Cornelis van der Sluis is advocaat bij Ten Holter Noordam advocaten in Rotterdam, rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Oost-Brabant, auteur en docent.
Meer over C.N. van der SluisPraktijkboek open overheid
De Wet open overheid in de praktijk
Samenvatting
Dit praktijkboek bespreekt de Wet open overheid en de daarmee samenhangende wetgeving. Deze titel geeft uitleg over het doen of afhandelen van een verzoek van informatie bij de overheid en is interessant voor iedereen die beroepsmatig met het onderwerp transparante overheid bezig is.
De Wet open overheid is de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur en is een belangrijke wet als het gaat om het functioneren van de overheid. Het spanningsveld tussen de noodzaak van een transparant optredende overheid en de wens om enige mate van vertrouwelijkheid te borgen, is continu voelbaar bij het toepassen van de regels.
Hoewel de Woo deels overeenkomt met de Wob, is het nieuwe kader op bepaalde onderdelen cruciaal anders. Soms zeer duidelijk, als het gaat om het bieden van minder bescherming aan de in het intern beraad gedeelde persoonlijke beleidsopvattingen. Soms meer subtiel, waar het spreekt van een zorgplicht tot het goed geordend bewaren van documenten.
In Praktijkboek open overheid wordt de Woo – en daarmee samenhangende wetgeving – besproken vanuit het perspectief van hen die er in de dagelijkse praktijk mee moeten werken. Dat zijn niet alleen de afhandelaars van Woo-verzoeken. Het raakt immers ook de verzoeker zelf, de derde-belanghebbende waarover de informatie gaat, maar ook leden van bezwaarcommissies, rechtscolleges en de volksvertegenwoordigers. Voor al deze actoren die op een of andere manier te maken krijgen met vraagstukken die onder de noemer ‘de transparante overheid’ zijn te scharen, is dit praktijkboek van belang.
De Wet open overheid is op 1 mei 2022 in werking getreden. In de nasleep van de Kinderopvangtoeslagenaffaire is in toenemende mate een roep om een transparante overheid. Tegelijkertijd vragen bedrijfsbelangen of de belangen van personen (privacy) juist om een zekere terughoudendheid als het om transparantie gaat. Dit praktijkboek geeft uitleg over deze en andere actuele vraagstukken.
Praktijkboek open overheid uit de serie Staats- en Bestuursrecht Praktijk is van grote waarde voor juristen die werkzaam zijn bij de overheid, in de rechtspraak en bij bedrijven. De titel is daarnaast ook zeer interessant voor journalisten en anderen die informatie van de overheid willen ontvangen.
Specificaties
Inhoudsopgave
Lijst met afkortingen / XIII
Aanbevolen literatuur / XV
HOOFDSTUK 1
Het systeem van de Wet open overheid / 1
1.1 Algemeen / 1
1.2 Actoren onder de Woo / 2
1.3 De Woo en andere relevante (wettelijke) kaders / 2
1.3.1 Uitputtende regelingen / 2
1.3.2 Aanvullende regelingen / 4
1.3.3 Procesrechtelijke regelingen / 4
1.4 Ook de Wob nog als relevant kader / 5
1.5 De Woo en Wob vergeleken / 5
HOOFDSTUK 2
Belangrijke begrippen / 9
2.1 Algemeen / 9
2.2 Eenieder / 10
2.2.1 Algemeen / 10
2.2.2 Woo-verzoeker / 11
2.2.3 De verzoeker van op de verzoeker betrekking hebbende informatie / 13
2.2.4 De verzoeker met een klemmende reden / 14
2.2.5 De onderzoeker als verzoeker / 14
2.3 Verzoek om publieke informatie / 15
2.3.1 Algemeen / 15
2.3.2 Woo-verzoek: noemen Woo / 15
2.3.3 Woo-verzoek: vormvrij / 19
2.3.4 Publieke informatie / 20
2.3.4.1 Algemeen / 20
2.3.4.2 Berusten bij; nog niet openbaar / 20
2.3.4.3 Berusten bij; moment en plicht tot behoud / 20
2.3.4.4 Berusten bij; onderzoek, achterhalen en geloofwaardig stellen / 22
2.3.4.5 Berusten bij; documenten elders, doorzenden / 24
2.3.4.6 Berusten bij; vervaardigen niet nodig / 25
2.3.5 Document / 25
2.3.5.1 Algemeen / 25
2.3.5.2 Opgemaakt of ontvangen / 26
2.3.5.3 Schriftelijk stuk of ander geheel van vastgelegde gegevens / 26
2.3.6 Publieke taak / 26
2.3.6.1 Algemeen / 26
2.3.6.2 Het belang van de omschrijving / 28
2.4 Bestuursorganen en andere entiteiten / 29
2.4.1 Bestuursorganen / 29
2.4.2 Instellingen, diensten en bedrijven / 30
2.5 Milieu-informatie / 31
2.5.1 Algemeen / 31
2.5.2 Ruim, maar niet onbegrensd / 32
2.5.3 Informatie over emissies in het milieu / 34
HOOFDSTUK 3
Behandeling van een verzoek om publieke informatie / 37
3.1 Algemeen / 37
3.2 Het reguliere verzoek om publieke informatie / 37
3.2.1 Ontvangstbevestiging / 37
3.2.2 Noodzaak tot preciseren / 38
3.2.3 Bericht van doorzending / 39
3.2.4 Overleg bij omvangrijke verzoeken / 41
3.3 Contact met de derde-belanghebbende / 42
3.3.1 Vragen om een zienswijze / 42
3.3.2 Wie is derde-belanghebbende en waarbij? / 42
3.3.3 Welke documenten krijgt de derde-belanghebbende? / 42
3.3.4 Welke termijn krijgt de derde-belanghebbende? / 43
3.3.5 Welke termijn krijgt de derde-belanghebbende bij milieu-informatie? / 43
3.3.6 Werking van de zienswijze / 44
3.3.7 Inhoud van de zienswijze / 44
3.3.8 Verplichte mededeling van het besluit / 45
3.4 Bijzondere verzoeken / 45
3.4.1 Algemeen / 45
3.4.2 Aanvullende bijzonderheden; identificeren verzoeker / 46
3.4.3 Aanvullende bijzonderheden; onderzoek naar aard en inhoud onderzoek(er) / 47
3.5 Slot / 47
HOOFDSTUK 4
Beoordelen van publieke informatie / 49
4.1 Algemeen / 49
4.2 Gesloten kader van beoordelen / 49
4.2.1 Algemeen / 49
4.2.2 Beoordelen van een document / 50
4.2.3 Datum informatie relevant voor beoordeling / 51
4.2.4 Aard publieke informatie relevant voor beoordeling? / 51
4.3 Uitzonderingen / 52
4.3.1 Algemeen / 52
4.3.2 Absolute uitzonderingen / 53
4.3.2.1 Eenheid van de Kroon / 53
4.3.2.2 Veiligheid van de Staat / 53
4.3.2.3 Vertrouwelijk verstrekte bedrijfs- en fabricagegegevens / 54
4.3.2.4 Bijzondere persoonsgegevens en BSN / 54
4.3.3 Relatieve uitzonderingen / 55
4.3.3.1 Internationale betrekkingen / 55
4.3.3.2 Economische en financiële belangen van de overheid / 56
4.3.3.3 Opsporing en vervolging van strafbare feiten / 56
4.3.3.4 Inspectie, controle en toezicht / 56
4.3.3.5 Eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer / 57
4.3.3.6 Andere concurrentiegevoelige bedrijfs- en fabricagegegevens / 58
4.3.3.7 Bescherming van het milieu / 58
4.3.3.8 Beveiliging van personen en bedrijven en voorkomen sabotage / 58
4.3.3.9 Goed functioneren van de overheid / 59
4.3.3.10 Tijdelijke weigering / 60
4.3.3.11 Onevenredige benadeling / 60
4.3.4 Persoonlijke beleidsopvattingen / 60
4.3.4.1 Beleidsopvattingen / 60
4.3.4.2 Intern beraad / 61
4.3.4.3 Anonimiseren als bevoegdheid / 62
4.3.4.4 Anonimiseren als uitgangspunt / 63
4.3.5 Bijzondere uitzonderingen / 64
4.3.5.1 Formatiedocumenten / 64
4.3.5.2 Ambtelijke ondersteuning volksvertegenwoordigers / 64
4.4 Slot / 65
HOOFDSTUK 5
Misbruik van het recht op informatie / 67
5.1 Algemeen / 67
5.2 Antimisbruikbepaling (art. 4.6 Woo) / 67
5.2.1 Algemeen / 67
5.2.2 Kennelijk ander doel / 68
5.2.3 Evident geen bestuurlijke aangelegenheid / 69
5.2.4 Twee weken of langer / 69
5.2.5 Niet behandelen / 70
5.2.6 Andere uitkomsten bij vastgesteld misbruik / 70
5.3 Toepassing in de praktijk / 71
5.3.1 Algemeen / 71
5.3.2 Financieel gewin / 71
5.3.3 Aantal verzoeken en andere omstandigheden / 71
5.4 Conclusie / 73
HOOFDSTUK 6
Besluitvorming / 75
6.1 Algemeen / 75
6.2 Inhoudsvereisten van een regulier Woo-verstrekkingsbesluit / 75
6.2.1 Algemeen / 75
6.2.2 Motiveren, algemeen / 75
6.2.3 Motiveren bij relatieve uitzonderingen en tijdsverloop / 76
6.2.4 Motiveren voor meerdere documenten / 76
6.2.5 De inventarislijst / 77
6.2.6 Uitleg van de zoekslag / 77
6.3 Inhoudsvereisten van een bijzonder Woo-verstrekkingsbesluit / 77
6.3.1 Algemeen / 77
6.3.2 Besluit op verzoek om op de verzoeker betrekking hebbende informatie / 77
6.3.3 Besluit op verzoek met een klemmende reden / 78
6.3.4 Besluit(en) op een verzoek van een onderzoeker of journalist / 79
6.4 Verstrekken van informatie / 79
6.4.1 Moment van verstrekken / 79
6.4.2 Vorm waarin wordt verstrekt / 80
6.4.3 Aanvullende eisen bij verstrekken / 81
6.5 In rekening brengen van kosten / 81
6.6 Conclusie / 82
HOOFDSTUK 7
Bijzonderheden van procesrecht / 83
7.1 Algemeen / 83
7.2 Bezwaar / 84
7.2.1 Volledige heroverweging; toezenden of doorzenden is mogelijk / 84
7.2.2 Volledige heroverweging; wijziging van uitzonderingsgrond / 84
7.2.3 Volledige heroverweging; nieuwe documenten / 84
7.2.4 Het bezwaarschrift als verduidelijking, geen uitbreiding van het verzoek / 84
7.2.5 Inbrengen van processtukken / 85
7.2.6 Horen in bezwaar / 86
7.2.7 Bezwaar bij deelbesluitvorming / 86
7.2.8 Bezwaar na bemiddeling door Adviescollege openbaarheid en informatiehuishouding / 87
7.3 Beroep / 87
7.3.1 Indringende beoordeling of toch steekproefsgewijs / 87
7.3.2 Het beroepschrift als verduidelijking, geen uitbreiding van het verzoek / 88
7.3.3 Beroep bij deelbesluitvorming / 89
7.3.4 Inbrengen van processtukken / 89
7.4 Voorlopige voorziening / 90
7.4.1 Ter voorkoming van openbaar maken / 90
7.4.2 Tot het bespoedigen van openbaar maken / 90
7.4.3 Tot behoud van informatie / 91
7.5 Beroep wegens niet-tijdig beslissen / 91
7.5.1 Algemeen / 91
7.5.2 Noodzakelijke ingebrekestelling / 92
7.5.3 Belang van verweer / 92
7.5.4 Opvolgende beroepen wegens niet-tijdig beslissen / 94
7.5.5 Samenhang met Woo-misbruik / 94
7.6 Conclusie / 94
HOOFDSTUK 8
Actieve openbaarmaking / 95
8.1 Algemeen / 95
8.2 Uit eigen beweging actief openbaar maken / 95
8.2.1 Inspanningsverplichting / 95
8.2.2 Besluit tot actief openbaar maken / 96
8.2.3 Rechtsbescherming / 97
8.3 Plicht tot actief openbaar maken / 97
8.3.1 Algemeen / 97
8.3.2 Besluit tot actief openbaar maken? / 97
8.3.3 Categorieën / 98
8.3.3.1 Algemeen / 98
8.3.3.2 Wet- en regelgeving / 99
8.3.3.3 Organisatiegegevens / 100
8.3.3.4 Ingekomen stukken, vergaderstukken en verslagen / 100
8.3.3.5 Bestuursstukken / 101
8.3.3.6 Stukken adviescolleges / 101
8.3.3.7 Convenanten / 101
8.3.3.8 Jaarplannen en -verslagen / 102
8.3.3.9 Woo-verzoeken en de daarbij verstrekte informatie / 102
8.3.3.10 Onderzoeken / 102
8.3.3.11 Beschikkingen / 103
8.3.3.12 Klachten / 103
8.3.4 Vorm van verstrekken / 103
8.3.5 Moment van openbaar maken, aanpassen van documenten / 104
8.3.6 Gefaseerde inwerkingtreding / 105
8.4 Bijzondere grondslag actief openbaar maken / 105
8.5 Conclusie / 106
Wetsartikelenregister / 107
Trefwoordenregister / 115
Mensen die dit boek kochten, kochten ook...
Rubrieken
- cadeauboeken
- diversen
- economie
- filosofie
- flora en fauna
- geneeskunde
- geschiedenis
- gezondheid
- jeugd
- juridisch
- koken en eten
- kunst en cultuur
- literatuur en romans
- management
- mens en maatschappij
- naslagwerken
- non-fictie informatief/professioneel
- paramedisch
- psychologie
- reizen
- religie
- schoolboeken
- spiritualiteit
- sport, hobby, lifestyle
- thrillers en spanning
- wetenschap en techniek
- woordenboeken en taal