Herziening ten nadele en een eerlijk proces
De verenigbaarheid van de Wet herziening ten nadele met het ne bis in idem-beginsel en het recht op een eerlijk proces
Samenvatting
Op 1 oktober 2013 trad de Wet herziening ten nadele in werking. Daarmee werd het mogelijk een onherroepelijke vrijspraak of ontslag van alle rechtsvervolging te herzien wanneer sprake is van een zogeheten novum of falsum. Indien de herzieningsvordering slaagt, is dat ten nadele van de eerder vrijgesprokene. Die kan opnieuw worden vervolgd, met de aanmerkelijke kans ditmaal wel te worden veroordeeld. In dit boek onderzoekt de auteur of de Wet herziening ten nadele verenigbaar is met het ne bis in idem-beginsel en het recht op een eerlijk proces.
De auteur behandelt de betekenis van het ne bis in idem-beginsel, hoe dit in het EVRM is uitgelegd en of er – in het kader van herziening – op dit beginsel uitzondering mogelijk zijn. Aan de hand van de Nederlandse wetsgeschiedenis over herzieningsregelingen gaat zij dieper in op het ne bis in idem-beginsel. Tot slot analyseert de auteur de belangen die ten grondslag liggen aan de toets van het EHRM: welke belangen bepalen de fair balance en welke afweging is daarbij toegepast bij de invoering van de Wet herziening ten nadele.
Volgens de auteur stelt de Wet herziening ten nadele strengere – en dus voor de burger meer beschermende – eisen dan het EVRM, en heeft de Wet herziening ten nadele een goede basis gelegd om te voldoen aan de vereiste fair balance in herzieningszaken. Dit betekent echter niet dat elke concrete zaak per se voldoet aan de eisen die het EHRM stelt bij herziening ten nadele.
Trefwoorden
strafrecht herziening ten nadele ne bis in idem eerlijk proces europees recht wetgeving rechtszekerheid mensenrechten rechtsbescherming jurisprudentie wetsgeschiedenis verdragsrecht strafprocesrecht herzieningsprocedure fair balance novum rechtspraak gezag van gewijsde falsum rechtsbeginselen evrm rechtsstaat vrijspraak constitutioneel recht bewijsrecht maatschappelijke belangen internationaal recht rechtsvergelijking
Trefwoorden
Specificaties
Inhoudsopgave
U kunt van deze inhoudsopgave een PDF downloaden
1 Inleiding 1
1.1 Aanleiding en relevantie 1
1.2 Onderwerpen en structuur 2
1.3 Methode 3
2 Het ne bis in idem-beginsel 5
2.1 Het beginsel 5
2.2 De ratio achter het beginsel 6
2.2.1 Het ne bis in idem-beginsel als individueel recht 6
2.2.2 Het ne bis in idem-beginsel als recht voor de maatschappij 8
2.3 Grenzen en uitzonderingen 9
2.3.1 Artikel 14 IVBPR 10
2.3.2 Artikel 4 Zevende Protocol 11
2.4 Recht op een eerlijk proces 15
2.4.1 Fair balance 18
2.5 Tussenconclusie 26
3 Historie en totstandkoming herziening ten nadele 29
3.1 Historische ontwikkeling van de herzieningsregeling 29
3.1.1 Vóór de Franse tijd 29
3.1.2 De Franse tijd en het Nederlandse Wetboek van Strafvordering 1838 30
3.1.3 Het wetsontwerp Wetboek van Strafvordering 1863 32
3.1.4 Het Wetboek van Strafrecht 1886 32
3.1.5 De wijziging van het Wetboek van Strafvordering bij Wet van 1899 33
3.1.6 Het Wetboek van Strafvordering 1926 34
3.2 A anloop naar de Wet herziening ten nadele 36
3.2.1 De periode van 2001 tot 2004 36
3.2.2 De periode van 2007 tot 2013 39
3.3 Het wetsvoorstel 40
3.4 A dviezen in consultatie 43
3.4.1 Het belang van goede rechtsbedeling 43
3.4.2 Het ‘vast komen staan’ van falsa 44
3.4.3 Het toevoegen van de PG bij de Hoge Raad aan de procedure 45
3.4.4 De kwalificatievraagstukken en verschillende tenlasteleggingen 47
3.5 Wijzigingen na consultatie 49
3.5.1 Misdrijven waarbij herziening mogelijk is 49
3.5.2 Onmiddellijke werking 51
3.6 Tussenconclusie 52
4 Achtergrond van de fair balance in herzieningszaken 55
4.1 Belangen van de verdachte 56
4.1.1 Rechtszekerheid 56
4.1.2 Gezag van gewijsde 57
4.1.3 Ne bis in idem 58
4.1.4 Slotopmerkingen 60
4.2 Effectieve strafrechtspleging 60
4.2.1 Preventie 61
4.2.2 Wegnemen van maatschappelijke onrust 63
4.2.3 Voorkomen van eigenrichting 64
4.2.4 Waarheidsvinding 64
4.2.5 Gerechtigheid 66
4.2.6 Rechtsvrede 67
4.3 Overwegingen van de regering 69
4.3.1 Gezag van gewijsde 70
4.3.2 Rechtszekerheid 71
4.3.3 Ne bis in idem 71
4.3.4 Recht op rust 72
4.3.5 Andere belangen 73
4.4 Tussenconclusie 74
5 Slotbeschouwing 75
5.1 Artikel 4 Zevende Protocol 76
5.1.1 Novum 77
5.1.2 Falsa 78
5.1.3 Tussenconclusie 79
5.2 Artikel 6 EVRM 79
5.2.1 Fair balance 79
5.2.2 Concrete factoren 80
5.2.3 Tussenconclusie 83
5.3 Belangenafweging 83
5.4 Wenselijkheid 86
Lijst van geraadpleegde literatuur 89
Lijst van geraadpleegde jurisprudentie 95
Anderen die dit boek kochten, kochten ook
-
André van Berkel€ 44,75 -
Marleen Heijsteeg€ 36,50
-
E.R. Muller€ 54,50
-
Tromp€ 117,81
-
Ton Hartlief€ 65,50
-
Gijs van Dijck€ 37,95
Rubrieken
- cadeauboeken
- computer en informatica
- economie
- filosofie
- flora en fauna
- geneeskunde
- geschiedenis
- gezondheid
- jeugd
- juridisch
- koken en eten
- kunst en cultuur
- literatuur en romans
- mens en maatschappij
- naslagwerken
- non-fictie informatief/professioneel
- paramedisch
- psychologie
- reizen
- religie
- schoolboeken
- spiritualiteit
- sport, hobby, lifestyle
- thrillers en spanning
- wetenschap en techniek
- woordenboeken en taal
