Collectieve herinnering: hoe het verleden ons heden vormt
Hoe herinneren samenlevingen zich cruciale gebeurtenissen? De manier waarop we als maatschappij omgaan met het verleden heeft verregaande gevolgen voor onze identiteit, politieke keuzes en toekomstvisie. Collectieve herinnering is het gedeelde begrip van het verleden binnen een samenleving, dat onze waarden en zelfbeeld vormgeeft en bepaalt hoe we omgaan met historische gebeurtenissen — van oorlogen tot natuurrampen.
Géraldine Schwarz
De geheugenlozen
Géraldine Schwarz onderzoekt in De geheugenlozen hoe verschillende Europese landen hun collectieve herinnering aan de Tweede Wereldoorlog hebben gevormd. Ze laat zien hoe verdringen en vergeten van het verleden gevaarlijke gevolgen kan hebben voor het heden en de toekomst.
Boek bekijken
€ 24,99
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
De vormgeving van nationale identiteit door collectieve herinnering
Hoe vormen gedeelde herinneringen onze nationale identiteit? Nederland kent een rijke traditie van collectief herinneren, waarbij sommige historische gebeurtenissen prominent aanwezig zijn in ons nationale bewustzijn, terwijl andere juist worden vergeten of onderbelicht blijven.
Prof. dr. Lotte Jensen is als hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit een autoriteit op het gebied van nationale identiteitsvorming en rampverwerking. Haar werk laat zien hoe collectieve herinnering bijdraagt aan gemeenschapsvorming na ingrijpende gebeurtenissen.
Lotte Jensen
Wij en het water
In Wij en het water onderzoekt Lotte Jensen hoe watersnoodrampen een fundamenteel onderdeel zijn geworden van de Nederlandse identiteit. Ze toont hoe deze gedeelde herinneringen hebben bijgedragen aan het nationale verhaal van strijd tegen het water.
Boek bekijken
€ 34,99
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Lotte Jensen
Rampen
Met Rampen verdiept Lotte Jensen haar onderzoek naar de rol van rampen in onze collectieve herinnering. Ze analyseert hoe deze traumatische gebeurtenissen worden herinnerd en herdacht, en hoe deze collectieve verwerkingsprocessen bijdragen aan nationale identiteitsvorming.
Boek bekijken
€ 27,50
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Auteurs die schrijven over 'collectieve herinnering'
Oorlogsherinneringen en de verwerking van traumatisch verleden
De Tweede Wereldoorlog vormt een centraal element in de collectieve herinnering van veel Europese landen. Hoe samenlevingen dit traumatische verleden herinneren, verwerken en doorgeven aan volgende generaties verschilt echter sterk per land en periode.
Ilse Raaijmakers
De stilte en de storm
De stilte en de storm van Ilse Raaijmakers biedt een diepgaande analyse van hoe de collectieve herinnering aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland is ontstaan en veranderd. Ze onderzoekt hoe herdenkingen en monumenten bijdragen aan dit gedeelde geheugen.
Boek bekijken
€ 24,99
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
"Had u eigenlijk ooit het gevoel dat u, als u wilde, iets tegen het regime had kunnen doen? - Nee, dat had geen enkele zin gehad. Daar was het veel te groot voor, en wij waren te klein." Dit fragment uit Walter Kempowski's Heeft u Hitler gezien? toont hoe individuele herinneringen samenkomen in een collectief narratief.
Uit: Heeft u Hitler gezien?
Walter Kempowski
Heeft u Hitler gezien?
In Heeft u Hitler gezien? verzamelt Walter Kempowski getuigenissen van gewone Duitsers over hun ervaringen tijdens het nazitijdperk. Deze mozaïek van individuele herinneringen biedt inzicht in hoe een samenleving collectief omgaat met een beladen verleden.
Boek bekijken
€ 24,99
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Vergeten en herinneren: selectiviteit in collectief geheugen
Wat een samenleving herinnert, is even veelzeggend als wat ze vergeet. Collectieve herinnering is altijd selectief, en deze selectiviteit weerspiegelt vaak machtsverhoudingen en politieke belangen in een samenleving.
Laura Spinney
De Spaanse griep
De Spaanse griep van Laura Spinney onderzoekt een fascinerende paradox: hoe kon een pandemie die wereldwijd miljoenen levens eiste grotendeels uit het collectieve geheugen verdwijnen? Dit boek laat zien hoe sommige gebeurtenissen, hoe ingrijpend ook, buiten het dominante historische narratief kunnen vallen.
Boek bekijken
€ 28,99
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Janice Deul
Keti Koti
In Keti Koti pleit Janice Deul voor het opnemen van het slavernijverleden in de Nederlandse collectieve herinnering. Het boek laat zien hoe lange tijd gemarginaliseerde geschiedenissen nu om erkenning vragen in het nationale verhaal.
Boek bekijken
Pankaj Mishra behoort tot de belangrijkste intellectuelen van onze tijd. Zijn werk analyseert kritisch hoe collectieve herinneringen worden ingezet in mondiale machtsverhoudingen en hoe verschillende gemeenschappen omgaan met historische trauma's en onrecht.
Pankaj Mishra
De wereld na Gaza
In De wereld na Gaza onderzoekt Pankaj Mishra hoe verschillende gemeenschappen hun collectieve trauma's herinneren en hoe deze herinneringen worden ingezet voor politieke doeleinden. Hij toont hoe conflicterende narratieven over het verleden hedendaagse conflicten voeden.
Boek bekijken
€ 24,99
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Koloniale geschiedenis in het collectieve geheugen
De verwerking van het koloniale verleden vormt een belangrijk maar omstreden onderdeel van het collectieve geheugen in voormalige koloniale mogendheden. Nederland worstelt nog steeds met de plaats van zijn koloniale geschiedenis in het nationale narratief.
Thom Hoffman
Indië, betovering en desillusie
Indië, betovering en desillusie van Thom Hoffman onderzoekt hoe de Nederlandse koloniale geschiedenis in Indonesië is verwerkt en vaak verhuld in het collectieve bewustzijn. Via historisch beeldmateriaal toont hij hoe selectief onze herinnering aan dit beladen verleden is.
Boek bekijken
€ 35,00
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Denkend aan Nederland
Uit Denkend aan Nederland leren we dat collectieve herinnering nooit neutraal is. Remieg Aerts toont dat bepaalde historische gebeurtenissen bewust worden geselecteerd en gepromoot om nationale eenheid te bevorderen, terwijl andere aspecten van het verleden worden gemarginaliseerd.
Remieg Aerts
Denkend aan Nederland
In Denkend aan Nederland analyseert Remieg Aerts hoe de Nederlandse historische herinneringscultuur is gevormd. Hij laat zien hoe bepaalde herinneringen worden geselecteerd en gepromoot om de nationale identiteit te onderbouwen en te versterken.
Boek bekijken
€ 35,00
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Openstaande rekeningen: het verwerken van schuld in collectief geheugen
Hoe gaan samenlevingen om met gebeurtenissen uit het verleden waar schuld, schaamte of verantwoordelijkheid aan verbonden is? Dit verwerkingsproces vormt een belangrijk aspect van collectieve herinnering.
Hinke PiersmaJeroen Kemperman
Openstaande rekeningen
Openstaande rekeningen van Hinke Piersma en Jeroen Kemperman onderzoekt hoe de herinnering aan de Jodenvervolging in Nederland is geëvolueerd. Hun analyse toont hoe het collectieve narratief verschoof van een nadruk op nationaal verzet naar erkenning van deportatie en collaboratie.
Boek bekijken
€ 33,95
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Bart van der Boom
De politiek van het kleinste kwaad
In De politiek van het kleinste kwaad analyseert Bart van der Boom hoe de herinnering aan de Joodse Raad zich na de oorlog heeft ontwikkeld. Het boek demonstreert hoe morele complexiteit vaak wordt versimpeld in collectieve herinneringen.
Boek bekijken
€ 29,90
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
De Duitse omgang met het verleden als casus
De Duitse omgang met het naziverleden en later met de DDR-periode wordt internationaal gezien als een bijzonder geval van collectieve verwerking. De term Vergangenheitsbewältigung (het overwinnen van het verleden) is exemplarisch voor dit bewuste verwerkingsproces.
Krijn Thijs
Duitsland 1918‐1991
Duitsland 1918-1991 van Krijn Thijs besteedt uitgebreide aandacht aan hoe de Duitse samenleving haar traumatische verleden heeft verwerkt. De analyse van hoe eerst het naziregime en later de DDR-periode een plaats kregen in het collectieve bewustzijn biedt belangrijke inzichten.
Boek bekijken
€ 27,95
Verwachte levertijd ongeveer 3 werkdagen
Conclusie: Het belang van evenwichtige collectieve herinnering
Collectieve herinnering is geen vaststaand gegeven maar een voortdurend proces van onderhandeling. Een samenleving die kritisch en inclusief met haar verleden omgaat, schept ruimte voor meerstemmigheid en kan leren van historische ervaringen. Juist in tijden van polarisatie en crisis is het essentieel om het gesprek over onze gedeelde geschiedenis open en eerlijk te voeren, met oog voor verschillende perspectieven en ervaringen. Alleen zo kunnen we tot een collectieve herinnering komen die zowel verleden als toekomst recht doet.
Boeken over 'collectieve herinnering' koop je bij Managementboek.nl
€ 24,99
