Auteur prof. Steve Peters is een succesvol psychiater en psychologisch adviseur van sporters en sportploegen van naam. Vanuit zijn academische achtergrond en praktijk is hij gekomen tot de methodiek die hij De Chimp paradox noemt. Deze methode beschrijft hij in zijn boek als de sleutel tot succes en geluk.
Uitgangspunt van zijn methode is de werking van het brein, waarbij hij de belangrijkste werking (voor zijn methodiek) toekent aan het limbisch brein, de frontale kwabben, en je pariëtale brein. In het limbische brein gedeelte worden de emoties gereguleerd, voornamelijk op basis van onze oerinstincten (vechten, vluchten, voortbestaan). In de frontale kwabben regeert de logica. Hier denken we na en kiezen we op basis van logica de beste actie. Het pariëtale brein (de computer) werkt als geheugen en plaatst alles wat ons overkomt in een referentiekader van eerdere ervaringen. Deze drie delen in onze hersenen voeren een voortdurende strijd waarbij de logica nog al eens het onderspit delft. Peters maakt dit visueel door het limbische brein te vergelijken met een chimpansee die springend en gillend de overhand neemt op basis van primitieve reacties. Zo reageert ‘onze chimp’ bijvoorbeeld op een andere verkeersdeelnemer die ons afsnijdt en interpreteert het de woorden van onze partner of kinderen naar eigen vrije inschatting. Ook al heeft dit deel van onze hersenen als functie om ons te beschermen en in ons voortbestaan te voorzien, onze chimp blokkeert hiermee vaak ook de hogere doelen die we onszelf stellen in de wereld van vandaag. Zie hier de paradox.
Door je bewust te zijn van de drijfveren van je chimp, en zijn manier van communiceren te herkennen ben je in staat om veel actiever keuzes te maken in wat je echt wilt, en je chimp de baas te blijven. De vergelijking met de chimp is hiervoor mooi gevonden en een goed werkende metafoor. Onwillekeurig moet ik sinds het lezen van het boek af en toe lachen als ook mijn chimp in beweging komt. Door deze gedachten als gillende chimpansee voor te stellen is het zelfs makkelijk om deze te onderscheiden van meer logische gedachten. Ook wanneer het om de chimp van je partner of collega gaat is het een effectieve manier om onderscheid te maken tussen impulsief gedrag en iemands echte drijfveren.
De methodiek is eigenlijk heel simpel en dat zijn vaak de meest effectieve manieren. Persoonlijk vind ik het dan ook jammer dat Peters de vergelijking voor elke mogelijke toepassing steeds weer opnieuw uitdiept. Het beschrijven van alle mogelijke toepassingen gebaseerd op dezelfde methodiek maakte dat ik halverwege genoeg had van De Chimp paradox, en met een poging om het later toch uit te lezen erg veel moeite had. Zonder iets te kort te doen aan de methodiek of wellicht de kwaliteiten van Peters als persoonlijk coach had het boek van mij in 1/3 van de pagina’s gemogen. Maar wellicht dat dat helemaal anders is voor iemand die voor het eerst een zelfhulpboek oppakt over persoonlijke ontwikkeling. Of is dit nu mijn chimp die moeite heeft met zijn onderdrukking?
Roy van den Anker, operationeel directeur bij verzekeringsmakelaar Heilbron en oprichter van Konnekst.
Over Roy van den Anker
Roy van den Anker is getrouwd en heeft 3 kinderen. Zijn sporen heeft hij verdiend in de verzekeringsbranche. Ruim 25 jaar vervulde hij uiteenlopende posities bij verschillende organisaties. Van teamleider tot operationeel directeur en in organisaties van MKB tot corporate omvang. In meerdere organisaties werd hij partner.