Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

trefwoord

Factchecking: Een essentiële vaardigheid in het informatietijdperk

In een tijd waarin informatie sneller dan ooit circuleert, is factchecking uitgegroeid tot een cruciale vaardigheid. Het vermogen om feiten van fictie te onderscheiden is niet alleen belangrijk voor journalisten, maar voor iedereen die dagelijks informatie consumeert en deelt. Op deze pagina vind je kennis en tools om beter te worden in het verifiëren van informatie.

De psychologie achter factchecking en nepnieuws

Waarom is ons brein soms gevoelig voor misinformatie? En hoe kunnen we onszelf hiertegen wapenen?

Sander van der Linden
Immuun voor nepnieuws
In Immuun voor nepnieuws onderzoekt Sander van der Linden hoe ons brein functioneert als factchecker. Hij laat zien welke psychologische mechanismen maken dat we soms vatbaar zijn voor desinformatie en biedt concrete handvatten om onze mentale weerbaarheid te vergroten.
Boek bekijken
€ 23,50
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Spotlight: Sander van der Linden

Als hoogleraar Sociale Psychologie aan de Universiteit van Cambridge heeft Sander van der Linden baanbrekend onderzoek gedaan naar hoe mensen omgaan met misinformatie. Hij werkt samen met grote technologiebedrijven zoals WhatsApp, Facebook en Google om desinformatie te bestrijden.
"We kunnen ons immuunsysteem voor desinformatie trainen door preëmptief kleine 'doses' van veelgebruikte misleidingstechnieken toe te dienen, zodat we deze in het wild kunnen herkennen en weerstaan." Uit: Immuun voor nepnieuws

Cijfers controleren: Een fundamenteel aspect van factchecking

Niet alleen tekst, maar ook cijfers vereisen zorgvuldige verificatie. Hoe herken je misleidende statistieken en 'spookcijfers'?

Tom Nierop Nart Wielaard
Spookcijfers
Spookcijfers van Nart Wielaard en Tom Nierop neemt ons mee in de wereld van misleidende statistieken. Het boek toont hoe eenvoudige controles vaak al onthullen hoe cijfers worden gemanipuleerd en biedt praktische handvatten voor het verifiëren van kwantitatieve beweringen.
Boek bekijken
€ 21,99
Op werkdagen voor 21:00 besteld, volgende dag in huis
Spookcijfers Een belangrijke les uit dit boek is de '5W+H'-methode voor cijfercontrole: Wie heeft het cijfer geproduceerd? Wat is precies gemeten? Waar komt het cijfer vandaan? Wanneer is het gemeten? Waarom wordt dit cijfer gebruikt? Hoe is het berekend? Deze vragen vormen een krachtig raamwerk voor cijferverificatie.

Factchecking in specifieke contexten

De principes van factchecking kunnen worden toegepast op verschillende terreinen. Een belangrijk gebied waar verificatie steeds belangrijker wordt, is duurzaamheid.

Georgina Wilson-Powell
Factcheck. Is het echt duurzaam?
In Factcheck. Is het echt duurzaam? richt Georgina Wilson-Powell zich specifiek op het ontmaskeren van 'greenwashing'. Het boek biedt een methodische aanpak om duurzaamheidsclaims kritisch te onderzoeken en te verifiëren of producten en diensten werkelijk zo milieuvriendelijk zijn als beweerd wordt.
Boek bekijken
€ 15,00
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Professionele factchecking in de journalistiek

Binnen de journalistiek is factchecking een fundamenteel principe. Welke methoden gebruiken professionals?

Piet Bakker Aline Douma Gonnie Eggink Nico Kussendrager Esther van der Meer Malou Willemars
Basisboek Journalistiek
Het Basisboek Journalistiek van Nico Kussendrager, Piet Bakker e.a. besteedt uitgebreid aandacht aan de journalistieke waarheidsplicht. In hoofdstuk 2.4 leren journalisten in spe hoe ze systematisch bronnen kunnen controleren en verificatieprocessen kunnen integreren in hun werkwijze.
Boek bekijken
€ 56,95
Verwachte levertijd ongeveer 4 werkdagen

Spotlight: Piet Bakker

Dr. Piet Bakker brengt als Lector Massamedia en Digitalisering aan de Hogeschool Utrecht een schat aan ervaring mee. Met een achtergrond in zowel de academische wereld als de praktische journalistiek, verbindt hij theoretische kennis met concrete toepassingen op het gebied van mediaonderzoek en -innovatie.
Luuk Sengers VVOJ
Handboek voor onderzoeksjournalisten
Het Handboek voor onderzoeksjournalisten van Luuk Sengers en de VVOJ gaat nog dieper in op factchecking voor diepgravende journalistiek. Het boek biedt een methodische aanpak voor het verifiëren van complexe informatie en het opsporen van onregelmatigheden.
Boek bekijken
€ 39,95
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen

Spotlight: Luuk Sengers

Luuk Sengers heeft als zelfstandig onderzoeksjournalist een indrukwekkende reputatie opgebouwd. Zijn specialisatie in de impact van bedrijven op milieu en klimaat, gecombineerd met zijn rol als docent en trainer, maakt hem tot een autoriteit op het gebied van diepgravende journalistiek en factchecking.
"Goede factchecking is niet alleen een kwestie van individuele feiten controleren, maar ook van patronen herkennen en onderliggende structuren blootleggen. Het is zowel een wetenschap als een kunst." Uit: Handboek voor onderzoeksjournalisten

Factchecking in het dagelijks leven

De competenties van factchecking zijn niet alleen voor professionals relevant, maar voor iedereen die informatie consumeert en deelt. Enkele praktische tips voor dagelijks gebruik:

  • Controleer meerdere bronnen voordat je een bewering accepteert
  • Let op emotioneel beladen taal die objectiviteit kan maskeren
  • Onderzoek wie belang heeft bij bepaalde informatie
  • Wees extra kritisch bij statistieken zonder duidelijke bronvermelding
  • Gebruik gespecialiseerde factcheck-websites bij twijfel
Immuun voor nepnieuws Een belangrijke les uit het werk van Van der Linden is de 'prebunking'-techniek: door mensen vooraf te informeren over misleidingstechnieken, creëer je een soort mentaal vaccin tegen desinformatie. Dit is effectiever dan 'debunking' achteraf, wanneer onjuiste informatie al wortel heeft geschoten.

Conclusie: Factchecking als democratische competentie

Factchecking is uitgegroeid van een journalistieke techniek tot een essentiële vaardigheid voor democratisch burgerschap. In een wereld waarin informatie overvloedig, maar niet altijd betrouwbaar is, vormt het vermogen om feiten te verifiëren een cruciale verdedigingslinie. Door de technieken en inzichten uit de besproken boeken toe te passen, kunnen we allemaal bijdragen aan een beter geïnformeerde samenleving.

Of het nu gaat om het controleren van nieuws, het verifiëren van duurzaamheidsclaims of het doorprikken van misleidende statistieken, factchecking stelt ons in staat om beter geïnformeerde beslissingen te nemen en bijdraagt aan het gezond houden van ons informatieecosysteem.

Boeken over 'factchecking' koop je bij Managementboek.nl

Producten over 'factchecking'

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden