Brieven

Toergenjev was een vlot, virtuoos, onvermoeibaar brievenschrijver, een auteur die gewoon was in zijn brieven een deel van zijn oeuvre op te bouwen, al denkend, filosoferend, zich in vertrouwen, zelfspot en ironie het meest direct uitsprekend tegen zijn vrienden. Hij had een zeer uitgebreid net van kennissen, vrienden, relaties aan wie hij bijna onophoudelijk schreef. Via zijn brieven maken we kennis met een groot stuk Westeuropese en Russische cultuurgeschiedenis. Levenswijze en letterkunde van de negentiende eeuw worden op een bijzondere manier zichtbaar.
Er zijn meer dan zesduizend brieven van Toergenjev bewaard gebleven. Tom Eekman heeft hieruit een zeer zorgvuldige keuze gemaakt, waarin zoveel mogelijk facetten van Toergenjevs leven, werk en opvattingen worden belicht.
Toergenjev was behalve schrijver ook een -liberale- grootgrondbezitter, een intellectueel die in zijn contacten uiterst open en ongedwongen was. Zijn connecties met Duitse, Franse en Engelse tijdgenoten zijn even intrigerend als die met zijn landgenoten, met wie hij in politiek opzicht zo vaak van mening verschilde.
Zijn commentaren op politieke en sociale gebeurtenissen en figuren zijn even interessant als de literaire discussies met Mérimée, Flaubert, Theodor Storm, Henry James en vele anderen. Een speciale plaats nemen de brieven aan zijn grote liefde: de Spaans-Franse zangeres Pauline Viardot, die hij veertig jaar lang, tot aan zijn dood, volgde en bewonderde.