De Bruin is specialist in conflict- en agressiemanagement en heeft meer dan twintig jaar ervaring op dit vakgebied. Deze ervaring heeft hij onder andere opgedaan bij diverse politiekorpsen, in de milieuhandhaving, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en een Justitieel Pedagogisch Centrum.
Geïnspireerd door de regelmatige confrontaties met agressief gedrag en de gevolgen hiervan voor mensen en organisaties, is hij op zoek gegaan naar een praktische methode om confrontaties met agressie te kunnen voorkomen en te stoppen.
De RED-methode die in 'Agressie? Het doet mij (n)iets!' wordt beschreven, is hiervan het resultaat. Antwoord op agressie Tijdens mijn zoektocht naar dé oplossing tegen agressie, lijk ik er met dit boek in eerste instantie bedrogen uit te komen.
Al in de inleiding van het boek vertelt De Bruin: 'Nee, grensoverschrijdend gedrag en agressie zijn niet altijd te voorkomen en zijn ook niet altijd te stoppen. Nee, dé oplossing om agressie te voorkomen of te stoppen bestaat niet. Nee, je kunt het gedrag van een ander niet altijd beïnvloeden of veranderen.'
Enigszins gedesillusioneerd las ik verder; als de expert op dit vakgebied mij de oplossing niet kan bieden, wie kan dat dan wel? Wat is dan het antwoord op agressie en grensoverschrijdend gedrag? De Bruin weet me echter snel weer hoop te geven: 'Ja, je kunt leren om op een krachtige en effectieve manier grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en te stoppen en ervoor te zorgen dat het je (n)iets doet. Ja, daar is meer voor nodig dan alleen de benodigde kennis en de juiste vaardigheden.'
Agressie of grensoverschrijdend gedrag?
'Agressie? Het doet mij (n)iets!' bestaat uit zeven hoofdstukken. In de eerste vier hoofdstukken wordt onderscheid gemaakt tussen agressie en grensoverschrijdend gedrag, de verschillende soorten agressie, de verschillende uitingsvormen van agressie - op zichzelf, op een organisatie of op een ander persoon -, het herkennen van gedrag en inschatten van situaties en het bepalen van je eigen grenzen.
Wat voor de een agressie is, is voor de ander grensoverschrijdend gedrag en andersom. Dit hangt onder andere af van je mentale weerbaarheid en de basishouding die je hebt tegenover bepaalde situaties. Met dit laatste punt, de basishouding, doelt De Bruin op de 'RED-methode.'
RED Respect, Duidelijkheid en Eerlijkheid (RED) wil zeggen dat je elkaar in de waarde laat tijdens een gesprek en elkaar serieus neemt. Dit betekent volgens De Bruin niet dat je het met elkaar eens moet zijn, of dat je elk gedrag zomaar moet accepteren. De basis van de 'RED-methode' is dat je de persoon tegenover je met respect behandelt. Anders gezegd volgens de auteur: 'Je hoeft het gedrag van de ander niet te respecteren. Dit mag je zelfs krachtig afwijzen. Blijf de ander echter wel als mens respecteren. De kans is het grootst dat de ander je ook op een dergelijke manier zal behandelen.'
Aan de slag!
Aan de hand van duidelijke voorbeelden beschrijft de auteur de praktijk in de laatste twee hoofdstukken. Hij laat de verschillende toepassingsmogelijkheden zien voor de eerder besproken uitingsvormen van agressie. Vervolgens word je als lezer uitgenodigd om je eigen mentale weerbaarheid in kaart brengen door een test in te vullen op internet. Wanneer je je mentale weerbaarheid wilt verbeteren, stelt De Bruin voor je eigen actieplan en 'DVD' te ontwikkelen.
DVD staat voor denken, voelen en doen.' 'Anders gezegd: hoe je denkt over een situatie en het daarbij opkomende gevoel bepaalt je reactie. Het is echter nog maar de vraag of deze reactie wel effectief is. De voorbeelden van de verschillende DVD's die de auteur aanhaalt, vind ik niet allemaal even sterk. De bedoeling is echter duidelijk en het is een mooie tool voor de lezer om in kaart te brengen waarom je in een bepaalde situatie op een bepaalde manier reageert. De DVD doet me wat denken aan de RET-methode, waarbij het gedrag of denken van een persoon wordt bepaald door de emotie die een situatie oproept en niet zozeer de situatie zelf.
Bruikbaar
'Agressie? Het doet mij (n)iets!' is nog geen honderd pagina's dik, maar na afloop heb je het gevoel dat je écht iets in handen hebt waarmee je kunt leren omgaan met agressie of grensoverschrijdend gedrag. Je krijgt weliswaar geen pasklare oplossingen, maar wel de nodige bruikbare tools en praktijkvoorbeelden om je te weren tegen agressie of agressie te voorkomen. De verschillende kaders met realistische praktijkvoorbeelden, de leuke quotes aan het begin van ieder hoofdstuk waarmee je nieuwsgierig wordt gemaakt naar wat er komen gaat, het zelfonderzoek aan het einde van elk hoofdstuk waarmee de lezer aan het denken wordt gezet over eigen voorbeelden en de balans tussen theorie en praktijk maken dit tot een interessant en goed leesbaar en bruikbaar boek.
Wanneer ik tijdens mijn komende trainingen het onderwerp agressie behandel, zal ik dit boek zeker gebruiken. Met name de zelfonderzoeken aan het einde van elk hoofdstuk zijn een welkome aanvulling bij mijn trainingen. Belangrijker dan de theorie is het misschien nog wel om de cursisten bewust te laten worden van hun eigen grondhouding en mentale weerbaarheid ten opzichte van agressie en grensoverschrijdend gedrag. Pas dan kunnen ze leren om te gaan met agressie.'
Over Amber Zwartbol
Amber Zwartbol is onderwijskundige (bij een overheidsinstantie).
