Vertrouwen is ruimte geven aan de ander en vergt risico nemen zonder naïef te zijn. Medewerkers van een bedrijf worden soms aangestuurd door een manager die onvoldoende kennis heeft van hun specialisme. Wanneer zo’n manager vanuit wantrouwen het werk van de medewerker aanstuurt zonder open te staan voor inzichten van de gespecialiseerde medewerker zelf, neemt het initiatief steeds verder af en komt deze ook niet meer met originele ideeën. Zelfs wanneer hier uitdrukkelijk opdracht toe wordt gegeven. Het gebrek aan vertrouwen gaat ten koste van de inzet van de medewerker en de uiteindelijke productiviteit. Bij veel samenwerkingsverbanden in de maatschappij, het bedrijfsleven en de politiek wordt het nemen van risico echter vaak geschuwd. Men heeft de neiging om alles dicht te willen timmeren. Dit om eventuele fouten te voorkomen. Het gevaar is dan het ontstaan van een lawine van regelgeving en controle. Dit gaat altijd ten koste van de snelheid, effectiviteit van het proces en de resultaten. Een nul fouten proces is kostbaar en verstikkend. Fouten kunnen echter fataal zijn voor medewerkers, managers of eindverantwoordelijke leiders. Vertrouwen staat altijd op het spel wanneer verwachtingen niet uitkomen. Vertrouwen is in ons dagelijks handelen van praktisch belang.
De auteur Prof. Dr. Bart Nooteboom is Emeritus hoogleraar ‘Innovation Policy’ aan de Universiteit van Tilburg en werkt in zijn boek de betekenis van het begrip ‘vertrouwen’ nauwkeurig uit. Hij zet de betekenis ervan op een systematische wijze op een rijtje en maakt bij de uitwerking van het begrip gebruik van zijn uitgebreide kennis van filosofie, economie, innovatie en leren in organisaties. Het boek is zorgvuldig opgebouwd en bestaat uit drie onderdelen. Het eerste onderdeel met de titel ‘ verheldering’ definieert het complexe begrip. Het tweede onderdeel ‘verdieping ‘is een zorgvuldig opgebouwde reis langs inzichten van bekende filosofen die door de eeuwen heen met het thema hebben geworsteld. De dillema’s en knelpunten bij het geven van vertrouwen zijn niet alleen van onze tijd. Het derde onderdeel richt zich op de toepassing van vertrouwen in de praktijk van onze samenleving. De auteur schetst het belang van vertrouwen voor ontwikkeling, samenwerking, leren en innovatie. De mate van regelgeving en vertrouwen in een bedrijfscultuur kunnen bepalend zijn voor het succes van het bedrijf.
Ik ben onder de indruk van de leesbaarheid van het boek. Een achtergrond in de filosofie is niet noodzakelijk om alle inzichten en redeneringen goed te kunnen volgen. Soms vond ik het lastig om in de systematische verhandeling het zinnetje ‘en daar kom ik in een later hoofdstuk op terug’ tegen te komen. Mijn nieuwsgierigheid naar de praktische vertaling naar de praktijk werd steeds geprikkeld. Mijn geduld werd bij het lezen van het toepassingsgedeelte echter ruim beloond. Het boek bevat een goede praktische vertaling van de inzichten. Ik kan iedereen aanraden het boek minimaal tweemaal te lezen.
Over Han van der Pool
Han van der Pool is een zeer ervaren talent ontwikkeling professional. Zijn expertise is te herleiden tot kennis uit de vakgebieden arbeids- en organisatiepsychologie, organisatiekunde en projectmanagement, aangevuld met ruim vijfendertig jaar ervaring als talentmanager, trainer/coach en adviseur in het bedrijfsleven. Zijn missie is een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van organisaties door het mobiliseren van het menselijk potentieel.
