Leiders van betekenis

Voorwoord 9
Inleiding 11
Waarom dit boek? 11
Wat kun je verwachten? 13
Hoe kun je dit boek het beste lezen? 14
Tenslotte 15

Deel I: De basis voor leiderschap van betekenis 17
1. Van “Ik ben de baas” naar gedeeld leiderschap 19
Ontwikkelingen 20
Leiderschap gevraagd! 22
Leervermogen, lef en regelvrijheid 22
De beste jager is leider van de jacht – gedeeld leiderschap 23
Teamwijsheid 24
Je effectiviteit als leider vergroten 26
Inzicht in jouw persoonlijkheid 28
Inzicht in jouw drijfveren 31
Je zelfinzicht vergroten 32
Samenvattend 36

2. Je effectiviteit als leider verbeteren 37
Full range leadership model (Bass & Avolio, 1997) 38
Vaardigheden bij de verschillende leiderschapsstijlen 43
Effectiviteit als leider in veranderende omgevingen 45
Quinn – concurrerende waarden model 46
Organisatiecultuur en concurrerende waarden 47
Samenvattend 53

3. Leiders van betekenis en hun invloed op de ‘VUCA-wereld’ 55
Invloed op de VUCA-wereld 57
Leiderschap van betekenis 58
Op zoek naar de zin van de organisatie 60
Het effect van leiderschap van betekenis 62
Leiderschap van betekenis: making meaning naast making money 64
Samenvattend 67

Deel II: Leiderschap van betekenis in de praktijk 69
4. Anderen leiden door inzicht in motivatie 71
De samenhang tussen gedrag, motivatie en drijfveren 71
Inzichten vanuit onderzoek naar motivatie 73
Zicht krijgen op de motivatie van jouw medewerkers 81
Leidraad voor een gesprek over motivatie 84

5. Leidinggeven aan teamontwikkeling 85
Ontwikkeling van teams 86
Teamontwikkelingsfasen en leiderschapsrollen 87
Team effectiviteit bevorderen – GRPI model van Beckhard 90
GRPI model in de praktijk: Leiderschap van betekenis 92
Belangrijke invloeden op teamontwikkeling 92
Als teamontwikkeling stagneert 94
Checklist voor het bevorderen van teamontwikkeling 95

6. Teamwork makes the dream work. Teamwijsheid benutten 97
Wat er meestal gebeurt in groepen en hoe ik het anders ging doen 98
Ontwikkeling van team tot dreamteam 100
Praktijkvoorbeeld creatie dreamteam 102
Samenvattend 111

7. Herstel van vertrouwen in disfunctionerende teams 113
Symptomen van disfunctionerende teams 114
Tips om je team te helpen beter te functioneren 120
Welke leiderschapsstijlen ondermijnen en versterken vertrouwen? 123
Samenvattend 125

8. Het belang van een leercultuur en jouw invloed als leider 127
Het ideale plaatje: teamleren 128
Het ideale plaatje: praktische wijsheid 128
Motivatie om te leren 129
Leercultuur 130
Samenvattend 135

9. Je invloed als leider op vitaliteit 137
TNO: Vitaliteit staat onder druk, werkstress neemt toe. 138
Wat gebeurt er als vitaliteit onder druk staat? 139
Anders organiseren: ‘making meaning’ naast ‘making money’ 140
Waar begin je als leider van betekenis? 141
Welk verband is er tussen vitaliteit, cultuur en leiderschap? 141
Wat kun je als leider doen om vitaliteit te bevorderen? 142
Hoe kun je het beste met je medewerkers in gesprek over vitaliteit? 143
Maatwerk en eigen verantwoordelijkheid medewerkers 145
Samenvattend 146

Deel III: Word een leider van betekenis 149
10. Ontwikkel je tot leider van betekenis! 151
De competenties van de leider van betekenis 153
Ontwikkel je leiderschap van betekenis 155

Tot slot 156
Dankwoord 157
Over Petra Otten 158
Verdere inspiratie 159