Kinderopvang en onderwijs: modellen van samenwerking en pedagogische innovatie belicht

De vorming van kindcentra, integrale kindcentra en andere vormen van samenwerking van kinderopvang en primair onderwijs is een onmiskenbare trend. Met deze trend zijn er kansen voor fundamentele pedagogische, didactische en sociale vernieuwing. Kinderopvang, zowel voorschools als buitenschools, is complementair aan het onderwijs en kan vanuit de eigen unieke positie bijdragen aan de brede ontwikkeling en persoonsvorming van kinderen op gebieden waarvoor het onderwijs capaciteit en expertise tekort komt. Kindcentra kunnen zich ontwikkelen tot buurtcentra en de spil zijn van een netwerk van voorzieningen voor verschillende groepen burgers in de wijk.

Maar er zijn nog veel hobbels. De wet- en regelgeving voor kinderopvang en onderwijs verschilt fundamenteel, evenals de sturingsfilosofieën, fiscale regiems en CAO’s. De verschillen tussen de werksoorten kunnen bij integratieprocessen spanning geven. Toch zetten veel organisaties voor kinderopvang en onderwijs de samenwerking al in gang en zijn er al verschillende voorbeelden van geslaagde integratie. Wat kan hiervan worden geleerd? Hoe kunnen institutionele en professionele barrières worden overwonnen? Zijn er veranderingsstrategieën die kansrijker zijn dan andere?

Deze vragen stonden centraal in een meervoudige vergelijkende casestudie. Dit boek doet er verslag van. De aanleiding was de bestuurlijke en juridische fusie van een grote maatschappelijke kinderopvangaanbieder met vier besturen voor primair onderwijs in Tilburg en De Kempen. Vertrekkend vanuit organisatiesociologische theorieën zijn de veranderingsprocessen na de fusie beschreven en vergeleken met de veranderingsprocessen die zich al eerder in bestaande, succesvol geïntegreerde organisaties voor opvang en onderwijs hebben voltrokken. Het boek sluit af met een overzicht van de belangrijkste bevorderende en belemmerende factoren en doet, vanuit de organisatiesociologische invalshoek, praktische aanbevelingen aan al wie als bestuurder, toezichthouder, locatieleidinggevende, professional of beleidsmaker betrokken is bij initiatieven om te komen tot diepere samenwerking en integratie van kinderopvang en onderwijs.