‘Maak van elke taak een monotaak’

Wat is monotasking?

Monotasking is het tegenovergestelde van multitasking. Het idee is om een bepaalde activiteit van alle mogelijke afleidingen te ontdoen, zodat je nog maar één ding overhoudt om je lichaam en je hersenen op af te stemmen. Dat is moeilijker dan het lijkt, omdat we hiervoor onze ‘monotasking’-spier moeten trainen. En in een tijdperk waarin sociale mediabedrijven er alles aan doen om onze aandacht af te leiden is die alleen maar zwakker geworden. We zijn inmiddels geconditioneerd om bij het minste of geringste gevoel van verveling automatisch naar onze smartphone te grijpen, bijvoorbeeld omdat we vermaakt willen worden, of omdat ons brein verlangt naar de scheut dopamine die het krijgt bij een nieuw bericht of een ‘vind ik leuk’-notificatie. Voor mij persoonlijk kwam daar nog bij dat mijn leven de afgelopen jaren extreem ontregeld raakte door onder meer een scheiding en een behandeling voor lymfeklierkanker. Om als mens, vader en ondernemer succesvol te blijven moest ik een manier verzinnen om mijn focus en productiviteit te behouden.

Hoe verhoudt monotasking zich tot zaken als yoga, mindfulness en meditatie?

Monotasking heeft met mindfulness overeen dat je je volledige aandacht op iets richt, zonder dat je nog andere mentale vensters hebt openstaan. En net als yoga en meditatie word je er meer bedreven in naarmate je het oefent. Maar ik heb er bewust voor gekozen om die termen niet te gebruiken, omdat ik het boek toegankelijk wilde houden voor mensen die niet zoveel hebben met de associatie met mystiek of oosterse religie. De manier waarop je je bij een monotaak op het hier en nu richt is daarnaast veel praktischer. Je hoeft niet wachten tot de yogales na het werk, of je te beperken tot een retraite tijdens de zomervakantie. Monotasking kun je, altijd en overal, op elke activiteit toepassen. Begin bijvoorbeeld met een wandeling waarbij je je smartphone thuislaat, of met het luisteren naar iemand aan wie je je volledige aandacht schenkt.

Hoeveel tijd moet je per dag besteden aan monotasking?

Mijn boek richt zich op twaalf bezigheden die sowieso al alledaags zijn, zoals wandelen, eten, lezen, slapen, of zien. Ik zou aanraden om in het begin van een van die activiteiten minstens twintig minuten per dag een monotaak te maken. Je zult zien dat op die manier je aandachtspanne oprekt, en wel zo dat het op een gegeven moment een tweede natuur wordt. Voor mij heeft het een wereld van verschil gemaakt: ik ben veel minder gestrest, een stuk productiever, en voel me veel meer verbonden met de mensen om me heen. Natuurlijk is het soms saai om dingen in een langzamer tempo te doen, maar ik kan inmiddels ook het geduld opbrengen om me zo nu en dan te vervelen. Wat overigens niet wil zeggen dat er geen momenten zijn waarop ik denk, zo, ik heb de hele dag hard gewerkt, nu verdien ik het om de rest van de avond op de bank Netflix te kijken, haha. Als je er bewust voor kiest om je af te laten leiden is daar niets mis mee.

Welke monotaken kunnen ons helpen op de werkvloer?

In mijn boek onderscheid ik er drie: luisteren, denken en scheppen. Om tijdens een gesprek beter te leren luisteren moet je er niet alleen voor zorgen dat er geen andere vensters openstaan en dat je niet door je sociale mediafeed scrollt, maar ook dat je je niet laat afleiden door wat je terug zou willen zeggen. Formuleer je antwoord pas als het jouw beurt is, zodat het spreken eveneens je volledige aandacht krijgt. Je zult zien dat je gesprekspartners zich daardoor ook meer zullen concentreren op wat jíj te zeggen hebt.

Beter leren scheppen is daarnaast een kwestie van bij jezelf nagaan op welke manier je creativiteit kan worden aangezwengeld. Sommige mensen hebben even een frisse neus nodig, andere lezen een kort verhaal of spelen een paar minuten op een instrument. Het maakt niet uit wat je doet, zolang je maar de reset kunt maken die je bewustzijn naar een ander niveau tilt.

En om van denken een monotaak te maken is het ten slotte van belang dat je zelfcompassie hebt. Het probleem met focussen op het hier en nu is dat het plaatsvindt in je hoofd. Het is dan ook onvermijdelijk dat je gedachtenstroom af en toe zal worden verstoord door iets dat je plotseling te binnen schiet, zoals een boodschap die je nog moet doen of een vervelende opmerking die iemand eerder op de dag heeft gemaakt. Daarnaast is het vooraf soms moeilijk in te schatten wanneer je precies klaar bent met denken. Wat maakt een gedachte succesvol? Op mijn bureau heb ik momenteel zo’n dertig post-its met problemen die ik nog moet oplossen. Sommige daarvan zullen waarschijnlijk uren aan concentratie in beslag nemen. Dat lukt me alleen als ik mezelf op gezette tijden kan opladen, en daarbij op de koop toe neem dat ik er soms gewoon even niet de energie voor heb. Want uitstelgedrag hoort nu eenmaal bij het leven.

Valt er ook iets te zeggen voor duotasking? Wandelen en nadenken gaan voor veel mensen bijvoorbeeld prima samen.

Het combineren van bezigheden is prima, zolang je activiteit maar niet gedicteerd wordt door een app of een technologie die je concentratie kaapt. Het doel van monotasking is dat je jezelf in een bepaalde flow brengt. Het maken van een wandeling of een fietstocht is wat dat betreft een betere manier om je gedachten te ordenen dan achter je bureau krampachtig te wachten totdat je een goed idee hebt. Maar dat is iets anders dan een blokje om terwijl je nog even snel een e-mail aan het typen bent.