VOORWOORD
Afkortingen
1 Plaatsbepaling van het gezondheidsrecht
1.1 Ontwikkeling van het gezondheidsrecht
1.2 Omschrijving van het gezondheidsrecht
1.3 Gezondheidsrecht en gezondheidsethiek
2 Bronnen van het recht in de gezondheidszorg
2.1 Bovennationale rechtsbronnen
2.2 Wetgeving in de gezondheidszorg
2.3 Jurisprudentie
2.4 Zelfregulering
2.5 Relatief gewicht van de verschillende bronnen
3 Rechtsbeginselen en mensenrechten
3.1 Beginselen en mensenrechten in het algemeen
3.1.1 Rechtsbeginselen
3.1.2 Grond- en mensenrechten
3.1.3 Klassieke en sociale rechten
3.1.4 Beperking van grond- en mensenrechten; horizontale werking
3.2 Beginselen en mensenrechten in het gezondheidsrecht
3.2.1 Rechtsbeginselen
3.2.2 Grond- en mensenrechten
4 De juridische positie van het lichaam
4.1 Biologisch versus juridisch mensbeeld
4.2 Recht op eigen lichaam
4.2.1 Onaantastbaarheid van het lichaam/recht over eigen lichaam te beschikken
4.2.2 Juridische positie van het levende lichaam
4.2.3 In of aan het lichaam aangebrachte materialen
4.2.4 Van het lichaam afgescheiden lichaamsmateriaal
4.2.5 Juridische positie van het lijk
4.3 Transseksualiteit
5 Erfelijkheid
5.1 Ingrijpen in het genoom
5.1.1 Grenzen aan genetisch ingrijpen
5.1.2 Therapieën met somatische en met kiembaancellen
5.1.3 Niet-therapeutische ingrepen
5.1.4 Maatschappelijke aspecten van genetisch ingrijpen
5.2 Erfelijkheidsonderzoek en -advisering
5.3 Genetisch bevolkingsonderzoek; genetic screening
5.4 Verzameling en gebruik van genetische informatie
5.4.1 Juridische status van genetische gegevens
5.4.2 Gebruik voor doelen buiten de gezondheidszorg
5.4.3 Genetische databanken
6 Het tot stand brengen van mensen
6.1 Recht op procreatie
6.2 Sterilisatie en castratie
6.3 Donatie van geslachtscellen
6.3.1 Kunstmatige inseminatie partner
6.3.2 Kunstmatige inseminatie donor
6.3.3 Eiceldonatie
6.4 Geslachtskeuze
6.5 In-vitrofertilisatie en embryo-overbrenging
6.6 Draagmoederschap
6.7 Ectogenese
6.8 Klonen
7 Leven in wording
7.1 Status van het embryo voor innesteling
7.2 Status van het embryo na innesteling
7.3 Juridische betekenis van de geboorte
7.4 Progressieve rechtsbescherming
7.5 Het embryo in de internationale mensenrechtenverdragen
7.6 Gebruik van embryo's voor wetenschappelijk onderzoek
7.7 Pre-implantatiediagnostiek
7.8 Prenatale diagnostiek en behandeling van de foetus
7.9 Abortus provocatus
7.10 Wetenschappelijk onderzoek met en uitname van organen uit vruchten en anencefalen
8 Minderjarigen
9 Rechten van patiënten
9.1 Geschiedenis, (inter)nationale ontwikkeling
9.2 Juridisch kader, wetgeving
9.2.1 Zelfregulering
9.3 Geneeskundige behandelingsovereenkomst
9.3.1 Reikwijdte
9.3.2 Professionele standaard
9.3.3 Plichten van de patiënt in het kader van de WGBO
9.3.4 Aansprakelijkheid
9.4 Recht op informatie
9.4.1 Doelen van het recht op informatie
9.4.2 Inhoud van het recht op informatie
9.4.3 Heeft de patiënt de informatie begrepen?
9.4.4 Recht op informatie over fouten
9.4.5 Uitzonderingen op het recht op informatie
9.4.6 Recht om niet te weten
9.4.7 Overige aspecten
9.4.8 Aansprakelijkheid bij ontoereikende informatie
9.5 Toestemmingsvereiste
9.5.1 Toestemming: totstandkoming
9.5.2 Toestemming: reikwijdte
9.5.3 Toestemming: uitzonderingen
9.5.4 Intrekken of weigeren van toestemming
9.5.5 Schriftelijke wilsverklaringen
9.6 Vertegenwoordiging van wilsonbekwame meerderjarigen
9.6.1 Door de rechter benoemde vertegenwoordiger
9.6.2 Persoonlijk gemachtigde
9.6.3 De niet-benoemde vertegenwoordiger
9.6.4 Vertegenwoordiger en wilsverklaring
9.7 Dwang en drang
9.8 Einde van de behandelingsovereenkomst
9.9 Patiëntenrechten in specifieke situaties
9.10 Geheim
9.10.1 Beroepsgeheim
9.10.2 Doorbreking van het geheim
9.10.3 Enkele bijzondere situaties
9.10.4 Geheim in de gezondheidswetgeving
9.11 Privacy
9.11.1 Uitgangspunten
9.11.2 Verwerking van medische (persoons)gegevens
9.11.3 Individuele privacyrechten
9.11.4 Handhaving en zelfregulering
9.11.5 Nieuwe ontwikkelingen
9.12 Procedurele rechtsbescherming; klachtrecht
9.12.1 Algemeen
9.12.2 Inrichting van het klachtenstelsel
9.12.3 Klachtenopvang en -bemiddeling
9.12.4 Wet klachtrecht cliënten zorgsector
9.13 Plichten van de patiënt en rechten van de hulpverlener
9.14 Collectieve patiëntenrechten
10 Psychiatrische patiënten
10.1 Vrijwillig opgenomen patiënt
10.1.1 Kwetsbare positie
10.1.2 Vrijheidsbeneming en dwang
10.1.3 Eind van de behandelingsovereenkomst, gedwongen ontslag
10.2 Patiënten die blijk geven van bezwaar noch bereidheid
10.3 Gedwongen opgenomen patiënt
10.3.1 Maatregelen op grond van de Wet BOPZ
10.3.2 Gevaarscriterium
10.3.3 Gedwongen behandeling
10.3.4 Dwangmiddelen en -maatregelen
10.3.5 Overige rechten van de patiënt en procedurele rechtsbescherming
10.4 Vervanging van de Wet BOPZ?
10.5 Minderjarigen
10.6 Opname in instelling voor verstandelijk gehandicapten of psychogeriatrisch verpleeghuis
10.7 De BOPZ en het strafrecht
11 Einde van het leven
11.1 Ontwikkelingen
11.2 Gegevens over medische beslissingen rond het levenseinde in Nederland
11.3 De relatie tussen wetgeving en richtlijnen van de medische beroepsgroep
11.4 Medische beslissingen rond het levenseinde
11.4.1 Staken of niet-instellen van een behandeling wegens gebrek aan toestemming
11.4.2 Staken of niet-instellen van een behandeling in het geval van medisch zinloos handelen
11.4.3 Pijn- en symptoombestrijding
11.4.4 Palliatieve sedatie
11.4.5 Euthanasie, algemeen
11.4.6 Euthanasiewet
11.4.7 Euthanasie, overige aspecten
11.4.8 Levensbeëindiging zonder verzoek
11.5 Doodscriterium
11.6 Overlijdensverklaring
Register
