Door de enorme hoeveelheid informatie en de toenemende complexiteit zijn we de richting kwijt, onze organisaties zijn ontmenselijkt, we ervaren nauwelijks nog zin in ons werk, terwijl het langdurig ziekteverzuim stijgt. We zijn aan een omwenteling toe die recht doet aan de menselijke maat en zorgt voor betekenis als drijvende kracht. Topfunctionarissen verwachten het omslagpunt al in 2020. Aaron Hurst beschrijft in De betekeniseconomie wat deze inhoudt, hoe ze is ontstaan en wat de stuwende krachten erachter zijn.
Betekenis draait voor de auteur om drie aspecten. Op persoonlijk niveau is dat de behoefte aan ontwikkeling en groei. Als het gaat om sociale betekenis in het leven, dan zijn relaties voor mensen belangrijker dan wat ook. Maatschappelijke betekenis is de sterkste bron, als we iets doen waarvan we weten dat het van belang is voor anderen en de samenleving. De betekeniseconomie gaat zorgen voor de betekenis waarnaar we zo snakken. Ze speelt in op onze behoefte ons te ontwikkelen, deel uit te maken van een gemeenschap, en invloed te hebben op iets wat boven onszelf uitstijgt.
De grote veranderingen van de industriële economie en van de informatiemaatschappij hebben voor instabiliteit gezorgd die zijn hoogtepunt kreeg in de crisis van 2008. Bedrijven en instituties kunnen geen stabiliteit en toekomst meer bieden. Die moeten we bij onszelf zoeken en daardoor zijn betekenis en zingeving centraal komen te staan in het arbeidsproces. De nadruk komt nu te liggen op onszelf worden in het werk en niet meer op klimmen in de organisatie.
Aaron Hurst beschrijft de drijvende krachten achter de betekeniseconomie in opkomst. De nieuwste generatie internet maakt het mogelijk om weer in contact te komen met onszelf en met elkaar en onze communities door de kracht van relaties te benutten. De Millennium-generatie manifesteert zich als de betekenisgeneratie, door steeds duidelijker te laten zien dat ze het verschil willen maken, willen groeien en hun passie willen delen met de rest van de wereld. De jongere generatie is opgegroeid met ontwrichting en laat zich er niet door van de wijs brengen. De groeiende onzekerheid in de samenleving zorgt ervoor dat we meer stabiliteit in onszelf gaan zoeken. We leven langer. Babyboomers hebben altijd gewerkt om geld te verdienen, maar zoeken nu naar mogelijkheden om iets terug te geven aan de samenleving met betekenisvol werk. Nu de meeste gezinnen uit tweeverdieners bestaan, zijn enorme aantallen mensen nodig voor het meest betekenisvolle werk dat er is: de zorg voor onze kinderen en ouderen. De wetenschap heeft ontdekt dat we in plaats van naar geluk beter naar welzijn kunnen streven door in te zetten op positieve emotie, betrokkenheid, relaties, zingeving en een gevoel van prestatie. De wereld is kleiner geworden waardoor geweldige uitdagingen ontstaan. De samenleving neemt taken van de overheid over, die niet meer alles kan leveren. De grenzen tussen sectoren vervagen en betekenis wordt de spil van de toekomst.
De betekeniseconomie is vanuit een Amerikaanse optiek geschreven. De meeste voorbeelden en ervaringen zijn daarom ook Amerikaans. De auteur heeft een erg brede verhandeling van zijn onderwerp geschreven. Voor de Europese markt had de tekst wel teruggebracht mogen worden tot de essentie. Die verdwijnt door alle uitweidingen nogal naar de achtergrond.
Over Nico Jong
Nico Jong is communicatieadviseur.