Hazenberg is een ingewijde in de klimaatonderzoeken. Hij zit aan beleidstafels en bezoekt klimaatconferenties. Hij leest vele rapporten en boeken op dit onderwerp. Maar wat hij miste was een actielijstje, een overzicht van wat je zelf kan doen in je eigen dagelijkse leven. Wat heeft zin, en wat niet. Dat is de kern van dit handzame en prettig geïllustreerde boek. Voor wie het heeft gemist, geeft hij een inleiding op wat klimaatverandering is en wat de uitdagingen zijn. Hij legt uit wat de bron is van broeikasgasemissies in onze fossiele samenleving. Denk aan vervoer, bouwen, landbouw, en plastics. Deze indeling is wellicht gekozen vanuit consumentenperspectief. Een andere insteek is vanuit systemen en dan heb je het onder meer over het opwekken van stroom, en verwarmen en koelen.
In de hoofdstukken daarna komen zijn dertig acties aan bod. Tien voor de consument en twintig voor de overheid en het bedrijfsleven. De consumentenacties kunnen nuttig zijn voor mensen die twijfelen over het verbouwen van hun huis, de aankoop van spullen, het vlees op hun bord, of de uitbreiding van hun gezin. Elke actie krijgt een tot drie vinkjes als beoordeling van het nut van de actie. Hazenberg laat hier, en ook op andere plekken, duidelijk zijn eigen inschatting aan het woord. In de beknopte schrijfstijl is wat minder ruimte voor het schetsen van de onzekerheid over de impact en hoe al deze acties bij elkaar leiden tot de zero-emissie-economie die we zo hard nodig hebben.
De hoofdstukken over de rol van de overheid en het bedrijfsleven zijn echt heel beknopt. Hazenberg is bewust weggebleven van het citeren van allerlei rapporten. Maar zijn analyse roept bij mij soms ook ongemak op, aangezien hij zichzelf zo weinig woorden heeft gegund om zijn acties en het samenspel tussen de initiatieven van actoren toe te lichten.
Je zou dit boek kunnen zien als Klimaatverandering voor dummies. Het boek is overzichtelijk en in heldere taal geschreven. Ieder hoofdstuk is kort en eindigt met een puntenlijstje dat de inhoud samenvat.
Over Freija van Duijne
Freija van Duijne was van 2013 tot 2018 voorzitter van de Dutch Future Society. Zij heeft meer dan tien jaar werkervaring als toekomstverkenner en strateeg in diverse overheidsorganisaties. Freija werkt vanuit haar bedrijf Future Motions en geeft trainingen en lezingen op gebied van toekomstverkennen.
