Ook in onze eigen omgeving, binnen het gezin en op straat is sprake van communicatiegeweld. En op het werk zijn veel mensen betrokken in ‘kantoorlogen’, gewelddadige communicatie en gedoe tussen mensen met grote ego’s die niets liever doen dan manipuleren en winnen.
‘Spreken met liefde, luisteren met compassie’, het nieuwste boek van de Vietnamese boeddhistische monnik en mensenrechtenactivist Thich Nhat Hanh, gaat over aandachtig communiceren en wil tegenwicht bieden aan al dat geweld. Aandachtig communiceren is voor Nhat Hanh het loslaten van je oordelen, terugkeren naar het gewaarzijn van je adem en lichaam en het volledig richten van je aandacht op wat zich in en om je heen afspeelt. Hij koppelt dus de principes van mindfulness aan communiceren. Door aandachtig communiceren leer je beter onderscheiden of een gedachte gezond, ongezond, meedogend of onvriendelijk is. De woorden van anderen zitten regelmatig vol vergif in de vorm van haat, woede of frustratie.
Met mindful communiceren kunnen we onszelf beschermen door vrede en mededogen in onszelf te verstevigen en anderen vreugde te schenken. Met aandachtig gewaarzijn kunnen we ons lijden onderzoeken en ontdekken met welke voeding we dat lijden in stand hebben gehouden. Kennen we de voedingsbron, dan kunnen we de toevoer stoppen en het lijden verminderen. Met behulp van aandacht kunnen we gedachten, woorden en daden voortbrengen die onze relaties voeden en laten groeien en bloeien.
Aandachtig communiceren begint bij onszelf. We hechten veel waarde aan technologie en allerlei gadgets, maar ons belangrijkste communicatiemiddel is onze geest. Geen enkel apparaat kan het onvermogen om met onszelf en anderen te communiceren, compenseren als de geest is afgesloten. We zijn gewend veel te denken en te praten. Om te communiceren met onszelf is het nodig om niet-denken en niet-praten te oefenen. Volle aandacht, mindfulness vermindert het lijden en verbetert de communicatie.
Nhat Hanh beschrijft twee sleutels voor authentieke en effectieve communicatie. Diep luisteren is de eerste. Dan gaat het om luisteren met de bedoeling het lijden van de ander te verlichten, zonder verstrikt te raken in oordelen en veroordelen. Liefdevol spreken is de tweede sleutel en gaat over zodanig spreken dat anderen de pijn in zichzelf en in ons kunnen herkennen.
De auteur reikt zes mantra’s aan om liefdevol te spreken. Spreken met liefde, luisteren met compassie is een mooi pleidooi voor geweldloze communicatie. Het is een boekje vol wijsheden die aanzetten tot nadenken over onze communicatie in deze mediagedreven wereld.
