En toen brak de pleuris uit

Een fascinerende geschiedenis van leefomstandigheden in de grote stad van vroeger, aan de hand van een herontdekte, unieke bron: het Doodsoorzakenregister

Stierven in de negentiende eeuw arme stadsbewoners eerder dan welgestelden? En aan welke ziektes en kwalen? Owen Lammertink & Mayra Murkens beantwoorden deze en meer vragen aan de hand van fascinerende en tragische verhalen van gewone stadsbewoners, zoals dienstbodes, diamantslijpers, sekswerkers, pleegzusters, geneesheren en een zilversmid.

Een groot deel van de Amsterdammers leefde, net als zo veel stedelingen, rond het midden van de negentiende eeuw onder erbarmelijke omstandigheden. Arbeiderswijken waren volgepakt, huizen werden slecht geventileerd, er was grote armoede, er heerste voedselschaarste en rioleringen en waterleidingen waren er nauwelijks. Dat leidde tot onhygiënische toestanden en gaf ruim baan aan infectieziekten als cholera, tering en, aan het begin van de twintigste eeuw, de Spaanse griep. Door initiatieven van welgestelde Amsterdammers, de gemeente, maar ook door een toenemend hygiënisch besef onder de bevolking werd de stad in de decennia na 1850 langzaamaan steeds gezonder en schoner. Veel maatregelen hadden effect, al staken ook nieuwe ziektes de kop op.

Aan de hand van de verhalen van gewone Amsterdammers vertellen Owen Lammertink en Mayra Murkens het grote verhaal van hoe Amsterdam zich tussen 1850 en 1930 kon ontwikkelen van vieze stad tot leefbare woonplaats.

In de pers

‘Een levendig beeld van het bestaan in een tamelijk smerige hoofdstad met ziekten zoals cholera of de Spaanse griep. Na lezing ervan kijk je in Mokum niet langer op een hondendrol meer of minder.’ HP/De Tijd