Het recours objectif, een herwaardering

Deze werpt een historische, actuele én toekomstige blik op de bestuursrechtelijke beroepsprocedure. De studie plaatst de recente ontwikkelingen in de bestuursrechtspraak in een breder perspectief en is daarmee van waarde voor het fundamenteel doordenken van de rol van de bestuursrechter in de trias politica, evenals het huidige en toekomstige bestuursprocesrecht.

In een recours objectif houdt de bestuursrechter toezicht op een juiste toepassing van het objectief geldende recht door bestuursorganen. In de klassieke periode van het bestuursrecht had dit recours een prominente en vanzelfsprekende plaats, maar vandaag de dag is dit anders. Het recours objectif leidt een min of meer sluimerend bestaan. Dit komt met name doordat er na de invoering van de Awb in 1994 meer nadruk is komen te liggen op de belangen van de procespartijen binnen de bestuursrechtelijke beroepsprocedure. Snelle en finale geschilbeslechting, en vervolgens ook geschiloplossing, zijn centraler komen te staan. Het bestuursprocesrecht schuift in deze richting mee.

Er bestaan weinig kritische geluiden over de steeds verdergaande ‘versmalling’ van de rechtsstrijd bij de bestuursrechter. Veronderstelt de tegenwoordige rechtsstaat inderdaad geen vorm van recours objectif meer? Of moet dit recours juist in een specifieke vorm behouden blijven en gerevitaliseerd worden? Het recours objectif, een herwaardering geeft een historische, actuele én toekomstige blik op de bestuursrechtelijke beroepsprocedure. De publicatie sluit aan bij de subjectivering van de bestuursrechtspraak, vooral in relatie tot de toenemende macht van bestuursorganen en de soms achteruitgaande rechtsstatelijke kwaliteit van de houding en besluitvorming van bestuursorganen.

Deze titel onderscheidt zich in de markt en ten opzichte van andere uitgaven, doordat er wordt stilgestaan bij een functiebenadering van de bestuursrechtelijke beroepsprocedure, die door velen is afgeschreven of als achterhaald wordt beschouwd. Dit blijkt echter een onjuiste veronderstelling te zijn. In het eerste deel van deze uitgave wordt de historische ontwikkeling van het recours objectif vanaf het einde van de 19e eeuw tot nu in kaart gebracht. In deel twee wordt aandacht besteed aan de consequenties van het op de achtergrond raken van dit recours voor het waarborgen van de dienende rol van bestuursorganen.

In deel drie wordt bezien of – en, zo ja, hoe – het recours objectif in de toekomst een rol kan spelen. Het recours objectif, een herwaardering is met name bedoeld voor beoefenaren van de bestuursrechtelijke, staatsrechtelijke en bestuurskundige wetenschap. Daarnaast is de publicatie ook binnen de bestuursrechtspraak zeer nuttig. Bijvoorbeeld voor het openbaar bestuur, voor de formele wetgever en voor adviesorganen van de formele wetgever, zoals de Afdeling advisering van de Raad van State.