Coen is sinds 2015 zelfstandig ondernemer met als core business de samenwerking van het (beroeps)onderwijs en het bedrijfsleven. Hij is de auteur van Navigeren met het hart.
Over Coen Pots
Coen Pots kent het mbo van binnenuit als oud-docent, voormalig algemeen manager van het contractonderwijs van mbo-instelling SintLucas én als (projectmatig) bruggenbouwer tussen het onderwijs en bedrijven.
Coen is sinds 2015 zelfstandig ondernemer met als core business de samenwerking van het (beroeps)onderwijs en het bedrijfsleven.
In de jaren ervoor werkte hij als algemeen manager van de commerciële poot bij mbo-vakinstelling SintLucas, met vestigingen in Boxtel en Eindhoven. Dit deed hij nadat hij ruim vijfeneenhalf jaar werkte als provinciebreed projectleider/programmamanager in de audiovisuele industrie, waarbij onderwijsinstellingen, bedrijven, (maatschappelijke) organisaties en overheden betrokken waren. De eerste jaren voor educatieve televisie (ETV.nl/Brabant), daarna in de rol van directeur voor stichting Expertisecentrum voor de audiovisuele media Brabant (AVEC-Brabant, op de vloer van Omroep Brabant). Dit was een unieke samenwerking tussen onderwijsinstellingen (mbo en hbo) en de tv- en filmindustrie.
Coen is werkzaam als spreker/dagvoorzitter op evenementen. Ook is hij lid van de raad van toezicht van EELT Theatercollectief en actief als artistiek en zakelijk leider van meerdere muziekgroepen. In 1998 studeerde hij af bij Hogeschool De Kempel met zijn scriptie ‘Muziek als totaalonderwijs’ (cijfer 9,5). Hij werkte meerdere jaren als uitvoerend musicus, vaak in combinatie met een parttimebaan als (muziek)docent in het onderwijs (po, mbo en hbo).
