Recent zijn er veel boeken geschreven vanuit de sociale wetenschap over de groeiende invloed van nieuwe media, locatietechnologie en het web op onze samenleving en onze omgangsvormen. Ter indicatie: Een grote online boekwinkel geeft aan dat er in de afgelopen drie maanden 641 boeken over de impact van 'nieuwe media' en technology op de samenleving zijn toegevoegd aan hun bestand, de komende 120 dagen worden er nog eens 126 verwacht. We kunnen wel stellen dat het een 'hot item' is.
Tuckle geeft in 'Alone Together' aan dat het prille online-leven in de jaren '90 als de postmoderne speeltuin voelde wat individuele groei mogelijk maakte en de samenleving voorzag van nieuwe inspiratie. De online community, die ruim 15 jaar later is ontstaan, voelt volgens Tuckle meer als een gevangenis voor het individu.
We zien meer van de vensters van onze smartphones waarop we sms-en en pingen, dan dat we contact maken met de reële samenleving. We zijn meer met elkaar bezig dan ooit, maar wat is de menselijke waarde van dit contact en kunnen we nog over contact of communiceren spreken? Ook in mijn werk als adviseur zie ik dat een groot deel van de gangbare communicatiemiddelen en de aard van de boodschappen veranderen. Te pas en te onpas kom je tweets tegen over 'de gang van zaken' (in zekere zin een paradox voor adviseurs die vaak geheimhoudingsplicht hebben), al tijden zijn we allemaal geLinkedInd, bliksemsnelle reacties op mails worden vanuit trein en auto verstuurd én verwacht.
Communicatie gaat sneller en intenser, maar is dit professioneel gezien verkeerd? Hoe staat het met onze professionele society, zijn wij ook Alone Together aan het worden?' Als ik naar mijn zakelijke communicatie kijk vallen me wel een aantal dingen op. Er wordt minder écht gecommuniceerd. Ik merk vaak dat verwachtingsmanagement moeilijker is, 'over de resultaten hebben we nog contact, ik mail je er nog over', 'hoe, wat en waar leggen we nu nog niet vast, dat komt nog wel'….Hoezo?! We hebben nu toch een overleg? Worden we angstiger om verwachtingen uit te spreken, om een inhoudelijk relevante reactie te geven? Om beoordeeld te worden en ons afgewezen te voelen door directe communicatie? Liever indirecte vaagheid dan directe concreetheid, en dan al helemaal niet face-to-face.
Een ander puntje, mails. In het begin van het mail-perk was een e-mail een digitale brief. Tegenwoordig heffen we de mail niet eens meer aan en krijgen we met geluk 'gr(t)' (informeel), 'mvrgr' (formeel) als afscheid te lezen. Heeft dit met respect of gemakszucht te maken? Of is communiceren zo gewoon geworden dat we geen moeite nemen voor een veelletterige combinatie als 'met vriendelijke groet'. Valt het u ook niet op dat ons natuurlijke gevoel voor hiërarchie een beetje ontgroeien door de vereffening van communicatie?
'De ongeschreven regels van het spel' die aan communicatie ten grondslag liggen, komen in real-life interactie goed naar voren en zijn in de advieswereld van groot belang. Ik ben benieuwd hoe we deze ongeschreven regels aan leren voelen in een omgeving met minder interactie. Zoals we van een gedegen en breed gerespecteerde onderzoeker als Tuckle mogen verwachten, is het boek logisch en grondig opgebouwd. Er zijn zeer veel onderzoeken en experimenten in verwerkt, de meeste door haarzelf uitgevoerd.
Toch is het geen droog boek, het heeft een hoog anekdotisch gehalte en er worden veel levendige voorbeelden en vermakelijke quotes gegeven van haar studieobjecten (vaak kinderen). Het boek leert ons dat we de menselijkheid van communicatie en interactie moeten koesteren. Zonder real-life interactie verliezen we datgene wat ons menselijk maakt: de emotie.
Misschien bent u van mening dat dit binnen een professionele context juist handig is en zakelijkheid bevordert. Vergeet niet dat we dan ook alle subtiele hints en ongeschreven regels missen en bijvoorbeeld verwachtingsmanagement moeilijker wordt. Ook de professionele wereld kan eenzaam worden. Doe lekker 3.0 en in the cloud, maar communiceer gewoon lekker ouderwets met een handdruk en oogcontact. Wel zo prettig en sneller dan drie tweets en twee smsjes typen.
