Raad zonder raadgevers?
Ambtelijke bijstand en fractieondersteuning na invoering van de Wet dualisering
Samenvatting
De Gemeentewet is sinds het dualisme op diverse fronten aangepast om de controlerende positie van de gemeenteraad te versterken. Helaas blijkt deze belofte 15 jaar na invoering tegen te vallen. In deze uitgave vindt u een analyse van de huidige situatie, aangevuld met conclusies en aanbevelingen om deze te verbeteren.
Sinds de invoering van het dualisme in 2002 maakten diverse aanpassingen in de Gemeentewet hun intrede. Doel: een sterkere controlerende positie van de gemeenteraad. Zo werden fenomenen als het recht op ambtelijke bijstand en fractieondersteuning geïntroduceerd.
Nu, 15 jaar later, is het tijd om de balans op te maken. Hebben de wetswijzigingen geleid tot een sterkere positie van gemeenteraden en Provinciale Staten? De conclusie is somber: het nieuwe systeem is nog steeds niet verankerd in het gemeentelijke bestuur.
Gemeenteraden komen er dus bekaaid vanaf wat betreft hun inhoudelijke ondersteuning. Raad zonder raadgevers? legt deze situatie onder de loep. De uitgave schetst de geschiedenis van de inhoudelijke ondersteuning voor gemeenteambtenaren. Het boek behandelt diverse wetswijzigingen die hieraan een positieve draai hadden moeten geven, en beschouwt deze in het licht van de werkelijk behaalde resultaten. De conclusies monden uit in aanbevelingen om de huidige situatie te verbeteren.
De Wet dualisering gemeentebestuur bracht een aantal ambitieuze veranderingen met zich mee. Zo ontstond het recht op fractieondersteuning. Dit was bedoeld om alle raadsfracties te versterken door hen de mogelijkheid te bieden inhoudelijke ondersteuning in te huren. Hiermee zou de informatieachterstand van met name oppositiefracties flink worden ingeperkt. Maar helaas blijkt dat veel gemeenten deze verplichte ondersteuning inmiddels - met oog op bezuinigingen - reeds hebben geschrapt.
En ook de verordenende bevoegdheid voor het regelen van de ambtelijke bijstand blijkt een lege huls. Wanneer mogelijk worden discussies in overleg opgelost, maar bij conflicten ligt het laatste woord bij het college.
Kortom: de wijzigingen ten behoeve van fractieondersteuning en ambtelijke bijstand slagen er tot op heden niet in de positie van gemeenteraden en haar leden werkelijk te versterken.
Daarin brengt deze titel verandering. Dit is de eerste uitgave die de juridische verankering, de doorwerking van de regels en verhouding tussen de gebruikelijke regels voor fractieondersteuning en de wettelijke voorschriften voor subsidies in de Algemene wet bestuursrecht (Awb) verheldert. De conclusies en aanbevelingen zijn erop gericht de huidige situatie te verbeteren.
Iedere gemeente zou over deze uitgave moeten beschikken. Zowel griffiers, secretarissen, gemeenteraadsleden als burgemeesters en CdK’s profiteren van de kritische behandeling en praktische aanbevelingen.
Trefwoorden
ambtelijke bijstand dualisering gemeentebestuur fractieondersteuning lokale democratie gemeentewet gemeenteraad lokaal bestuur griffier gemeentesecretaris bestuurlijke verhoudingen politieke controle wet dualisering gemeentebestuur gemeentebestuur staatscommissie elzinga bestuursrecht wetgeving wetsimplementatie overheid politiek informatievoorziening democratische vernieuwing raadsondersteuning politieke oppositie scheiding van krachten
Trefwoorden
Specificaties
Inhoudsopgave
U kunt van deze inhoudsopgave een PDF downloaden
1 INLEIDING EN PROBLEEMSTELLING 3
1.1 Inleiding 3
1.2 Historie 5
1.3 Ambtelijke bijstand en fractieondersteuning 7
1.4 Probleemstelling 10
1.5 Onderzoeksopzet en uitwerking 11
1.6 Methode en verantwoording 12
2 DE WEG NAAR DUALISERING VAN HET GEMEENTEBESTUUR 15
2.1 Inleiding 15
2.2 Ambtelijke bijstand in historisch perspectief 15
2.3 1992: Eerste vermelding ambtelijke bijstand in de Gemeentewet 30
2.4 Conclusie 34
3 HET WETSVOORSTEL WET DUALISERING GEMEENTEBESTUUR 37
3.1 Inleiding 37
3.2 De Staatscommissie Dualisme en lokale democratie 39
3.2.1 Ambtelijke bijstand in het rapport van de commissie Elzinga 42
3.3 Het wetsvoorstel 44
3.3.1 Ambtelijke bijstand en fractieondersteuning 46
3.3.2 De positie van de griffier en de secretaris 52
3.3.3 Het advies van de Raad van State 58
3.3.4 Externe adviezen 63
3.4 Behandeling in de Tweede Kamer 66
3.4.1 De schriftelijke behandeling 67
3.4.2 Het wetgevingsoverleg op 10 september 2001 76
3.4.3 De plenaire behandeling 86
3.4.4 De stemmingen 91
3.5 Behandeling in de Eerste Kamer 92
3.5.1 De schriftelijke behandeling 92
3.5.2 De plenaire behandeling 96
3.6 Conclusie 100
4 DE UITWERKING IN MODELVERORDENING EN MODELINSTRUCTIES 105
4.1 Inleiding 105
4.2 Handreiking ambtelijke ondersteuning 106
4.3 Modelverordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning 110
4.3.1 Ambtelijke bijstand 114
4.3.2 Fractieondersteuning 121
4.4 Modelinstructie voor de griffier 134
4.5 Modelinstructie voor de gemeentesecretaris 139
4.6 Conclusie 142
5 EVALUATIES VAN WETGEVING EN IMPLEMENTATIE 147
5.1 Inleiding 147
5.2 De eerste ervaringen in gemeenten 147
5.3 Het rapport van de commissie Leemhuis (2004) 151
5.4 De Vernieuwingsimpuls dualisme en lokale democratie en het Actieprogramma lokaal bestuur 162
5.5 Staat van de dualisering (2008) 166
5.6 De ambtenaar in spagaat 169
5.7 Wetswijziging op basis van de eerste evaluaties 179
5.8 Conclusie 196
6 PRAKTISCHE TOEPASSING IN NEDERLANDSE GEMEENTEN 199
6.1 Inleiding 199
6.2 Verantwoording enquête 199
6.2 Algemene uitkomsten enquête 201
6.3 Ambtsinstructies voor de griffier en de gemeentesecretaris 202
6.3.1 De ambtsinstructie voor de griffier 202
6.3.2 De ambtsinstructie voor de gemeentesecretaris 204
6.4 Ambtelijke bijstand en fractieondersteuning 207
6.4.1 Ambtelijke bijstand 209
6.4.2 Fractieondersteuning 213
6.5 Conclusie 217
7 EINDCONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 221
7.1 Inleiding 221
7.2 Algemene observaties 222
7.2.1 Ambtelijke bijstand 223
7.2.1.1 De positie van de griffie 230
7.2.2 Fractieondersteuning 231
7.3 Scenario’s ter verbetering 239
7.3.1 ‘Noodzakelijk’ 240
7.3.2 ‘Belangrijk’ 243
7.3.3 ‘Wenselijk’ 248
7.4 Conclusie 253
8 SAMENVATTING 255
9 SUMMARY 265
10 BIBLIOGRAFIE 275
11 BIJLAGEN 283
11.1 Bijlage 1: Modelverordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning 284
11.2 Bijlage 2: Modelinstructie griffier 291
11.3 Bijlage 3: Modelinstructie gemeentesecretaris 296
11.4 Bijlage 4: Vragenlijst onderzoek Ambtelijke bijstand en fractieondersteuning 300
11.5 Bijlage 5: Relevante Kamerstukken 304
11.6 Bijlage 6: Lijst van respondenten enquête 313
CURRICULUM VITAE 319
Anderen die dit boek kochten, kochten ook
-
Barbara Beijen€ 115,50 -
Hansko Broeksteeg€ 92,50
-
Nick Huls€ 41,95
-
Marloes van Wijk€ 108,95
-
Margot Gozoglu€ 47,95
-
Michiel Luchtman€ 40,95
Rubrieken
- cadeauboeken
- computer en informatica
- economie
- filosofie
- flora en fauna
- geneeskunde
- geschiedenis
- gezondheid
- jeugd
- juridisch
- koken en eten
- kunst en cultuur
- literatuur en romans
- mens en maatschappij
- naslagwerken
- non-fictie informatief/professioneel
- paramedisch
- psychologie
- reizen
- religie
- schoolboeken
- spiritualiteit
- sport, hobby, lifestyle
- thrillers en spanning
- wetenschap en techniek
- woordenboeken en taal
