Vanaf eind jaren ’80 verslond ik haar romans: Vreemde streken, Ontaarde moeders, Verborgen gebreken, Een hart van steen, Het duister dat ons scheidt, om maar een greep te doen uit haar omvangrijke oeuvre. Dat oeuvre is nu voltooid met Dagelijks werk, haar laatste boek. Want op 4 mei overleed ze, 64 jaar oud.
Ze zag het einde al enige tijd aankomen. In het najaar van 2016 werd bij haar slokdarmkanker geconstateerd en de ‘snijgrage chirurg’ was voor haar geen optie. ‘Ik had gewoon niet genoeg doodsangst in me om tot iedere prijs door te willen gaan met leven.’ Ze concludeerde dat de nieuwe roman die in haar verbeelding groeide niet meer op tijd tot wasdom zou kunnen komen. In plaats daarvan ging ze aan het opruimen. Ze vernietigde veel: ‘Stel je voor dat je na je dood, als je je niet meer kunt verweren, een biográáf achter je aan krijgt.’ Maar ze ontdekte tegelijkertijd haar eigen ‘schaduwoeuvre’: grotendeels niet gepubliceerde teksten, lezingen, brieven en artikelen die met elkaar de wortels, de bronnen van haar schrijverschap vormen en waar in museale kringen al belangstelling voor was getoond. ‘Maar momenteel, met mij nog bovengronds, was alles nog glorieus helemaal alleen van mij.’
Ze maakte een keus uit al dit moois, voegde treffende en vermakelijke inleidinkjes toe en bundelde het geheel tot dit juweel. Een autobiografisch zelfportret in de mooiste zin van het woord. De ultieme ‘Echte Dorrestein’.
Over Marjan Maandag
Marjan Maandag is redacteur bij Managementboek.
