Handel met voorwetenschap bij cryptoactiva

Lijst van gebruikte afkortingen XI
Begrippenlijst XV

Inleiding 1

1 Blockchain 101 7
1.1 Blockchaintechnologie 7
1.1.1 Blokstructuur 8
1.1.1.1 Body 9
1.1.1.2 Header 11
1.1.2 Genesis blok 11
1.1.3 Aanvalspoging blockchain 12
1.1.4 Consensusalgoritmes 16
1.1.4.1 Proof of Work 17
1.1.4.2 Proof of Stake 19
1.1.4.3 Coinbase transactie 22
1.1.5 Forks 23
1.1.6 Publieke/private blockchain 24
1.1.7 NFT’s 24
1.1.8 Wallets, transacties en handelsplatformen 26
1.1.8.1 Wallets 26
1.1.8.2 Transacties 29
1.1.8.3 Handelsplatformen en aanbieders van bewaarportemonnees 29
1.1.9 Tussenconclusie 32

2 De huidige marktmisbruikregelgeving in relatie tot cryptoactiva 35
2.1 Inleiding 35
2.2 Financiële instrumenten 37
2.2.1 Effecten 37
2.2.1.1 Verhandelbaarheid 38
2.2.1.1.1 Standaardisatie 40
2.2.1.1.2 Overdraagbaarheid 41
2.2.1.1.3 Verhandelmogelijkheid 42
2.2.2 Verwantschap met de opgesomde categorieën effecten 43
2.2.3 Derivaten 45
2.2.4 Gereglementeerde markt, MTF en OT F 46
2.2.4.1 Gereglementeerde markt 47
2.2.4.2 Multilaterale Trading Facility 47
2.2.4.2.1 Multilateraal handelssysteem 48
2.2.4.2.2 Het samenbrengen van koop- en verkoopintenties van verschillende derden 48
2.2.4.2.3 Voortvloeien van een overeenkomst 49
2.2.4.2.4 Welk handelssysteem werkt volgens niet-discretionaire regels 49
2.2.4.3 Conclusie MTF 50
2.2.5 Tussenconclusie 53

3 Cryptoactiva als effect? 55
3.1 Inleiding 55
3.2 Basale kenmerken van een effect 57
3.2.1 Standaardisatie 57
3.2.2 Overdraagbaarheid 58
3.2.2.1 Enkele beperkingen voor de overdraagbaarheid nemen overdraagbaarheid als element niet direct weg 60
3.2.2.2 Doel MiFID II verzet zich tegen een te beperkte uitleg van het overdraagbaarheidsvereiste 62
3.2.3 Verhandelmogelijkheid 63
3.3 Verwantschap met de opgesomde categorieën effecten 63
3.3.1 Investment tokens 64
3.3.1.1 Investment tokens functioneel vergelijkbaar met een aandeel? 65
3.3.1.1.1 Decentralised Autonomous O rganisation 66
3.3.1.1.2 Proof of Work- & Proof of S take-model 69
3.3.1.1.2.1 Proof of Work 69
3.3.1.1.2.2 Proof of Stake 70
3.4 Tussenconclusie 73
3.4.1 Utility tokens 74
3.4.1.1 Utility tokens functioneel vergelijkbaar met aandelen? 74
3.4.1.2 Utility tokens functioneel vergelijkbaar met obligaties? 76
3.4.1.3 Tussenconclusie 77
3.4.2 Payment tokens 77
3.4.2.1 Payment tokens functioneel vergelijkbaar met een aandeel? 78
3.4.2.2 Payment tokens functioneel vergelijkbaar met een obligatie? 78
3.4.2.3 Tussenconclusie 79
3.5 Tussenconclusie 80

4 Voorwetenschap onder de MAR 81
4.1 Inleiding 81
4.2 Definitie voorwetenschap 82
4.2.1 Informatie 83
4.2.2 Niet openbaar gemaakt 84
4.2.3 Concreet 85
4.2.3.1 Betrekking op bestaande of redelijkerwijs te verwachten toekomstige situatie of gebeurtenis 86
4.2.3.2 Specifiek genoeg om een conclusie te trekken over de mogelijke koersinvloed 87
4.2.4 Betrekking op uitgevende instelling/financieel instrument 88
4.2.5 Waarschijnlijk een significante invloed zou hebben op de koers 89
4.3 Voorwetenschap en cryptoactiva 92
4.3.1 Hacks 93
4.3.2 Politieke besluiten 94
4.3.3 Acceptatie van betalingen in het desbetreffende cryptoactivum 95
4.3.4 Informatie met betrekking tot bepaalde transacties 96
4.3.5 Wallet providers en handelsplatforms 97
4.3.6 Miners en stakers 98
4.3.7 Updates voor het blockchainprotocol 98
4.3.8 Het ‘listen’ of ‘delisten’ van bepaald cryptoactivum 99
4.3.9 Het stemgedrag van een tokenhouder met doorslaggevende stem 100
4.3.10 Liquiditeitsproblemen 101
4.4 Drie verboden, één gebod 101
4.4.1 Transactieverbod 102
4.4.1.1 Poging tot overtreding transactieverbod 106
4.4.2 Tipverbod 106
4.4.2.1 Poging tot overtreding tipverbod 107
4.4.3 Openbaarmakingsgebod 108
4.4.3.1 Begrip ‘uitgevende instelling’ 109
4.4.3.2 Wijze van openbaarmaking en uitstelmogelijkheid 111
4.4.3.2.1 In beginsel zo snel mogelijk openbaar maken 111
4.4.3.2.2 Uitstelmogelijkheid 112
4.5 Insiderlist 117
4.6 Meldingsplicht en transactieverbod gesloten periode 118
4.7 Tussenconclusie 119

5 Het MiCA-voorstel 123
5.1 Inleiding 123
5.2 Een Europese aanpak 125
5.3 Doel MiCA 126
5.4 Reikwijdte 127
5.4.1 Cryptoactiva die niet onder MiCA vallen 132
5.4.2 De kwalificatie van bitcoin 133
5.5 Inhoud MiCA 136
5.5.1 Reikwijdte marktmisbruikregels 136
5.5.2 Inhoud marktmisbruikregels 138
5.5.2.1 Definitie ‘voorwetenschap’ 139
5.5.2.2 Transactieverbod 140
5.5.2.3 Tipverbod 143
5.5.2.4 Openbaarmakingsgebod 144
5.5.2.4.1 Begrip ‘emittent’ 145
5.5.2.5 Insiderlist 148
5.5.2.6 Meldingsplicht en transactieverbod gesloten periode 149
5.6 Het gewijzigde voorstel van 5 oktober 2022 151
5.7 Tussenconclusie 157

6 Aanbevelingen en conclusie 159
6.1 Inleiding 159
6.2 Omtrent MiCA 160
6.2.1 Openbaarmakingsgebod bij volledig decentrale entiteiten 160
6.2.2 Insiderlist 161
6.2.3 Meldingsplicht voor personen met leidinggevende verantwoordelijkheid of andere nauw verbonden personen 162
6.3 Omtrent de (on)duidelijkheid van cryptoactiva die als effect kwalificeren 163
6.4 Moeilijkheid regulatie bij decentrale handelsplatformen 165
6.5 Internationale aanpak 166
6.6 Eindconclusie 168

Bijlage tabel 171
Geraadpleegde literatuur 173
Geraadpleegde jurisprudentie 203
Dankwoord 205