Het multidimensionale pensioenbegrip doorheen de Belgische rechtsgeschiedenis

Inleiding 1
1. Centrale premisse en onderzoeksvraag 1
2. Probleemstelling en maatschappelijke relevantie 3
3. Onderzoeksmethode en afbakening onderzoek 8
4. Structuur onderzoek 13

Hoofdstuk 1: Invaliditeitspensioen 17
1. Inleiding 17
2. Oorsprong van de invaliditeitsgedachte binnen het pensioenrecht 18
2.1. Algemene wet van 21 juli 1844 18
2.1.1. Algemeen 18
2.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 22
3. Invloed van de invaliditeitslogica: het concept ‘zware beroepen’ 44
3.1. Inleiding 44
3.2. Historische wortels 46
3.2.1. De wet van 26 april 1865 46
3.2.2. De wet van 10 mei 1866 54
3.2.3. De wet van 16 mei 1876 55
3.3. Analyse van het huidige wettelijke kader 68
3.3.1. Het huidige wettelijke kader 68
4. Invloed van de invaliditeitslogica: de toegang tot het pensioen 77
4.1. Inleiding 77
4.2. Historische wortels 78
4.2.1. Wetten van 31 maart en 8 april 1884 78
4.2.2. De wet van 10 januari 1886 86
4.3. Analyse van het huidige wettelijke kader 95
4.3.1. Wetten van 14 februari 1961 en 5 augustus
1978 95
5. Invloed van de invaliditeitslogica: de cumulatieregels 104
5.1. Inleiding 104
5.2. Historische wortels van de pensioenopvatting 107
5.2.1. De wet van 11 april 1835 107
5.2.2. De wet van 24 mei 1838 109
ix
5.2.3. De wet van 21 juli 1844 111
5.2.4. De wet van 20 maart 1958 112
5.3. Analyse van het huidige wettelijke kader 116
5.3.1. Programmawet van 28 juni 2013 en wet van
28 april 2015 116
6. Conclusie 121

Hoofdstuk 2: Pensioen wegens opoffering voor het vaderland 125
1. Inleiding 125
2. Historische wortels van de pensioenopvatting 126
2.1. De wet van 11 april 1835 126
2.1.1. Algemeen 126
2.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 127
2.2. De wet van 10 juni 1919 132
2.2.1. Algemeen 132
2.2.2. Achterliggende pensioenopvatting 133
2.3. De wet van 15 maart 1954 143
2.3.1. Algemeen 143
2.3.2. Achterliggende pensioenopvatting 143
3. Analyse van het huidige wettelijke kader 154
3.1. De wet van 18 juli 2017 154
3.1.1. Algemeen 154
3.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 155
4. Conclusie 158

Hoofdstuk 3: Pensioen uit verdienste voor het vaderland 161
1. Inleiding 161
2. Historische wortels van de pensioenopvatting 163
2.1. De wet van 24 mei 1838 163
2.1.1. Algemeen 163
2.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 164
2.2. De wet van 12 maart 1853 171
2.2.1. Algemeen 171
2.2.2. Achterliggende pensioenopvatting 171
2.3. De wet van 27 mei 1856 174
2.3.1. Algemeen 174
2.3.2. Achterliggende pensioenopvatting 175
2.4. De wet van 14 maart 1880 182
2.4.1. Algemeen 182
2.4.2. Achterliggende pensioenopvatting 182
2.5. De wet van 23 mei 1888 192
2.5.1. Algemeen 192
2.5.2. Achterliggende pensioenopvatting 192
3. Analyse van het huidige wettelijke kader 199
3.1. De wet van 16 juni 1998 199
3.1.1. Algemeen 199
3.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 199
4. Conclusie 201

Hoofdstuk 4: Pensioen als vorm van sparen 203
1. Inleiding 203
2. Historische wortels van de pensioenopvatting 204
2.1. De wet van 8 mei 1850 204
2.1.1. Algemeen 204
2.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 205
2.2. De wet van 16 maart 1865 222
2.2.1. Algemeen 222
2.2.2. Achterliggende pensioenopvatting 223
3. Analyse van het huidige wettelijke kader 244
3.1. Wetboek van de inkomstenbelastingen van 10 april 1992 (WIB92) 244
3.1.1. Algemeen 244
3.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 245
4. Conclusie 247

Hoofdstuk 5: Pensioen als sociale bijstand 249
1. Inleiding 249
2. Historische wortels van de pensioenopvatting 250
2.1. De wet van 10 mei 1900 250
2.1.1. Algemeen 250
2.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 251
2.2. De wet van 20 augustus 1920 267
2.2.1. Algemeen 267
2.2.2. Achterliggende pensioenopvatting 268
3. Analyse van het huidige wettelijke kader 280
3.1. De wet van 22 maart 2001 280
3.1.1. Algemeen 280
3.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 281
4. Conclusie 286

Hoofdstuk 6: Pensioen als loon 289
1. Inleiding 289
2. Historische wortels van de pensioenopvatting 292
2.1. De wet van 10 december 1924 292
2.1.1. Algemeen 292
2.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 294
2.2. De wet van 10 maart 1925 317
2.2.1. Algemeen 317
2.2.2. Achterliggende opvatting 319
3. Analyse van het huidige wettelijke kader 332
3.1. De wet van 28 april 2003 332
3.1.1. Algemeen 332
3.1.2. Achterliggende opvatting 332
4. Conclusie 337

Hoofdstuk 7: Pensioen als verdiende rust 339
1. Inleiding 339
2. Historische wortels van de pensioenopvatting 340
2.1. De wet van 29 december 1953 340
2.1.1. Algemeen 340
2.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 342
3. Analyse van het huidige wettelijke kader 364
3.1. De wetten van 8 augustus 1980 en 10 februari 1981 364
3.1.1. Algemeen 364
3.1.2. Achterliggende pensioenopvatting 365
3.2. De wet van 26 juli 1996 369
3.2.1. Algemeen 369
3.2.2. Achterliggende pensioenopvatting 370
4. Conclusie 372

Besluit 375
1. Geschiedenis van het pensioenbegrip als een causaal continuüm 376
2. Maatschappelijke relevantie 385

Bibliografie 389