De opmars van deskundigen

Deskundigen beleven hoogtijdagen. Hun rol in de samenleving wordt zo dominant dat we volgens sommigen op een expertocratie afstevenen. Tegelijkertijd neemt het vertrouwen in deskundigen af, zeker waar hun uitspraken ons direct raken, zoals bij het inschatten van gezondheids- en veiligheidsrisico'. Maar wie het ongelijk van een expert wil aantonen, komt onvermijdelijk terecht bij een andere expert.

Toch begint er iets te veranderen. De deskundige die als een soort rechter het laatste woord heeft, is op zijn retour. Steeds meer worden deskundigen gezien als wetenschappelijke hulptroepen die door belangengroepen kunnen worden gemobiliseerd. Deskundigheid wordt zo een instrument in het democratisch proces.

Het hoe en waarom van deze ontwikkeling wordt geïllustreerd met voorbeelden uit uiteenlopende wetenschapsgebieden als de opvoedkunde, de forensische psychiatrie, de statistiek, de meteorologie en de landbouw. Enkele actuele voorbeelden laten zien hoe deskundigen zich steeds meer profileren als veelstemmige belangenbehartigers. De laatste jaren zien we de deskundige zelfs uitgroeien tot mediafenomeen.