Ik zat net in het jaar 1965, een sleuteljaar voor Sacks. De biografie onthult dat Sacks er naast zijn ‘openbare’ leven decennia een meer dan dubbelleven op na hield. Sacks was jaren verslaafd aan drugs en homoseksueel. Geboren als zoon in een Engels conservatief orthodox-joods artsen gezin was zijn weg naar de medische wereld als het ware bestemd. Maar ook de druk om zijn seksuele geaardheid te verbergen. In de jaren ‘60 verhuisde hij naar Amerika om daar zijn medische opleiding voort te zetten. Hij specialiseerde zich in neurologie en bleek een beter gevoel bij de patiënt dan het laboratorium te hebben. En hij bleek een gave om verhalen te vertellen te hebben.
Vlak voor zijn 40ste verjaardag verschijnt het boek dat hem een doorbraak als auteur zal bezorgen: Ontwaken in verbijstering. Het is niet zijn eerste publicatie, maar wel in zijn nieuwe verhalende stijl. Hij heeft zich laten inspireren door de Russische neuroloog Luria die met zijn beeldende patiëntenverhalen grote indruk maakt. Sacks volgt dit in latere titels als Een been om op te staan (dat zijn eigen ervaringen als patiënt na een ongelukkige val beschrijft) en De man die zijn vrouw voor een hoed hield (over een diversiteit aan patiënten met hersenletsel).
Het boek Ontwaken in verbijstering en daarna de film met Robin Williams en Robert de Niro brachten Sacks internationale bekendheid. Sacks verhaalt in Onderweg uitvoerig over de recensies, de brieven van Harold Pinter die hem een toneelstuk stuurde geïnspireerd op zijn boek, de componist Michael Nyman die een opera componeerde op basis van de verhalen uit het boek.
Sacks zou nog boeken schrijven over de invloed van kleurenblindheid (Het eiland der kleurenblinden) en over muziek op het brein (Musicofilia). Zijn laatste twee boeken Het innerlijk oog en Hallucinaties bevatten specifieke uitwerkingen van neurologische thema’s.
Met zijn verhalen, in boeken, presentaties, films en documentaires heeft Sacks een lans gebroken voor diverse groepen neurologische patiënten waarvan de medische consequenties daarvoor nauwelijks bekend waren. Hij heeft een breed publiek met onder andere autisme en het syndroom van Gilles de la Tourette bekend gemaakt. Onderweg laat naast de liefde voor de mens, verder zijn liefde voor de natuur, reizen en cultuur zien. Een groot onderzoeker en schrijver is overleden.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
