Strafbare deelneming aan criminele organisaties

Voorwoord / V

HOOFDSTUK 1
Introductie / 1
1.1 Aanleiding / 1
1.2 Inhoud / 3

HOOFDSTUK 2
Wetsgeschiedenis / 7
2.1 Inleiding / 7
2.2 De parlementaire geschiedenis / 8
2.2.1 De periode van 1810 tot en met 1886 / 8
2.2.2 De periode van 1887 tot en met 1999 / 9
2.2.3 De periode van 2000 tot en met 2004 / 13
2.2.4 De periode van 2005 tot en met 2012 / 20
2.2.5 De periode van 2013 tot en met 2022 / 24
2.3 Samenvatting / 30

HOOFDSTUK 3
De uitleg en de reikwijdte van art. 140 lid 1 Sr / 35
3.1 Inleiding / 35
3.2 De bewijsvoering en richtinggevende uitleg / 36
3.2.1 De bewijsvoering / 36
3.2.2 Organisatie / 36
3.2.3 Oogmerk het plegen van misdrijven / 39
3.2.4 Deelneming aan / 40
3.3 Belemmeringen bij het bewijzen van het oogmerk / 45
3.3.1 Inleiding / 45
3.3.2 Zijn er voorwaarden verbonden aan de misdrijven die door een criminele organisatie worden beoogd? / 45
3.3.3 Welke betekenis hebben de misdrijven die ter toelichting van het oogmerk in de tenlastelegging zijn opgenomen? / 48
3.3.4 Wijziging bewijsvoering van het oogmerk gewenst? / 55
3.4 Andere praktische belemmeringen bij strafbare deelneming aan criminele organisaties / 58
3.5 Samenvatting / 60

HOOFDSTUK 4
Art. 140 lid 2 Sr en de relevante bepalingen in het BW / 63
4.1 Inleiding / 63
4.2 Wetsgeschiedenis / 65
4.2.1 Inleiding / 65
4.2.2 Periode van 1810 tot en met 2022 / 65
4.3 Totstandkoming van de relevante bepalingen in het BW / 66
4.3.1 Inleiding / 66
4.3.2 De periode van 1811 tot en met 1976 / 67
4.3.3 De periode van 1977 tot en met 2012 / 72
4.3.4 De periode van 2013 tot en met 2022 / 75
4.3.5 Komende wetgeving (op 1 november 2022 nog onder voorbehoud) / 84
4.4 Inhoud van art. 140 lid 2 Sr / 94
4.4.1 Inleiding / 94
4.4.2 Organisatie in art. 140 lid 2 Sr / 95
4.4.3 Voortzetting van de werkzaamheid / 96
4.5 Samenvatting / 97

HOOFDSTUK 5
Algemene en bijzondere kenmerken / 101
5.1 Inleiding / 101
5.2 Oorsprong en plaatsbepaling / 101
5.3 Ratio / 103
5.4 Functies bij de praktische toepassing / 106
5.5 Samenhang met poging en voorbereiding / 109
5.6 Samenhang met de algemene deelnemingsvormen / 111
5.7 Ne bis in idem bij ongelijktijdige vervolging en samenloop / 113
5.8 Samenvatting / 117

HOOFDSTUK 6
De praktische toepassing / 119
6.1 Inleiding / 119
6.2 Art. 140 Sr en fraudemisdrijven / 119
6.2.1 Inleiding / 119
6.2.2 Onderzoek 13Offside: fraude in de hotelbranche / 120
6.2.3 Onderzoek Fosfor: biodieselfraude / 122
6.2.4 Onderzoek Bonsai: fraude met kinderopvangtoeslag / 123
6.2.5 Onderzoek Bommel: grootscheepse faillissementsfraude en flessentrekkerij / 124
6.2.6 Onderzoek Beurs: oplichting van bankrekeninghouders / 126
6.3 Art. 140 Sr en liquidaties / 127
6.3.1 Inleiding / 127
6.3.2 Onderzoek Himalaya: een professionele moordonderneming / 127
6.3.3 Onderzoek 26Koper: het voorbereiden van liquidaties / 129
6.3.4 Onderzoek Eris: de buitencategorie van organisaties die het plegen van liquidaties als oogmerk hebben / 133
6.4 Art. 140 Sr, art. 11b Opiumwet en drugsmisdrijven / 136
6.4.1 Inleiding / 136
6.4.2 Onderzoek 26Sartell: invoer van veel cocaïne en onderzoek 26Douglasville: een ‘martelcontainer’ / 137
6.4.3 Operatie Alfa: drugsorganisatie met een familiair karakter / 140
6.4.4 Onderzoek Kapel: drugsorganisatie en pogingen liquidatie / 142
6.4.5 Onderzoek Appel: vergelijking met een legaal bedrijf / 146
6.5 Art. 140a Sr en terroristische misdrijven / 148
6.5.1 Inleiding / 148
6.5.2 Onderzoek 26Johnsoncity: medeplegen van medeplichtigheid aan deelneming aan een (terroristische) organisatie / 148
6.5.3 Onderzoek 26Orem: art. 140a Sr of art. 140 Sr? / 152
6.5.4 Onderzoek 26Herk: art. 140a Sr en een rechts-extremistische organisatie / 153
6.5.5 Art. 140a Sr en Syriëgang(st)er / 156
6.6 Art. 140 lid 2 Sr in de praktijk / 159
6.6.1 Inleiding / 159
6.6.2 IJU/DTM / 159
6.6.3 LTTE / 160
6.6.4 PKK / 162
6.6.5 Vereniging Martijn / 163
6.7 Vrijspraak art. 140 lid 1 Sr / 164
6.7.1 Inleiding / 164
6.7.2 Project X: wel een familie, maar geen criminele organisatie / 164
6.7.3 Mega Kuroda: wel overvallers, maar geen criminele organisatie / 165
6.8 Samenvatting / 166

HOOFDSTUK 7
Strafrechtelijke aanpak van criminele motorclubs / 169
7.1 Inleiding / 169
7.2 De voorgeschiedenis en de geïntegreerde aanpak / 170
7.2.1 Voorgeschiedenis / 170
7.2.2 Geïntegreerde aanpak van Outlaw Motorcycle Gangs / 173
7.2.3 Samenvatting / 175
7.3 Hells Angels Haarlem 2018-2022 / 176
7.3.1 Inleiding / 176
7.3.2 Organisatie / 177
7.3.3 Oogmerk / 178
7.3.4 Deelneming aan / 178
7.3.5 Hoger beroep / 180
7.3.6 Cassatie / 184
7.4 Satudarah Geleen 2019 / 185
7.4.1 Inleiding / 185
7.4.2 Organisatie / 185
7.4.3 Oogmerk / 186
7.4.4 Deelneming aan / 187
7.5 No Surrender 2020-2022 / 189
7.5.1 Inleiding / 189
7.5.2 Organisatie / 189
7.5.3 Oogmerk / 190
7.5.4 Deelneming aan / 192
7.5.5 Hoger beroep / 195
7.5.6 Zijn de tenlasteleggingen en bewezenverklaringen mogelijk innerlijk tegenstrijdig? / 196
7.6 Satudarah 2021 / 198
7.6.1 Inleiding / 198
7.6.2 Organisatie / 198
7.6.3 Oogmerk / 199
7.6.4 Deelneming aan / 201
7.7 Bandidos Sittard 2021 / 201
7.7.1 Inleiding / 201
7.7.2 Organisatie / 201
7.7.3 Oogmerk / 202
7.7.4 Deelneming aan / 204
7.8 Samenvatting / 206

HOOFDSTUK 8
Civielrechtelijke aanpak van criminele motorclubs / 209
8.1 Inleiding / 209
8.2 Verbieden en ontbinden van rechtspersonen in de praktijk / 211
8.2.1 Inleiding / 211
8.2.2 Ingediende verzoeken ten aanzien van criminele motorclubs / 213
8.3 BMC en BMC Holland (Bandidos) / 214
8.3.1 Inleiding / 214
8.3.2 Buitenlandse corporatie/rechtspersoonlijkheid / 215
8.3.3 Werkzaamheid in strijd met de openbare orde / 217
8.3.4 Hoger beroep / 218
8.3.5 Cassatie / 220
8.4 Catervarius / 221
8.4.1 Inleiding / 221
8.4.2 Rechtspersoonlijkheid / 221
8.4.3 Werkzaamheid in strijd met de openbare orde / 222
8.5 Satudarah / 223
8.5.1 Inleiding / 223
8.5.2 Rechtspersoonlijkheid / 223
8.5.3 Werkzaamheid in strijd met de openbare orde / 224
8.5.4 Hoger beroep / 227
8.5.5 Cassatie / 228
8.6 HAMC en HAMC Holland (Hells Angels) / 229
8.6.1 Inleiding / 229
8.6.2 Buitenlandse corporatie/rechtspersoonlijkheid / 230
8.6.3 Werkzaamheid in strijd met de openbare orde / 238
8.6.4 Hoger beroep / 245
8.6.5 Cassatie / 248
8.7 No Surrender / 248
8.7.1 Inleiding / 248
8.7.2 Rechtspersoonlijkheid / 249
8.7.3 Werkzaamheid in strijd met de openbare orde / 251
8.7.4 Hoger beroep / 258
8.7.5 Cassatie / 258
8.8 Caloh Wagoh / 259
8.8.1 Inleiding / 259
8.8.2 Rechtspersoonlijkheid / 259
8.8.3 Werkzaamheid in strijd met de openbare orde / 260
8.8.4 Hoger beroep / 264
8.9 Strafbare voortzetting van de werkzaamheid van een verboden motorclub in de praktijk / 264
8.9.1 Inleiding / 264
8.9.2 Singa 19 / 265
8.9.3 Bandidos I / 265
8.9.4 Bandidos II / 267
8.10 Samenvatting / 268

HOOFDSTUK 9
Slotbeschouwing / 271

Geraadpleegde literatuur / 275