Deze recensie is geschreven op basis van de vorige druk van 'China zet de wereld op zijn kop'.
Natuurlijk was het mij bekend dat de Chinese markt meer dan een miljard mensen omvat, en dat er in China goedkoop geproduceerd kan worden. Maar er is meer, en dat zet het Kynge op een duidelijke en indringende manier uiteen. Het boek belicht zowel de positieve als de negatieve kanten van China, en geeft inzicht in de huidige situatie en de geschiedenis van het land. Na lezing kijk je anders naar de ontwikkelingen in dit immense land. Tijdens het lezen werd ik mij steeds meer bewust van de enorme potentie die China heeft. Deze potentie heeft overigens niet alleen positieve kanten. Door de enorme omvang beïnvloedt het meer situaties in de wereld dan je in eerste instantie zou denken. Een paar voorbeelden: twintig jaar geleden was China de grootste olie-exporteur in Oost-Azië, momenteel is het de op één na de grootste olie-importeur ter wereld. De behoefte aan grondstoffen in China leidt tot illegale kap van tropische regenwouden in de rest van de wereld. De behoefte aan staal en daarmee aan schroot drijft de wereldprijs van dit 'afval' tot ongekende hoogten op. De situatie omtrent de stijgende behoefte aan grondstoffen in de gehele wereld, waaronder olie, krijgt aan het eind van boek een extra dimensie. De auteur beschrijft hier hoe China en VS min of meer strijden om de oliereserves in de wereld. Zoals gezegd heeft de tomeloze groei ook directe negatieve gevolgen voor China zelf. Zo beschrijft Kynge de gevolgen voor het milieu in China. Een rivierbekken met een oppervlakte van Engeland is dusdanig vervuild door de opkomende industrie dat maar liefst 12 miljoen kilo vis stierf en duizenden mensen moesten worden behandeld voor dysenterie, diarree en misselijkheid. Doordat de auteur regelmatig zijn beweringen staaft met cijfers, besef je pas de werkelijke omvang van China: 75 procent van alle kopieermachines en 55 procent van alle DVD spelers ter wereld komen er vandaan. En dit zijn slechts een paar voorbeelden. Maar ook het feit dat in Peking in vijf jaar tijd 10.000 neppolitieagenten zijn opgepakt, spreekt tot de verbeelding. De omvang van de corruptie wordt in het boek duidelijk uiteengezet. De macht van China in de markt is groot. Het enige wat ontbreekt zijn eigen merken. Dit leidt tot gigantische piraterij. Werkelijk alles wordt zonder pardon gekopieerd. De overheid doet nagenoeg niets aan deze misstanden. Acquisitie van buitenlandse merken is momenteel een favoriete strategie. China een land van wijsheden, mystiek, ijver, intelligente mensen, en een oeroude cultuur. Maar China is ook een land waar intellectuele eigendommen niet veilig zijn, waar uitbuiting van arbeiders gemeengoed is, waar censuur aan de orde van de dag is, en een land met een verziekt milieu en een corrupte overheid. Ik geloof dat de auteur zijn titel goed gekozen heeft: China zet de wereld inderdaad op z'n kop. Misschien was de titel 'China keert de wereld binnenste buiten' nog wel krachtiger geweest. Wie meer wil weten wat de gevolgen kunnen zijn van de expansie van China, raad ik aan dit boek te lezen. Je ziet dan beide kanten van de medaille.
Over Eric van Arendonk
Eric van Arendonk RM is docent Commerciële Economie bij de Hogeschool Utrecht (HU), auteur van Neuromarketing en zelfstandig marketingadviseur.