Geluksonderzoekers constateren al jarenlang dat de moderne westerling er niet gelukkiger op is geworden sinds de jaren vijftig. Integendeel zelfs: stress en depressief gedrag nemen hand over hand toe. Natuurlijk bent u al bekend met het fenomeen ‘keuzestress’. In een proef gaf men consumenten op de ene dag de keuze uit zes soorten jam en op de andere dag mocht men kiezen uit meer dan twintig soorten jam. Wat bleek? Op dagen met weinig keuzemogelijkheden verkocht men veel meer jampotjes dan op dagen met een riante keuze. Keuze uit veel alternatieven heeft een verlammende werking.
Is dat alles? Helaas niet, was het maar waar. Het is allemaal nog veel erger dan u dacht. Stel, u ontvangt een leuke salarisverhoging. U gaat uzelf eens lekker verwennen. In eerste instantie denkt u aan een iPod, die stond al een tijdje op uw verlanglijstje. Eindelijk hebt u uw favoriete muziek altijd binnen handbereik. U wandelt door de gangen van de elektronicazaak. U voelt zich als een kind in Luilekkerland en blijft eventjes stilstaan bij een state of de art flatscreen. Plotseling is die iPod helemaal niet meer zo aantrekkelijk. En het wordt allemaal nog erger. Want die videocamera stond ook al een tijdje op uw verlanglijstje. Met een keuze voor het ene product geeft u de voordelen van het andere op.
Is dat alles? Was het maar waar. Er gebeurt nog iets in uw hoofd. U tilt ongemerkt uw verwachtingen naar een hoger niveau. Aardige kans dat die verwachtingen nooit worden waargemaakt, wat u ook kiest. U hebt onmiddellijk spijt van uw keuze. Hoe had uw leven er uit gezien als u toch die iPod had gekozen in plaats van de geweldige flatscreen? Korte tijd later ziet u bij een vriend een nog mooier en vooral groter beeld. Shit, wat ben ik toch dom geweest! Had ik nog maar even doorgezocht.
Het is een ander nadeel van zo veel keuze. In de goede ouwe tijd kon je slechts kiezen uit enkele modellen van die bekende gloeilampenfabriek uit Eindhoven. Had u zich vergist? Dan kon u lekker de schuld op leverancier afschuiven. Die was verantwoordelijk voor de beperkte keuze. Maar tegenwoordig? U staat aan het roer. De verantwoordelijkheid voor de keuze is bij de consument komen te liggen. U kunt niemand anders meer de schuld geven. Het voelt wat ongemakkelijk aan. Daarom klagen wij met z’n allen steen en been. Het is allemaal de schuld van die idiote klantgerichtheid. Keuzevrijheid maakt ongelukkig. Het is de vloek van onze moderne samenleving. Leer er maar mee leven!
