trefwoord
Toetsing in het onderwijs: tussen meten en ontwikkelen
Toetsing is een essentieel onderdeel van het onderwijsproces. Of het nu gaat om het basisonderwijs, voortgezet onderwijs of hoger onderwijs, het meten en beoordelen van kennis, vaardigheden en competenties van leerlingen en studenten speelt een centrale rol. Maar toetsing kent vele vormen en doelen. Van klassieke kennistoetsen tot innovatieve formatieve evaluaties, van cijfermatige beoordelingen tot programmatische toetsing. Op deze pagina verkennen we de verschillende aspecten van toetsing en bieden we inzichten van toonaangevende experts op dit gebied.
Fundamenten van toetsing in het onderwijs
Wat maakt een goede toets? Hoe zorg je voor betrouwbare resultaten? En hoe sluit je aan bij de behoeften van verschillende onderwijsniveaus? Deze vragen staan centraal bij de basis van toetsing.
Boek bekijken
Maar ook in het hoger onderwijs is toetsing een cruciaal element. Het gaat hier niet alleen om het beoordelen van kennis, maar ook om het ontwikkelen van academische en professionele vaardigheden.
Boek bekijken
Spotlight: Anneke Bax
Boek bekijken
Auteurs die schrijven over 'toetsing'
Innovatieve benaderingen van toetsing
Het onderwijsveld is voortdurend in beweging, en zo ook de opvattingen over toetsing. In de laatste jaren zien we een verschuiving van puur summatief toetsen naar meer formatieve en programmatische benaderingen. Deze nieuwe inzichten bieden kansen om toetsing meer in dienst te stellen van het leerproces.
Boek bekijken
"Bij programmatisch toetsen vervangen we de strikte scheiding tussen formatief en summatief door een continuüm, waarin toetsing en feedback hand in hand gaan om het leerproces te ondersteunen. Hiermee leggen we de nadruk op groei en ontwikkeling in plaats van momentopnames." Uit: Programmatisch toetsen: een verdieping
Boek bekijken
Formatief evalueren in de praktijk Formatief evalueren werkt het best wanneer docenten: 1) duidelijke leerdoelen en succescriteria formuleren, 2) effectieve klassengesprekken en andere leeractiviteiten organiseren, 3) feedback geven die het leren vooruithelpt, 4) leerlingen activeren als belangrijke informatiebronnen voor elkaar, en 5) leerlingen eigenaar maken van hun eigen leerproces.
Toetsing in specifieke onderwijscontexten
Afhankelijk van het vakgebied, onderwijsniveau en leerdoelen kunnen verschillende toetsvormen meer of minder geschikt zijn. Verschillende onderwijscontexten stellen ook verschillende eisen aan toetsing.
Boek bekijken
Boek bekijken
Boek bekijken
Toetsing in een veranderende wereld
Met de opkomst van digitale leermiddelen, gepersonaliseerd leren en artificial intelligence verandert ook het landschap van toetsing. Nieuwe technologieën bieden zowel kansen als uitdagingen voor het meten en beoordelen van leerresultaten.
SPOTLIGHT: Barend Last
Boek bekijken
Boek bekijken
De relatie tussen toetsing en leren
Toetsen doen we niet alleen om te beoordelen, maar ook om het leren te stimuleren. De manier waarop we toetsen beïnvloedt sterk hoe studenten leren en wat ze leren.
Boek bekijken
"Wanneer toetsing wordt gezien als integraal onderdeel van het leerproces in plaats van als eindpunt, verandert niet alleen de toetspraktijk maar ook de hele onderwijsbenadering. Leren en toetsen worden dan twee zijden van dezelfde medaille." Uit: Dat doe je toch niet alleen?!
Kritische perspectieven op toetsing
Ondanks de waarde van toetsing zijn er ook kritische geluiden te horen over de 'toetscultuur' die in veel onderwijsinstellingen heerst. Is er niet te veel nadruk op meetbare resultaten? En wat zijn de onbedoelde effecten van intensieve toetsing?
Boek bekijken
Meester Mark vraagt door Een belangrijke les uit de praktijkervaringen van Mark van der Werf is dat toetsing in dienst moet staan van het leren, niet andersom. Door minder nadruk te leggen op cijfers en meer op persoonlijke groei en ontwikkeling, kunnen scholen een rijkere leeromgeving creëren waarin leerlingen worden uitgedaagd op hun eigen niveau.
Conclusie: balans vinden in toetsing
Toetsing in het onderwijs blijft een gebied vol uitdagingen en ontwikkelingen. De kunst is om een balans te vinden tussen verschillende doelen: het objectief meten van prestaties, het stimuleren van leren, het geven van feedback en het nemen van rechtvaardige beslissingen. Moderne toetsingsbenaderingen zoals programmatisch toetsen en formatief evalueren bieden veelbelovende richtingen, terwijl nieuwe technologieën zowel kansen als uitdagingen met zich meebrengen.
Uiteindelijk gaat effectieve toetsing niet alleen over het ontwerp van toetsinstrumenten, maar ook over hoe deze worden geïntegreerd in het bredere onderwijsproces en hoe de resultaten worden gebruikt om zowel het leren van individuele studenten als de kwaliteit van het onderwijs als geheel te verbeteren. Door kritisch te blijven reflecteren op onze toetspraktijken kunnen we ervoor zorgen dat toetsing daadwerkelijk bijdraagt aan beter onderwijs en betere leerresultaten.