Warner duikt eerst in het verleden. Hij beschrijft hoe het vak in dertig jaar tot wasdom kwam en koppelt dat aan de maatschappelijke ontwikkelingen vanaf 1950 tot aan de huidige netwerksamenleving. Vervolgens trekt hij lering uit die korte historie. Boeiend is zijn caleidoscopische benadering van het fenomeen (communicatie)strategie, die uniek is in de vakliteratuur. Prachtig is zijn conclusie dat pure communicatie in haar meest ideale verschijningsvorm nooit strategisch kan worden benut. Bepaalde aspecten van het strategische proces staan haaks op communicatie als zij geschiedt op basis van een beleid dat openheid, transparantie en wederzijdsheid tot principes maakt. Zet men communicatiemiddelen slinks en manipulatief in, dan gedraagt men zich eerder strategisch dan wanneer het een open proces betreft. Tegenstanders verslaan, communicatie inzetten als machtsmiddel en het achterhouden van informatie vanwege de vertrouwelijkheid tasten de essentie van communicatie aan. Bij strategische communicatie zit er iets in het proces dat de puurheid ervan juist bezoedelt. Er is volgens Warner dus alle reden voor communicatiemensen om zo min mogelijk met het adjectief strategisch te zwaaien. In het derde deel van het boek komen corporate en geïntegreerde communicatie aan bod. Warner concludeert dat communicatie zowel een proces is als een vakgebied met vele specialisaties. De grenzen van dat vakgebied zijn echter vaag. Dat geldt ook voor de afbakening van theoretische deskundigheid en uitvoeringsdeskundigheid op het gebied van communicatie. Onduidelijke functietitels scherpen ook het vakgebied niet aan. Communicatiemensen hebben bovendien de neiging om nieuwe technologie en processen kritiekloos te omarmen en daar blind mee aan de slag te gaan. Communicatie is een volgend vak en waar haar deskundigen leidend in zijn, is volstrekt onduidelijk. In het laatste deel snijdt Warner vijf toekomstgerichte thema's aan zoals de functie van communicatie, de positie van haar beoefenaren en de bijbehorende kenniseisen. Of het gebrek aan vakethiek. Alles bij elkaar is Communicatie een rijke ervaringsbundel van een gedreven vakgenoot. Geschreven in prachtig Warneriaans proza met mooie stilistische uithalen. Lezing van het boek kost de nodige inspanning, maar zet regelmatig aan tot stevige reflectie op het vak en het eigen functioneren daarbinnen.
Over Nico Jong
Nico Jong is communicatieadviseur.
