Rondom Certificaten van Aandelen

Voorwoord en redactie / IX
Prof. mr. D.F.M.M. Zaman/mr. M.A.M. van Steensel

1. Certificering als fiduciaire verhouding / 1
Mr. M.A.M. van Steensel
1.1 Inleiding / 1
1.1.1 Certificering en certificaat / 1
1.1.2 Karakter van de fiduciaire verhouding tussen overdrager en verkrijger / 2
1.1.3 De persoon van beheerder in fiduciaire verhoudingen / 3
1.1.4 Grondslag van de beheersverhouding / 5
1.2 Stemrechtloze aandelen als alternatief voor certificering / 8
1.3 Grenzen aan de beheersverhouding / 9

2. Certificering op maat / 13
Mr. L.W. Kelterman
2.1 Inleiding / 13
2.2 De definitie van ‘certificaat’ in de praktijk / 13
2.3 Motieven voor certificering als basis voor de certificeringsdocumenten / 14
2.3.1 Financiering zonder stemrecht, werknemersparticipatie / 14
2.3.2 Bedrijfsopvolging/-continuïteit, anonimiseren / 15
2.4 Verschillende rechten en verplichtingen: voorbeelden van praktijkclausules / 16
2.4.1 Certificering in het kader van bedrijfsopvolging/-continuïteit / 16
2.4.2 Certificering in het kader van financiering en werknemersparticipatie / 20
2.5 Vergoeding ontvangen betaling en vormvereiste voor overdracht van certificaten / 25
2.6 Afsluiting / 26

3. Fiscale raakvlakken van certificering: economische eigendom en het fonds voor gemene rekening / 27
Mr. dr. A.E. de Leeuw
3.1 Inleiding / 27
3.2 Economische eigendom / 28
3.2.1 Certificaten van aanmerkelijkbelangaandelen / 29
3.2.1.1 Mutaties in de rechten tot de aandelen / 29
3.2.1.1.1 Certificering / 29
3.2.1.1.2 Decertificering / 32
3.2.1.1.3 Tussentijdse wijziging van de administratievoorwaarden / 32
3.2.1.1.4 Conclusie / 33
3.2.1.2 Voordelen uit aanmerkelijk belang / 33
3.2.2 Certificaten van box 3-vermogen / 35
3.3 Het fonds voor gemene rekening / 36
3.3.1 Kenmerken FGR / 36
3.3.2 Behandeling FGR / 37
3.3.3 Het FGR en certificering / 37
3.4 Afsluiting / 39

4. Doelredeneren / 41
Mr. A.M. Steegmans
4.1 Inleiding / 41
4.2 Rechtspraak met botsende belangen binnen een STAK / 42
4.2.1 Inleiding / 42
4.2.2 Decertificering / 42
4.2.3 Dividenduitkeringen / 44
4.3 Analyse uitspraken: naar welke belangen moet het bestuur zich richten? / 48
4.3.1 Inleiding / 48
4.3.2 De doelstelling van de STAK / 48
4.3.3 Certificering als beheersovereenkomst / 51
4.3.4 De STAK is aandeelhouder / 52
4.3.5 Rechtspersoonlijk belang / 53
4.4 Conclusie / 55

5. Enkele aspecten van certificering van aandelen bij NV en BV; over toondercertificaten, vergaderrechten en slagkracht van certificaathouders / 57
Prof. mr. C.A. Schwarz
5.1 Inleiding / 57
5.2 Certificering als beschermingsmaatregel / 57
5.3 Het toondercertificaat bestaat niet meer / 58
5.4 De positie van de certificaathouder binnen de vennootschappelijke structuur / 60
5.5 Het ontstaan van vergaderrechten / 61
5.6 De niet vergadergerechtigde certificaathouder en de mogelijkheid tot aantasting van besluiten / 63

6. Certificering bij beursvennootschappen: bescherming (van publieke belangen) door middel van certificering met ABN AMRO als case study / 67
Mr. dr. J. Nijland & Mr. M. van Es
6.1 Inleiding / 67
6.2 Certificering bij beursvennootschappen / 68
6.2.1 Ratio certificering / 68
6.2.2 Certificering als beschermingsconstructie: strijd met Governance Code / 69
6.2.3 Gevolgen certificering: RNA-toets en Dutch discount / 69
6.3 Certificering in de praktijk: ABN AMRO / 71
6.3.1 De weg naar nationalisatie van ABN AMRO / 71
6.3.2 Invulling van de certificering bij ABN AMRO / 72
6.3.2.1 Tijdelijkheid en de Staat op afstand: Stichting NLFI opgericht / 72
6.3.2.2 NLFI: positie en oorspronkelijke opdracht / 73
6.3.2.3 Advies NLFI over terugbrengen deelneming Staat in ABN AMRO: structuurregime en beschermingsprefs? / 74
6.3.2.4 Certificering als optie: Administratiekantoor Continuïteit ABN AMRO Bank / 76
6.3.3 Huidige beschermingsstructuur nader beschouwd / 77
6.3.4 Bijzonder karakter als rechtvaardiging / 79
6.3.5 Toekomst / 81
6.4 Bescherming van publieke belangen door middel van certificering / 81
6.5 Conclusie / 81

7. Goederenrechtelijke aspecten van certificaten: overdracht, overdraagbaarheid, verpanding en uitwinning en het Wetsvoorstel opheffing verpandingsverboden / 85
Prof. mr. J.W.A. Biemans
7.1 Inleiding / 85
7.2 Certificaat als vermogensrecht / 86
7.3 Overdracht en levering / 87
7.4 (On)overdraagbaarheid / 89
7.4.1 Algemeen / 89
7.4.2 Uitlegperikelen bij certificaten / 90
7.4.3 De regeling van art. 2:195 lid 5 t/m 7 BW ontbreekt bij certificaten / 91
7.5 Wetsvoorstel opheffing verpandingsverboden / 92
7.6 Verpanding / 93
7.7 Uitwinning van certificaten / 94
7.8 Uitwinning van een aan verpande certificaten verbonden wettelijk pandrecht op aandelen / 96
7.9 Afsluiting / 97