Scaffolding: De kunst van geleidelijke ondersteuning in het onderwijs

Scaffolding is een krachtige onderwijsstrategie waarbij tijdelijke, adaptieve ondersteuning wordt geboden die net boven het niveau van een leerling ligt. Het is een combinatie van het initieel aanbieden van veel ondersteuning aan leerlingen en het geleidelijk afbouwen daarvan naarmate hun expertise toeneemt. Net als bij een bouwsteiger wordt de ondersteuning weggenomen zodra het 'gebouw' van kennis stevig genoeg staat.

SPOTLIGHT: Adam Grant

Als organisatiepsycholoog en toonaangevend expert op het gebied van motivatie introduceert Grant scaffolding als kernconcept voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Meer over Adam Grant

Adam Grant

Hidden potential

Grant laat zien hoe scaffolding mensen helpt hun verborgen potentieel te ontwikkelen door eerst ondersteuning te bieden en dan geleidelijk zelfstandigheid te stimuleren.
Boek bekijken

€ 22,99

Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis

Hidden Potential - ‘Heerlijk concreet, leesbaar en toepasbaar’

Bertrand Weegenaar

Een uitgebreide bespreking van Grants visie op scaffolding als essentiële strategie voor het ontwikkelen van potentie, met praktische voorbeelden uit onderwijs en coaching.

Artikel lezen

Het 4CID-model: Scaffolding in de praktijk

Een van de meest gestructureerde benaderingen van scaffolding vinden we in het 4CID-model (Four Component Instructional Design). Dit model toont hoe passende ondersteuning geleidelijk verandert naarmate leerlingen meer kennis en vaardigheden verwerven.

Jimmy Frerejean Drs. Iwan Wopereis Bert Hoogveld Ameike Janssen Jeroen van Merrienboer

Innovatief onderwijs ontwerpen - 3e editie

De derde editie biedt een verfijnde kijk op hoe ondersteuning en begeleiding systematisch afgebouwd kunnen worden binnen het bewezen 4CID-model.
Boek bekijken

€ 54,95

Nog niet verschenen, verwacht op 27‑06‑2025

A.W.N. Hoogveld A.M.B. Janssen-Noordman Jeroen J.G. van Merriënboer

Innovatief onderwijs ontwerpen

Dit baanbrekende werk legde de basis voor modern instructieontwerp en toont hoe scaffolding essentieel is bij het ontwerpen van effectieve leertaken.
Boek bekijken

€ 54,95

Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen

Van theorie naar praktijk: Evidence-based scaffolding

Modern onderzoek toont aan dat het strikt volgen van een mechanisch stappenplan niet voldoende is - leraren moeten flexibel kunnen putten uit een groot repertoire en op verschillende manieren hulp kunnen geven.

Evidence based trainen - ‘Wetenschappelijk én praktisch meesterwerk’

Judith Budde

Een diepgaande analyse van wetenschappelijk onderzoek naar effectieve scaffolding-technieken, gebaseerd op het werk van Albert Bandura.

Artikel lezen

Barend Last Derk Bransen

Dat doe je toch niet alleen?!

Last en Bransen laten zien hoe scaffolding cruciaal is bij coregulatie en samenwerking tussen lerenden, met praktische toepassingen voor modern onderwijs.
Boek bekijken

€ 39,95

Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis

Hidden potential Zet scaffolding in als spel: maak het dagelijkse harde werken aantrekkelijk door routine te doorbreken en investeren in tijd leuk te maken.

Differentiatie en scaffolding

Scaffolding betekent het aanpassen van onderwijs zodat leerlingen op het juiste niveau worden ondersteund, waarbij ze voldoende hulp krijgen maar in toenemende mate meer zelfstandigheid ontwikkelen. Dit principe is essentieel voor effectieve differentiatie.

Aafke Bouwman Boudewijn Hogeboom Els Loman

Differentiëren is te leren!

Toont hoe scaffolding als strategie ingezet kan worden om leerlingen te helpen in hun zone van naaste ontwikkeling, met concrete differentiatiemogelijkheden.
Boek bekijken

€ 33,50

Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Leren zichtbaar maken met Formatieve Assessment - 'Een uitstekend boek'

Peter de Roode

Een praktische gids voor het implementeren van scaffolding-principes binnen formatieve assessment, met voorbeelden van effectieve klasseninteracties.

Artikel lezen

Toepassingen in verschillende onderwijscontexten

Scaffolding is niet beperkt tot één onderwijsniveau of vakgebied. Het is bijzonder effectief bij tweedetaalverwerving, waarbij het taalgebruik van leraar en medeleerlingen als steiger kan dienen.

Fred Genesee Else Hamayan

CLIL in Context Practical Guidance for Educators

Hamayan en Genesee demonstreren hoe scaffolding-strategieën essentieel zijn voor het toegankelijk maken van inhoud in een vreemde taal binnen CLIL-onderwijs.
Boek bekijken

€ 34,95

Verwachte levertijd ongeveer 9 werkdagen

Scaffolding vormt een essentiële bouwsteen voor effectief onderwijs aan jonge kinderen door tijdelijke ondersteuning te bieden die hun ontwikkeling bevordert. Uit: Stapsgewijs onderwijs: het kind centraal!

Moderne ontwikkelingen in scaffolding

De digitale tijd brengt nieuwe mogelijkheden voor scaffolding. We onderscheiden geplande scaffolding door vooraf bedachte leeractiviteiten en interactieve scaffolding door spontane onderwijsleergesprekken.

Vea Vecchi Marina Castagnetti

Schoen en Meter

Castagnetti en Vecchi tonen hoe professionals kinderen kunnen ondersteunen zonder het leerproces over te nemen, door precies genoeg scaffolding te bieden.
Boek bekijken

€ 19,90

Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Opleidingskunde - LEREN in het werk, rond het werk, voor het werk

Nico Jong

Een moderne visie op opleidingskunde waarin scaffolding centraal staat bij het verbinden van leren en werken, met focus op relationele ontwerpaanpak.

Artikel lezen

De toekomst van scaffolding

Scaffolding-principes zoals aansluiting bij het niveau van de lerende, begeleiden naar zelfstandig leren en dialogisch leren zijn belangrijke pijlers in moderne didactiek. De kunst is om deze tijdloze principes te vertalen naar eigentijdse leeromgevingen waar technologie en persoonlijke begeleiding hand in hand gaan.

Scaffolding blijft een krachtig instrument voor elke educator die leerlingen wil helpen hun potentieel te realiseren - niet door ze in het diepe te gooien, maar door ze stap voor stap de steiger te laten beklimmen naar zelfstandig succes.