Het is altijd aanlokkelijk om een meeslepend geschreven verhaal over een succesvolle onderneming te omschrijven als een jongensboek, zeker wanneer de onderneming is opgericht door drie twintigers en binnen zes jaar tijd voor tientallen miljoenen is verkocht aan een reus als TMG (Telegraaf Media Groep). Nou vooruit, ‘Van 3 naar 10.000.000 vrienden’ heeft alle kenmerken van een jongensboek. Raymond Spanjar, de schrijver en één van de drie oprichters van Hyves, trapt af met een scène waarin hij met medeoprichter Floris Rost van Tonningen in een privéjet naar de MTV Music Awards in Kopenhagen wordt gevlogen. MTV’s moederbedrijf, Viacom, heeft verregaande interesse in Hyves en legt de tegenpartij in de watten. Spanjar en Rost van Tonningen, die zich met de derde musketier Koen Kam jarenlang uit de naad hebben gewerkt om Hyves te brengen waar het nu is, laten zich de luxe met graagte aanleunen. ‘Even wanen we ons op de boeg van de Titanic. Leonardo DiCaprio en Kate Winslet. King of the World!’
Het is een passende scène om het boek mee te openen, want Spanjar weet de geschiedenis van Hyves om te toveren in een spektakel. Hij heeft er altijd spijt van gehad dat hij geen tijd had genomen om een boek te schrijven over de geschiedenis van de onderneming die hij eerder met Rost van Tonningen had opgericht, de beleggerscommunity IEX.nl. Daarom hield hij vanaf 2004, toen Hyves werd opgericht, een dagboekje bij om de belangrijkste gebeurtenissen en uitspraken te kunnen opschrijven.
Daar moet hij een ijzeren discipline voor hebben gehad, want Hyves groeide als kool. Met een relatief klein ploegje – lange tijd werkten er niet meer dan tien mensen – hielden ze een site in de lucht met miljoenen leden en miljarden pageviews. Dankzij de stelregel van Koen Kam, ‘release early, release often’, opereerde het bedrijf voortdurend in de hoogste versnelling. Binnen twee jaar was de site een fenomeen waar politici als Wouter Bos en Jan Peter Balkenende met graagte gebruik van maakten om contact te leggen met hun achterban. Barack Obama wordt vaak aangehaald als voorbeeld van een politicus die optimaal gebruikmaakte van de mogelijkheden van sociale media, maar Bos en Balkenende konden er ook wat van.
Als ‘opperhyver’ onderhoudt Spanjar lange tijd persoonlijk het contact met het netwerk. Dat zorgt er voor dat de drie oprichters buitengewoon goed in de gaten hebben wat er onder hun leden leeft. Als de oprichters in gesprek gaan met externe partijen over een eventuele verkoop, en dat gebeurt regelmatig, houden ze ook onvoorwaardelijk vast aan de principes die zij hebben geformuleerd voor de site, zoals een zeer beperkt gebruik van reclame en grote openheid.
Wat het boek interessant maakt, is dat Spanjar bijzonder eerlijk is over de manier waarop het drietal te werk is gegaan. Als ze bij een concurrent een goed idee zien, hebben ze er geen enkel probleem mee om dat te kopiëren, behalve wanneer het niet in de filosofie van Hyves past. Zo hebben ze met de introductie van het Gold Membership, dat eindelijk eens wat geld zou moeten opleveren, enkele grote misrekeningen gemaakt, maar die hebben ze ook zo snel mogelijk weer rechtgezet.
Leuk is ook dat Spanjar af en toe vertelt waar hij zijn inspiratie vandaan haalt. Zijn meest ontwapenende uitspraak doet hij wanneer hij beschrijft hoe hij een voordracht moet houden ter gelegenheid van zijn nominatie voor Marketeer van het Jaar en uitgebreid verwijst naar Purple Cow - Verander je business door buitengewoon te zijn van Seth Godin: ‘Als jongen zonder opleiding ga je toch compenseren door te verwijzen naar boeken.’ Misschien hebben ze dan geen papiertje gehaald op de universiteit, helemaal van de straat zijn ze niet.
Over Hans van der Klis
Hans van der Klis is freelance journalist. Hij schrijft regelmatig artikelen voor Managementboek.
